اثر تغییرات نرخ ارز بر بخش تجاری کشور 19 - اثر تغییرات نرخ ارز بر بخش تجاری کشور 19
چکیده
در سالهای اخیر، بررسی اثر نوسانات ارزی بر قیمتهای نسبی اقتصاد (قیمت نسبی کالاهای
قابل مبادله به غیر قابل مبادله و رابطه مبادله) در ادبیات اقتصادی از اهمیت به سزایی
برخوردار شده است. این مقاله به بررسی این موضوع در اقتصاد ایران م یپردازد. نتایج
بیانگر آن هستند که افزایش نرخ ارز باعث افزایش قیمت نسبی کالاهای قابل مبادله به غیر
قابل مبادله می شود؛ اما رابطه ای معنی دار بین نوسانات ارزی و رابطه مبادله مشاهده
نمی شود. این نتایج چه در قالب دوره زمانی کوتاه مدت با داده های فصلی و چه در بلند مدت
و در قالب داده های سالانه تأیید شده است آه م یتواند بیانگر استحکام آنها باشد. نتایج به دست
آمده با شرایط حاآم بر سطح قیمتها و ساختار تجارت خارجی ایران هماهنگ می باشد.
آلید واژه: نرخ ارز، قیمت نسبی، رابطه مبادله، سیاست پولی.
_____________________________________________________________________
E.mail: mozayani@modares.ac.ir ٠٢١ ٠٢١ نمابر: ٨٨٠٠٨٥٧١ ١. استادیار دانشگاه تربیت مدرس، تلفن: ٨٨٠٠٣٢١٨
E.mail: kazemyavari@yahoo.com ٠٢١ ٠٢١ نمابر: ٨٨٠٠٨٥٧١ ٢. دانشیار دانشگاه تربیت مدرس ، تلفن: ٨٨٠٠٣٢١٨
Archive of SID
www.SID.ir
٩٠ فصلنامه پژوهشهای اقتصادی شماره ١٤ زمستان ١٣٨٣
مقدمه
در سالهای اخیر، آگاهی از ارتباط بین نوسانات ارزی و قیمتها بسیار مورد تأکید قرار گرفته
و مطالعات زیادی نیز در این مورد انجام شده است، هر چند که اساس این بحث به سالهای
آغازین دهه ١٩٧٠ باز می گردد. مطالعات اخیر، نتایج حائز اهمیتی در پی داشته که بعضی
از آنها باعث تجدید نظر در برخی از باورها و مبانی نظری موجود شده اند. مطالعه میزان
سرایت نوسانات ارزی بر قیمتهای نسبی اقتصاد م یتواند نکات جدیدی را به ویژه برای
سیاستگذاران تصویر کند. برای نمونه در بخش تجارت خارجی آشورها آگاهی از اینکه
نوسان نرخ ارز تا چه اندازه می تواند قیمت آالاهای تجاری (صادراتی و وارداتی) و غیر
تجاری را متأثر کند به ویژه برای آشورهای در حال توسعه آه به دنبال بهبود تراز تجاری
خود هستند می تواند بسیار مفید باشد. مطالعات اخیر بیانگر آن هستند آه الزاماً رابطه ای یک
به یک بین نوسانات ارزی و قیمت آالاهای صادراتی و وارداتی وجود ندارد. این امر باعث
شده است آه بر خلاف رویه گذشته مبانی الگو (شرط) مارشال لرنر دستخوش تغییر قرار
گیرد. در این مطالعه دو فرضیه به شرح زیر دنبال می شود.
در اقتصاد ایران، تغییر نرخ ارز با رابطه مبادله رابطه معکوس دارد؛
در اقتصاد ایران، تغییر نرخ ارز با قیمت نسبی کالاهای قابل مبادله به غیر قابل مبادله
رابطه مستقیم دارد.
بحث نظری
اساس این بحث به قانون قیمت واحد ١ یا نظریه برابری قدرت خرید ٢ برمی گردد. به این
مضمون که مثلاً در دو کشور مورد بررسی با توجه به نرخ ارز بین آنها باید قیمت کالا یا
سبدی از کالاها یکسان باشد. این موضوع به وسیله روابط زیر نشان داده می شوند.
LOP : Pi = e. P*i (١
PPP : P = e. P* (٢
بیانگر i سطح قیمت(ها) در کشور مورد نظر و کشور خارجی و P* و P در روابط بالا
کالایی خاص می باشد. اما علاوه برآنکه بسیاری از فروض در این روابط برقرار نشده(مواردی
مانند حداکثرسازی سود، نبود هزینه حمل و نقل، نبود توزیع و فروش مجدد ومانند اینها) در
بسیاری از مواردحتی نقض هم شده اند. به این دلیل اقتصاددانان از قانون قیمت واحد نسبی و
برابری قدرت خرید نسبی استفاده کرده اند که در واقع بیانگر یکسان بودن آهنگ نوسانات نرخ
ارز و قیمتها در کشورها می باشد و به شکل زیر نشان داده می شوند.
