بررسی اثر شاخصهای آموزشی و تکنولوژی آموزشی بر کارائی نیروی انسانی در دبیرستانهای پسرانه منتخب منطقه 2 تهران
پایان نامه بررسی اثر شاخصهای آموزشی و تکنولوژی آموزشی بر کارائی نیروی انسانی در دبیرستانهای پسرانه منتخب منطقه 2 تهران در 180 صفحه ورد قابل ویرایش
«فهرست مطالب»
عنوان صفحه
چکیده
فصل اول : کلیات تحقیق .................................................................................. 1
1-1- مقدمه .................................................................................................... 2
1-2- شناخت وطبقه بندی فواید اقتصادی آموزش و پرورش ...................... 4
1-2-1-فواید خصوصی آموزش و پرورش................................................... 5
1-2-2 - فواید خصوصی مستقیم ................................................................. 5
1-2-3-فواید خصوصی غیر مستقیم ............................................................. 5
1-2-4-فواید اجتماعی آموزش و پرورش ..................................................... 6
1-2-5-فوایداجتماعی مستقیم ........................................................................ 7
1-2-6-فواید اجتماعی غیرمستقیم ................................................................. 7
1-3-اهداف و ضرورت پژوهش .................................................................... 9
1-4-فرضیه های تحقیق (پژوهش).................................................................. 9
1-5-کلیات پژوهش ........................................................................................ 10
فصل دوم :مروری بر ادبیات تحقیق............................................................... 11
مبانی نظری تحقیق ومروری برمطالعات تجربی ....................................................................... 12
2-1-مقدمه ..................................................................................................... 12
2-1-1-دیدگاههای اقتصاد دانان کلاسیک درباره اهمیت اقتصادی آموزش.. 13
2-1-2-دیدگهای اقتصاددانان نئوکلاسیک درباره اهمیت اقتصادی آموزش.. 16
2-1-3-دیدگاههای اقتصاددانان معاصر درباره اهمیت اقتصادی آموزش... 17
2-2-نظریه سرمایه انسانی ............................................................................ 31
2-2-1-مفهوم سرمایه انسانی ....................................................................... 33
2-2-2-سرمایه گذاری درسرمایه انسانی ..................................................... 35
2-2-3-ویژگیهای سرمایه انسانی ................................................................. 38
2-2-4-کارکردهای سرمایه انسانی .............................................................. 43
2-2-5-تشکیل سرمایه انسانی ازطریق آموزش و پرورش .......................... 46
2-2-6-تشکیل سرمایه انسانی از طریق آموزش ضمن خدمت...................... 50
2-3-نقش آموزش و پرورش دررشد و توسعه اقتصادی ............................ 51
2-3-1-انواع آموزش و پروش و رشد اقتصادی .......................................... 54
2-4-سرمایه گذاری درآموزش و پرورش .................................................... 62
2-5-توجیه اقتصادی درآموزش و پرورش.................................................... 64
2-6-کیفیت آموزش و پرورش ....................................................................... 69
2-7-تحقیقات انجام شده درجهان .................................................................. 74
فصل سوم :روش اجرای تحقیق .................................................................... 88
متدولوژی تحقیق............................................................................................... 89
مقدمه ............................................................................................................... 89
3-1-تابع تولید ................................................................................................ 93
3-1-1-روشهای پارامتری ............................................................................ 93
3-1-2-روشهای ناپارامتری .......................................................................... 94
3-2-ویژگیها و قابلیتهای روش تحلیل پوششی داده ها (DEA)...................... 95
3-2-1-مزایای روش تحلیل پوششی داده ها................................................. 95
3-2-2-معایب روش تحلیل پوششی داده ها................................................... 97
3-3-تعریف واحدهای تصمیم گیری (DMU).................................................. 97
3-4-انواع کارایی ازدیدگاه فارل .................................................................... 98
3-5-کارایی درتحلیل پوششی داده ها (DEA)................................................ 101
3-6-مدلهای DEA .......................................................................................... 102
3-6-1-مدل CCR........................................................................................... 103
