مقاله معماری معبدهای ایرانی - مقاله معماری معبدهای ایرانی
مقاله معماری معبدهای ایرانی
فهرست:
تاثیر معماری معبدهای چین بر معماری معبدهای ایران باستان
نشانههایی از تاثیر معماری چین بر معماری ایران
معبد آناهیتا
..............................................................................
بخشهایی از متن:
تاثیر معماری معبدهای چین بر معماری معبدهای ایران باستان
نمونههای بسیاری مبنی بر تأثیر متقابل فرهنگی ایران و چین در همه زمینهها وجود دارد که در متن سخنرانی دکتر ناصر تکمیل همایون در سمینار بین المللی جاده ابریشم، با عنوان «معماری معبدهای بین ایران و چین» از آن نام برده شده است. سخنرانی شامل دو بخش است: بخش اول 9 وجه مختلف این روابط در دوران قبل از اسلام را در برمیگیرد که روابط ایران و چین از لحاظ فرهنگی مقایسه می شود و شامل این مباحث است: نفوذ بوداییان از هند و چین در شرق ایران، پیدایش کیش مانویت از اختلاط آیین های بودایی و نسطوری و زرتشتی در ایران، مبادله کالا از راه خلیج فارس، نفوذ داروها و طب چینی به ایران، نفوذ شیوههای خاص نقاشی چینی توسط پادشاهان اشکانی و ساسانی و فرار شاهزادگان ساسانی به چین پس از حمله اعراب. بخش دوم که به دوره اسلامی مربوط میشود، دارای 23 وجه است و از مهمترین مباحث آن این موضوعها را میتوان نام برد: نفوذ اسلام خصوصا مذهب تشیع در چین استفاده از واژههای فارسی در نیایش های مذهبی مسلمانان چین، مدارک فراوان دال بر همکاری میان دو کشور، از قبیل دست نوشته، نقاشی و... واژه های مربوط به تجارت چینی در اسامی و نامهای خانوادگی ایرانی، داستانهای شاهنامه فردوسی و اشعاری از سعدی، خاقانی، مولوی، بلخی، حافظ و باباطاهر که از کشور چین در آنها نامبرده شده، تألیف کتاب جامع التواریخ توسط رشیدالدین فضل الله با استفاده از دانستههای سفرا و بازرگانان چینی، سیستم آبیاری قدیمی کاریز یا قنات که در کشور چین هم با نام کارز استفاده میشده است، شباهت در طرز برخورد، رفتار، ادب و سلام در دو فرهنگ، تقدس بعضی از درختان توت و کرم ابریشم در ایران و چین و در آخر شباهت در معماری و تزیین خانههای سنتی.
...
ساختمانهای چینی همپایه ساختمانهای مصری کرنک یا ساختمانهای تخت جمشید در ایران یا ساختمانهای آکروپولیس در یونان یا معماری غربی نیست، بلکه مجموعهای است از چوبهای کنده کاری شده و آجرهای کاشی و مجسمه های سنگی. میتوان آن را در شمار چینی سازی و یشم تراشی آورد و نه در ردیف بناهای عظیمی که به برکت آمیختن مهندسی و معماری، در هند و بین النهرین و روم سربرافراشتند. میتوانیم بگوییم که معماری چین یکی از وجوه طبیعی هنر چینی و از جذابترین جلوههای هنر انسانی است، مشروط بر آن که چشمداشت عظمت و استحکام از آن نداشته باشیم و آن را صرفا انعکاس لطیفتر قریحهها در شکننده ترین صور ساختمانی بدانیم.»
با این توضیحات به نظر میرسد فاصله بین معماری دو کشور آنقدر زیاد است که جایی برای مقایسه نمی گذارد. شاید معماری ایران مرکزی و حاشیه کویر هیچ وجه اشتراکی با معماری چینی نداشته باشد، اما با استفاده از این مطالب آنچه میتوان به عنوان وجوه اشتراک معماری مسکن در چین و ایران بیان کرد، به صورت عام و کلی به این شرح است:
1ـ معماران بزرگی که از آن دیار برخاستند، به ندرت از خود نامی به جای گذاشتند.
2ـ سردهای دارای نقش و نگار است.
3ـ پنجره ها مشبک و زیباست.
4ـ پوشش بامها آجر کاشی است.
5- خانه چینی اگر قصر باشد، با هیمنه نیست.
6ـ منازل چینی را دیواری احاطه و از خارج منزل جدا میکند.
7ـ سراهای توانگران دارای حوض آب و باغچه گل است.
8ـ بالای دیوارها گچ بری شده است.
9ـ معمولا پشت در مزین ورودی ، دیوار با تجیری کشیده شده است تا درون خانه از دید افراد بیرون خانه محفوظ باشد.
10ـ حجرههای زنان در عقب ساختمانها فرار دارد. از این ده مطلب، نخستین آنها تاثیری درشکل معماری ندارد، ولی از خصوصیات مشترک معماران دو کشور است. معماران ایران به ندرت نامی از خود به جای گذاشتهاند و یا نام آنها چنان کوچک و نامعلوم است که به سختی می توان آن را تشخیص داد. وجوه دوم ، سوم ، ششم، هفتم و هشتم به صورتهای گوناگون در مسکن های سراسر ایران مشاهده میشود. پوشش بام که در چین اکثر به صورت شیب دار و با پوشش کاشی است (مورد چهارم ( در ایران صورت مختلفی دارد، از جمله سقف مسطح که به دو صورت طاق ضربی یا تیر چوبی ساخته می شود، سقف شیب دار که معمولا سازه آن چوبی است و با پوشش سفال، کاشی و لته در گیلان، مازندران ، گلستان، شیروانی در بسیاری از نقاط دیگر دیده میشود و سقف گنبدی، که در سراسر ایران تنوع چشمگیری دارد و پوشش آن در بناهای عمومی مانند مساجد اغلب کاشی است. سبب پنجمین وجه اشتراک درونگرا بودن ایرانیان و بدون تزیین بودن ساختمانهای مسکونی در ایران است. هنگامی که رهگذری از کوچهای عبور می کند، نمیتواند حدس بزند که پشت دیوارهای بلند کاهگلی یا سنگی و آجری چیست، کومه فقیرانهای است یا کاخی در پشت آن پنهان است. موارد نهم و دهم نیز در اکثر نقاط ایران رعایت میشود و تنها در خانههای روستایی تاکید چندانی بر این مساله وجود ندارد.
مشخصات فروشنده
نام و نام خانوادگی : علیرضا خشاوه پور
شماره تماس : 09357717947 - 05137573265
ایمیل :info@cero.ir
سایت :cero.ir