LOP : Pi = ∝.eP*
چکیدهدر سالهای اخیر، بررسی اثر نوسانات ارزی بر قیمتهای نسبی اقتصاد (قیمت نسبی کالاهایقابل مبادله به غیر قابل مبادله و رابطه مبادله) در ادبیات اقتصادی از اهمیت به سزاییبرخوردار شده است. این مقاله به بررسی این موضوع در اقتصاد ایران م یپردازد. نتایجبیانگر آن هستند که افزایش نرخ ارز باعث افزایش قیمت نسبی کالاهای قابل مبادله به غیرقابل مبادله می شود؛ اما رابطه ای معنی دار بین نوسانات ارزی و رابطه مبادله مشاهدهنمی شود. این نتایج چه در قالب دوره زمانی کوتاه مدت با داده های فصلی و چه در بلند مدتو در قالب داده های سالانه تأیید شده است آه م یتواند بیانگر استحکام آنها باشد. نتایج به دستآمده با شرایط حاآم بر سطح قیمتها و ساختار تجارت خارجی ایران هماهنگ می باشد.آلید واژه: نرخ ارز، قیمت نسبی، رابطه مبادله، سیاست پولی._____________________________________________________________________E.mail: mozayani@modares.ac.ir ٠٢١ ٠٢١ نمابر: ٨٨٠٠٨٥٧١ ١. استادیار دانشگاه تربیت مدرس، تلفن: ٨٨٠٠٣٢١٨E.mail: kazemyavari@yahoo.com ٠٢١ ٠٢١ نمابر: ٨٨٠٠٨٥٧١ ٢. دانشیار دانشگاه تربیت مدرس ، تلفن: ٨٨٠٠٣٢١٨Archive of SIDwww.SID.ir٩٠ فصلنامه پژوهشهای اقتصادی شماره ١٤ زمستان ١٣٨٣مقدمهدر سالهای اخیر، آگاهی از ارتباط بین نوسانات ارزی و قیمتها بسیار مورد تأکید قرار گرفتهو مطالعات زیادی نیز در این مورد انجام شده است، هر چند که اساس این بحث به سالهایآغازین دهه ١٩٧٠ باز می گردد. مطالعات اخیر، نتایج حائز اهمیتی در پی داشته که بعضیاز آنها باعث تجدید نظر در برخی از باورها و مبانی نظری موجود شده اند. مطالعه میزانسرایت نوسانات ارزی بر قیمتهای نسبی اقتصاد م یتواند نکات جدیدی را به ویژه برایسیاستگذاران تصویر کند. برای نمونه در بخش تجارت خارجی آشورها آگاهی از اینکهنوسان نرخ ارز تا چه اندازه می تواند قیمت آالاهای تجاری (صادراتی و وارداتی) و غیرتجاری را متأثر کند به ویژه برای آشورهای در حال توسعه آه به دنبال بهبود تراز تجاریخود هستند می تواند بسیار مفید باشد. مطالعات اخیر بیانگر آن هستند آه الزاماً رابطه ای یکبه یک بین نوسانات ارزی و قیمت آالاهای صادراتی و وارداتی وجود ندارد. این امر باعثشده است آه بر خلاف رویه گذشته مبانی الگو (شرط) مارشال لرنر دستخوش تغییر قرارگیرد. در این مطالعه دو فرضیه به شرح زیر دنبال می شود. در اقتصاد ایران، تغییر نرخ ارز با رابطه مبادله رابطه معکوس دارد؛ در اقتصاد ایران، تغییر نرخ ارز با قیمت نسبی کالاهای قابل مبادله به غیر قابل مبادلهرابطه مستقیم دارد.بحث نظریاساس این بحث به قانون قیمت واحد ١ یا نظریه برابری قدرت خرید ٢ برمی گردد. به اینمضمون که مثلاً در دو کشور مورد بررسی با توجه به نرخ ارز بین آنها باید قیمت کالا یاسبدی از کالاها یکسان باشد. این موضوع به وسیله روابط زیر نشان داده می شوند.LOP : Pi = e. P*i (١PPP : P = e. P* (٢بیانگر i سطح قیمت(ها) در کشور مورد نظر و کشور خارجی و P* و P در روابط بالاکالایی خاص می باشد. اما علاوه برآنکه بسیاری از فروض در این روابط برقرار نشده(مواردیمانند حداکثرسازی سود، نبود هزینه حمل و نقل، نبود توزیع و فروش مجدد ومانند اینها) دربسیاری از مواردحتی نقض هم شده اند. به این دلیل اقتصاددانان از قانون قیمت واحد نسبی وبرابری قدرت خرید نسبی استفاده کرده اند که در واقع بیانگر یکسان بودن آهنگ نوسانات نرخارز و قیمتها در کشورها می باشد و به شکل زیر نشان داده می شوند.LOP : Pi = ∝.eP*
مشخصات فروشنده
نام و نام خانوادگی : شادمان روستا ناوی
شماره تماس : 09195145166
ایمیل :mohandesbartar@gmail.com
سایت :fileyar.ir