3-6-1-1-تعریف کارایی درمدل CCR........................................................... 105
3-6-1-2-مثالهای مربوطه به مدل CCR....................................................... 105
3-6-1-3-مدلهای ستانده گراو نهاده گر درمدل CCR.................................. 110
3-6-2-مدل BCC........................................................................................... 116
3-6-3-تفاوت CCR و BCC........................................................................... 118
3-7-مدل اندرسن – پیترسون(AP)................................................................. 120
3-8-بررسی بازده مقیاس درروش DEA....................................................... 122
3-9-جمع بندی................................................................................................ 125
فصل چهارم :تجزیه و تحلیل داده ها ............................................................. 128
تجزیه و تحلیل نتایج حاصل از مدل DEA..................................................... 129
4-1- مقدمه .................................................................................................... 129
4-2-معرفی دبیرستانهای موردمطالعه............................................................ 130
4-3- انتخاب داده ها و ستانده ها .................................................................. 132
4-4-معرفی مدل مورد استفاده ...................................................................... 134
4-5-تجزیه و تحلیل نتایج................................................................................ 135
4-5-1-تاثیر آموزش برکارایی دبیرستانها .................................................... 141
4-5-2-تاثیر تکنولوژی آموزشی برکارایی دبیرستانهای منطقه (2)............... 149
4-5-3-بررسی فرضیات تحقیق ..................................................................... 157
4-5-4-عامل تولید مازاد (اضافی) Slack........................................................ 159
4-5-5-انتخاب الگوی مناسب برای بنگاه ....................................................... 160
4-6-خلاصه ای از تجزیه و تحلیل نتایج ........................................................ 165
4-6-1-تجزیه و تحلیل جدول 16-4 ............................................................. 167
4-6-2-فرق کارایی فنی و کارایی مقیاس ...................................................... 169
فصل پنجم :نتیجه گیری و پیشنهادات .......................................................... 171
نتیجه گیری و پیشنهادات ................................................................................. 172
منابع ................................................................................................................ 174
چکیده
سرمایه گذاری در نیروی انسانی از اساسی ترین بخشهای توسعه بلندمدت و پایدار است و برخی بر این باورند که بسیاری از مشکلات و معضلات موجود در جامعه ایران را بایست به عدم آموزش صحیح در دوران قبل از دانشگاه ارتباط داد. در این راستا این تحقیق خواهد کوشید اثر تکنولوژی آموزشی برکارایی نیروی انسانی دبیرستانهای پسرانه منتخب منطقه 2 تهران را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد. در این مطالعه از روش ناپارامتری تحلیل پوششی داده ها استفاده شده است. ابتدا قرار بر این بود که اثرات شاخص آموزش و تکنولوژی آموزشی بر کارایی فنی نیروی انسانی مورد بررسی قرار گیرد ولی به دلیل محدودیتهای آماری در جمع آوری اطلاعات دبیرستانها و به دلیل اینکه تنها آمار 15 دبیرستان پسرانه منطقه 2 به دست محقق رسید به ناچار دو سناریو برای این تحقیق گزینش گردید. سناریوی اول به بررسی تأثیرات آموزش بر کارایی فنی نیروی انسانی می پردازد و سناریوی دوم نیز اثر تکنولوژی آموزشی بر کارایی را مورد ارزیابی قرار می دهد. داده های مورد استفاده در سناریوی اول(اثر آموزش) بر سطح کارایی عبارتند از: سرانه معلم به دانش آموزش (smd) ، میانگین سابقه کار معلمین (mskm) ، میانگین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان(mptd) ، و داده های مورد استفاده در سناریوی دوم(اثر تکنولوژی آموزشی بر سطح کارایی) نیز عبارتند از: سرانه کتاب به دانش آموز (skd) ، سرانه مساحت آزمایشگاه (sma) وسرانه کامپیوتر (sk) ، ستانده ها مورد استفاده در هر سناریو نیز میانگین دروس اختصاصی (mde) و میانگین دروس عمومی(mdo) بوده اند. نتایج این تحقیق نشان می دهند در هیچ یک از مدلهای روش تحلیل پوششی داده ها (CCRوBCC) ،رابطه معنی داری میان شاخصهای آموزشی و تکنولوژی آموزشی بر درجات کارایی دبیرستانها مورد مطالعه مشاهده نکرده ایم. بنابراین فرضیه های ما که مبنی بر تأثیر مثبت آموزش معلمان مدارس منطقه 2 و بکارگیری تکنولوژی آموزشی و محیط آموزشی بر کارایـی فنـی نیروی انسانی است رد می شود؛ در واقع این فرضیات شرطهای لازم هستند ولی کافی نمی باشند. به نظر می رسد در کارایی دبیرستانهای منطقه 2 عوامل دیگری نظیر کیفیت مدیریت و کیفیت تدریس، چگونگی قرار گرفتن مدارس از نقطه نظر جغرافیایی در درون منطقه 2 موثر بوده باشد.
1-1-مقدمه
آموزش و پرورش دررفتار فردی و اجتماعی انسانها نقش مهمی دارد. تأثیری که در فرآیند رشد اقتصادی کشورها می‌گذارد سبب شده تا شاخة جدیدی در علم اقتصاد، تحت عنوان “اقتصاد آموزش و پرورش” توسعه یابد. به خاطر نیازهای روزافزون جامعه به آموزش و پرورش، از پیشرفت قابل ملاحظه ای برخوردار بوده و مطالعات گوناگونی در این زمینه صورت گرفته است. آموزش و پرورش از قدیمی‌ترین نهادهای اجتماعی است که با بسیاری از نهادها بویژه نهاد خانواده، دین و سیاست و اقتصاد رابطه ای محکم دارد.
تحول هر یک از نهادهای فوق با نقش آموزش و پرورش در ارتباط است. و از طریق آموزش و پرورش، فرهنگ یا ارزشها و نگرشها، دانش‌ها و مهارت‌ها از نسلی به نسل دیگر یا از جامعه‌ای به جامعة دیگر انتقال می‌یابد. از طرف دیگر آموزش و پرورش از طریق تحولاتی که در رفتار فردی بوجود می‌آورد و در رشد و پویایی فرهنگ جامعه تأثیر عمیقی می‌گذارد. در حقیقت میزان مشارکت مردم در فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که در تحول جامعه نقش اساسی دارد وابسته به آموزش و پرورش آنان است. مدارس، علاوه بر انتقال علم و دانش، ارزشهای دیگری از جمله نظم و انضباط، تعهد و احساس مسئولیت را در جوانان ایجاد کرده و تقویت می‌نمایند. آموزش و پرورش مردم را تواناتر و قدرت تولید آنان را افزون‌تر نموده و در کاهش نابرابریهای درآمدی نقش قابل ملاحظه‌ای دارد. زیرا از طریق بالا بردن قدرت تولید، سطح عمومی درآمدها را افزایش می‌دهد. از طرفی رشد سریع جمعیت و تقاضای روزافزون برای آموزش، موجب شده تا جامعه نیز منابع قابل توجهی را به این بخش اختصاص دهد.
از آنجا که با وجود محدودیتهای زیاد منابع قسمت قابل توجهی از بودجه دولتها به آموزش و پرورش اختصاص می‌یابد،جامعه علاقمند است از منطقی بودن تخصیص چنین منابعی به امر آموزش و پرورش اطمینان حاصل کند و یا به عبارت دیگر از کارایی نظام آموزشی و رسالت آن جهت نیل به اهداف تعیین شده مطمئن گردد. در راستای چنین هدفی ضرورت با توجه به هزینه های انجام شده برای آموزش معلمان و تکنولوژی آموزشی بکار رفته در مدارس به بررسی این موضوع بپردازیم که آیا انجام چنین هزینه‌هایی نتایج لازم و مورد انتظار را داشته است. هدف عمده این تحقیق پاسخ به سؤال بالا از طریق یک مطالعه موردی به منظور تعیین کارایی نیروی انسانی (معلمان مدارس منتخب) و عوامل مؤثر بر آن (در دبیرستانهای پسرانه منتخب منطقه 2 تهران) در سالهای مورد بررسی است به عبارت دیگر این تحقیق در صدد آن است که نحوه تأثیرگذاری آموزش معلمان مدارس، محیط آموزش و تکنولوژی آموزشی بر کارایی نیروی انسانی (معلمان مدارس) در نمونه تحت بررسی را مطالعه نماید.
بیان مسأله و اهمیت موضوع
بسیاری از صاحبنظران اعتقاد دارند که وجوه اختصاص یافته به آموزش و پرورش را می‌توان هزینه‌های سرمایه‌گذاری به حساب آورد. از این رو، تخصیص بودجه کافی به امر آموزش و پرورش با توجه به بنیادی بودن آن ضروری است. توجه به این بخش آثار مثبت و نتایج اجتماعی، اقتصادی متعددی به دنبال دارد که به بررسی اجمالی آن می‌پردازیم:
1-2- شناخت و طبقه بندی فواید اقتصادی آموزش و پرورش:
آموزش و پرورش جزو آن دسته از کالاهای عمومی است که تولید آنها نه تنها برای فرد، بلکه برای جامعه بسیار مفید می‌باشد. به این معنی که آموزش فردی،بازتاب‌ها و پیامدهای متنوع اجتماعی به دنبال دارد. فردی که آموزش می‌بیند نه تنها خود را از توانایی‌ها و کفایت های قابل توجهی برخوردار می‌شود بلکه تحصیلات او در محیط منزل، محیط کار در جامعه آثار بسیار گسترده ای دارد. برای آ نکه به صورت سیستماتیک با مسأله برخورد نماییم می توانیم فواید اقتصادی آموزش و پرورش را به طور کلی به فواید خصوصی و فواید اجتماعی تقسیم کنیم. این فایده‌ها نیز هر یک به نوبه خود به فواید مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شوند. در این بخش ابتدا فواید خصوصی و سپس فواید اجتماعی آموزش و پرورش بطور مختصر مورد شناسائی و مطالعه قرار می‌گیرد.
1-2-1- فواید خصوصی آموزش و پرورش
این فواید به آن دسته از مزایایی اطلاق می‌شود که منحصراً افراد از آن بهره‌مند می‌شوند. فواید خصوصی را می‌توان به دو بخش مجزا تقسیم نمود: فواید مستقیمی که آموزش نصیب افراد می‌کند و فواید غیرمستقیمی که افراد آموزش دیده از آن بهره می‌برند.
1-2-2-فواید خصوصی مستقیم
فایده مستقیم خصوصی ناشی از سرمایه گذاری در آموزش، در حقیقت همان اضافه درآمدی است که افراد تحصیل کرده بدلیل ارتقاء سطح توانایی ها و بهره وری دریافت می‌دارند. مهمترین اثر اقتصادی آموزش در واقع افزایش قدرت تولید و دستیابی به درآمدهای بیشتر است. بنابراین فایده خصوصی مستقیم آموزش، افزایش سطح درآمدی فرد است.
1-2-3- فواید خصوصی غیرمستقیم
فواید خصوصی غیرمستقیم آموزش که عمدتاً بصورت درآمدهای روانی و مزایای اجتماعی است، ناشی از امتیازاتی است که آموزش و تخصص برای فرد بوجود می‌آورد. به طور کلی می توان گفت که افراد تحصیل کرده از شأن و منزلت اجتماعی بالاتری برخوردارند و جامعه با تفویض مسئولیتهای سنگین بر دوش افراد روشنفکر و آموزش یده احترام بیشتری برای آنان قائل می‌گردد. برخی از فواید خصوصی غیرمستقیم آموزش را می‌توان به اختصار بصورت ذیل طبقه‌بندی نمود:
افراد تحصیل کرده در محیط کار از مزایای جنبی بیشتر و شرایط کاری بهتری برخوردارند. افراد تحصیل کرده امکان ارتقاء سریعتر از نردبان ترقی شغلی را دارا می‌باشند. افراد تحصیل کرده از فرصتهایی که در اختیار دارند، مناسب‌ترین را برمی‌گزینند. به طور مثال این افراد در مورد پس انداز، مصرف و سرمایه گذاری،تصمیمات عقلانی تری می‌گیرند. افراد تحصیل کرده به خاطر بینشی که پیدا می‌کنند، عموماً زندگی بهتری برای خود خواهند ساخت.
بطور مثال در سلامت خود و فرزندان تلاش بیشتری می‌کنند، در انتخاب همسر و تعداد فرزندان آگاهانه‌تر تصمیم می گیرند، در شرایط مساوی طول عمر بیشتری دارند، عموماً کمتر دچار اعتیاد و ارتکاب جرائم می‌شوند، فرزندان صالح و موفقی تریبت می‌کنند که اکثراً دارای تحصیلات عالی می باشند و همان گونه که مشاهده می شود اهمیت فواید خصوصی غیرمستقیم آموزش نه تنها به هیچ وجه کمتر از فواید مستقیم آن نمی باشد بلکه به طور حتم فواید آن بیشتر است.
1-2-4- فواید اجتماعی آموزش و پرورش
بسیاری از سرمایه گذاریهای عمومی دارای آثار اجتماعی بسیار گسترده‌ای می‌باشند. به عنوان مثال، احداث یک سد مخزنی در یک منطقه علاوه بر رونق و توسعه کشاورزی آن منطقه که اثر مستقیم این سرمایه‌گذاری است در توزیع عادلانه‌تر درآمدهای مردم منطقه تأثیر به سزایی دارد. اثر احداث سد در توزیع درآمد را به عنوان آثار ثانویه و یا آثار غیرمستقیم اجتماعی آن می‌نامند. در این چارچوب فواید اجتماعی آموزش و پرورش خود به دو بخش مستقیم و غیرمستقِِِم تقسیم می‌گردد.
1-2-5- فواید اجتماعی مستقیم
مهمترین فایده اجتماعی مستقیم آموزش این است که افراد آموزش دیده قادرند کالا خدمات بیشتری تولید کرده و به جامعه ارائه دهند. همان گونه که در آثار مستقیم انفرادی آموزش ملاحظه شد، افراد تحصیل کرده قدرت تولید بیشتری دارند و قادرند در واحد زمان محصولات بیشتری را ایجاد نمایند. جامعه از آن جهت تمایل دارد تا در آموزش سرمایه‌گذاری کند که با آموزش بیشتر ، توده مردم از توانایی‌های تولیدی بیشتری برخوردار می‌گردند و با رشد تولید ملی به رشد اقتصادی دامن می‌زنند. همچنین افراد تحصیل کرده که خالص ارزشهای بیشتری می‌باشند، درآمد بالاتری را ایجاد می کنند و از این رهگذار مالیات بیشتری را نیز به دولت می‌پردازند. به طور کلی می توان گفت که آن جوامعی که دارای افراد آموزش دیده بیشتری می‌باشند، در شرایط مساوی کالا و خدمات زیادتری تولید می‌کنند و دارای رشد اقتصادی بالاتری هستند.
توماس رابرت مالتوس (Thomas R. Malthus)
مالتوس معتقد بود که آموزش و پرورش بر نظم و اخلاق اجتماعی اثر می‌گذارد و نقشهای دیگری که مالتوس برای آموزش و پرورش بیان کرده است. شامل تأثیر در کاهش جمعیت و محدود شده خانواده حفظ آزادی فردی، تقویت عادات دوراندیشی، جلوگیری از نارضایتی و تحرک سیاسی و عامل مهم پیشرفت می‌باشد.
جان استوارت میل
میل می‌گوید من انسان را به عنوان ثروت در نظر نمی‌گیرم او هدفی است که ماهیت وجودی ثروت بدلیل وجود اوست ولی استعداد و توانایی های کسب شده او وسیله‌هایی است که به نظر من به درستی در تعریف سرمایه انسانی قرار می‌گیرد، نقشهایی که میل برای آموزش و پرورش قایل می‌گردد عبارتند از: تغییر عادات طبقه کارگر، ایجاد عقل سلیم در افراد بهتر مردم در مورد اعمال خود و بالا رفتن افکار عمومی، جلوگیری از اهمال کاری و بی اعتدالیها، ایجاد تعادل بین رشد جمعیت و امکانات اشتغال، جلوگیری از رشد بی رویه جمعیت ، اعطاء حقوق برابر به زنان، ایجاد ثبات در جامعه افزایش بهره وری کشاورزی و نهایتاً تأمین رفاه عمومی می‌باشد. (69، 72)
کارل مارکس
در باور مارکس آموزش و پرورش می‌تواند اثرات غیرانسانی تقسیم کار را جبران کند. از دیدگاه وی نظام آموزشی قسمت عمده‌ای از تار و پود اجتماعی است که تضادهای داخلی نظام سرمایه‌داری آن را از هم می‌گسسد. مارکس بر این عقیده است که نقش آموزش و پرورش در یک جامعه سوسیالیستی پرورش استعداد فنی افراد و در عین حال از بین بردن حالت جدایی کارگر از وسایل تولید است به طوری که علاوه بر حفظ نقش تولیدی کارگر مقام انسانی او را به وی باز گرداند. (101، 69)
آلفرد مارشال
مارشال در کتاب خود به نام اصول علم اقتصاد از آموزش و پرورش به عنوان سرمایه‌گذاری ملی یاد کرده و اظهار می‌دارد که ارزنده ترین سرمایه ها سرمایه ای است که برای آموزش و پرورش افراد به کار برده می‌شود. همچنین باور وی در مورد اهمیت آموزش و پرورش عمومی آن است که هر فردی در این عصر به آموزش عمومی نیازمند است. ولو اینکه او را مستقیماً بکار نیاید زیرا این آموزش او را فهیم تر کرده و برای کارهای معمولی آماده و مطمئن تر می شود علاوه بر آن، کیفیت زندگی فرد در ساعات کار یا اوقات فراغت با آموزش ارتقاء می‌یابد. بنابراین آموزش عمومی وسیله مهمی در تولید ثروت است در این میان چنانچه آموزش عمومی را هدف محسوب کنیم از سایر هدفهایی که تأمین ثروت در پی آنهاست پست‌تر نخواهد بود. از نظر مارشال آموزش برای مدیریت صنایع اهمیت حیاتی دارد زیرا مدیران باید به منابع استعداد عالی دست یابند و آنها را خوب پرورش می‌دهند.
فرانسیس گالتن (F. Galton)
گالتن نبوغ را عامل رشد می‌داند و معتقد است که باید آن را پرورش داد. به نظر وی آموزش و پرورش از آن جهت اهمیت دادرد که پدران و مادران آینده را باد دیدی وسیع تر پرورش می‌دهند وسبب می‌شود که آنها به فرزندانشان آزادی انتخاب راههایی جدید در زندگی اعطاء نمایند. (101)
میلتون فریدمن (Miltan Fridman)
یک جامعه دموکراتیک بدون حداقل سود و دانش و حداقل ارزشهای مورد قبول همه که مورد احترام آن جامعه باشد متصور نیست این عقیده میلتون فریدمن است. در مورد نقشهای دیگری که فریدمن برای آموزش و پرورش قائل است می‌توان به تنظیم خانواده وحدت و یکپارچگی ملت و بوجود آمدن صلاحیت و مهارت در افراد اشاره کرد. (77 و 69)
تئودور شولتز
شولتز از دهة 1950 تاکنون مطالعات متعددی در زمینه سرمایه انسانی ارائه کرده است وی برنده جایزه نوبل به لحاظ ارائه تحقیقی در باب اقتصاد آموزش و پرورش و سرمایه انسانی است. در این جا به بیان مختصری از نظرات وی در زمینة نقش آموزش و پرورش در توسعه اقتصادی می‌پردازیم. پس از انجام مطالعات متعددی وی به این نتیجه می‌رسد که سرچشمه رشد و توسعه اقتصادی افزایش در سرمایه گذاری انسانی است و در این رابطه شرایط لازم برای توسعه و رشد اقتصادی را توازن و تعادل در سرمایه های انسانی و فیزیکی می‌داند. به نظر وی آموزش و پرورش سبب افزایش بازدهی تولید، افزایش کارایی و بهره‌وری افزایش درآمد ملی، بازده خصوصی و اجتماعی بالاتر نسبت به سرمایه گذاری فیزیکی می‌گردد. (43، 44، 94 تا 100)
دبلیو آرتور لوئیس (W. Arthur Lewis)
لوئیس در مقاله ای ارتباط بین آموزش و پرورش و توسعه اقتصادی را مورد بررس قرار داده است و بیان می داد رکه کشورهای فقر نمی توانند به اندازه کشورهای غنی در زمینه آموزش و پرورش هزینه کنند. و بنابراین مجبورند در برخی زمینه‌ها اولویتهایی قائل شوند وی در این مقاله به تفاوت کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته در خصوص میزان توجه آنها به امر آموزش و پرورش پرداخته و نکات مهمی را ذکر می‌کنند که به اعتقاد وی عدم تناسب مهارت و صلاحیت افراد تحصیل کرده با نیازهای جامعه تفاوت درآمد معلمان در این دو دسته کشورها عدم جذب فارغ التحصیلان در کشورهای در حال توسعه و فرار مغزها مهمترین وجوه افتراق این دو گروه از کشورهاست. (85)
ادواردواف دنیسون (Edward. F. Donison)
دنیسون آموزش و پرورش را یکی از عوامل مهم رشد اقتصادی دانسته و در مطالعات خود آن را اثبات کرده است. بنظر وی آموزش و پرورش بر کیفیت نیروی کار پیشرفت دانش و فن کاهش قیمت تولید و بهبود بخشیدن سازماندهی کار، افزایش قدرت تولید اثر دارد و نتایج مطالعات وی مبین این نکته است که حدود 23 درصد از رشد اقتصادی امریکا در سالهای 1929 تا 1975 ناشی از پیشرفت هایی بود که از طریق بهبود کیفیت نیروی کار و ارتقاء سطح تکنولوژی حاصل شده است این دو عامل خود شدیداً متأثر از آموزش و پرورش می‌باشند.
مایکل تودارو (Michael P. Todaro)
تودارو یک فصل از کتاب خود را به بحث آموزش وتوسعه اختصاص داده، در ابتدای این فصل نقش بسیار مهم انسانی را مورد تأکید قرار داده و ضمن بررسی کوتاه از اوضاع آموزش و کشورهای در حال توسعه نقائص آن را که شامل ترک تحصیل زودرس نرخ بالای بی سوادی هزینه سرانه بسیار نامتجانس سطوح مختلف آموزشی عدم کارایی، عدم تحرک نظامهای آموزش مدیریت ضعیف و انگیزه‌های تحریف شده ناسازگاری آموزش ابتدایی با نیازهای اجتماعی و فشار سیاسی زیاد را یادآور می‌گردد. سپس به عواملی که بر توانایی یادگیری اثر می‌گذارد اشاره می‌کند و پس از آن ارتباط بین آموزش و اشتغال آموزش و توسعه، آموزش و رشد اقتصادی، آموزش و نابرابری و فقر اثر آموزشی بر مهاجرت داخلی آموزش و توسعه روستایی و آموزش و مهاجرت بین المللی و مسئله وابستگی فکری و فرار مغزها بطور مبسوط مورد بررسی قرار می‌دهد. و در قسمت پایانی این فصل تو دارو در این زمینه توصیه می‌کند که کشورهای در حال توسعه باید کل نظام آموزشی خود را از طریق دخل و تصرف در شرایط عرضه و تقاضای امکانات آموزش و نیز تجدید جهت گیری برنامه های درسی مطابق با نیازهای واقعی کشور اصلاح کنند.
تعدیل عدم تعادلها، تعدیل جیره بندی مشاغل برحسب مدارک آموزش و حذف شرایط مدرک تحصیلی بالا کاهش سرعت افزایش بودجه آموزشی، اختصاص قسمت اعظم بودجه آموزشی به آموزش ابتدائی، کاهش کمک های مالی دولت در امر آموزش عالی، انطباق برنامه های درسی دوره ابتدایی در ارتباط با نیازهای روستایی جهت به حداکثر رساندن بهره وری منابع انسانی روستایی و پایدار کردن نوعی سهیمه بندی جهت دانش آموزان کم درآمد جهت دستیابی به آموزش بالاتر از دیگر سیاستهای پیشنهادی تودارو و در جهت کار کردن سیستم آموزشی در کشورهای جهان سوم می‌باشند. (12)
عوامل مؤثر در تشکیل سرمایه انسانی
با توجه به این که سرمایه انسانی نقش اساسی در رشد و توسعه اقتصادی در هر کشور دارد از این رو فعالیت های مهمی که بتواند برای ایجاد این سرمایه لازم است انجام گیرد و از دیدگاهها و نظریات مختلف بیان می‌گردد. ساختار روپولوس معتقد است که سرمایه انسانی وکیفیت داده‌های انسانی در تولید از طریق سرمایه گذاری در آموزش بوجود آمده و توسعه می‌یابند. به همین دلیل است که کشورها خصوصاً کشورهای با درآمد سرانه پایین قسمت اعظم بودجه خود را صرف آموزش و پرورش می‌کنند باز به همین دلیل است که اگر دولت در این مورد اقدامی نکند افراد خود چنین اقدامی را انجام می‌دهند زیرا این کار منافع جامعه را در می‌گیرد. (11)
در باور شولتز (87) عواملی که سبب تشکیل سرمایه انسانی می‌شوند شامل موارد زیر هستند.
خدمات و سرویس های بهداشتی به آن وسعت و حدودی که تمام هزینه های بهداشتی را که تأثیر بر امید زندگی قوی بودن استقامت و قدرت مقاومت و نیرومندی مردم را دارد. آموزش ضمن خدمت : شامل مدل قدیمی کارآموزی که توسط شرکت‌ها و بنگاهها سازمان داده می‌شود. تحصیلات رسمی و سازمان داده شده در مدارس ابتدایی متوسطه و سطوح بالاتر. مطالعات برنامه ای برای بزرگسالان که توسط بنگاهها سازماندهی نشده اند از قبیل بسط برنامه‌های نمونه در کشاورزی. مهاجرت‌های فردی و فامیلی که فرصت‌های شغلی و کاری را عوض می‌کند. (98)
چالز پ گنیل برگر تشکیل سرمایه انسانی را در بوجود آوردن بهداشت همگانی احداث مدارس رسمی، آموزش ضمن خدمت و دایر کردن مراکز اطلاعاتی در بازار کار می‌داند. (47) گونار میردال نیز در این مورد می‌گوید که هیچ پژوهشی در باره علت فقر ملل کامل نخواهد بود بی آنکه کیفیت زندگی مردم را نیز بررسی کند و دو رکن عمده این بررسی عبارت است از بهداشت،آموزش و پرورش. اساس بحث ما در مسائل مربوط به توسعه اقتصادی که چون شبکه با یکدیگر ارتباط دارند که لازمه بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی هر فرد، بهبود وضع بهداشتی و آموزشی نیز می‌باشد. (55)
2-1-5- تشکیل سرمایه انسانی از طریق آموزش و پرورش
بسیاری از اقتصاددانان تأثیر آموزش و پرورش را در شکل گیری سرمایه انسانی در اولویت برنامه تحقیقاتی خود قرار داده اند چرا که آموزش و پرورش افراد در فعالیت های اقتصادی آنها تأثیر فراگیری دارد به طوری که؛
·چنین سرمایه گذاری‌هایی ارزشی وقت انسان را ارتقاء می‌بخشند. از آنجا که تخصیص وقت، فراگیرترین بخش فعالیتهای اقتصادی است آموزش و پرورش، ارزش فعالیت های اقتصادی افراد را بالا خواهد برد.
·ارزش وقت، تأثیر قابل محاسبه زیادی بر میزان زمانی دارد که زنان صرف پرداخت به امور خانواده،مشارکت در بازار کار، بارداری و پرورش کودکان می‌کنند.
مشخصات فروشنده
نام و نام خانوادگی : مجتبی خادم پیر
شماره تماس : 09151803449 - 05137530742
ایمیل :info@payfile.org
سایت :payfile.org
برای خرید و دانلود فایل و گزارش خرابی از لینک های روبرو اقدام کنید...
پرداخت و دانلودگزارش خرابی و شکایت از فایل