بررسی بازاریابی و بازارسازی زیره و زرشک - پایان نامه بررسی بازاریابی و بازارسازی زیره و زرشک در 225 صفحه ورد قابل ویرایش
پایان نامه بررسی بازاریابی و بازارسازی زیره و زرشک در 225 صفحه ورد قابل ویرایش
-1 مقدمه
تحقیق برای افزایش صادرات غیرنفتی که در کشور ما امری الزامیاست. دراین مورد گرچه در مقاطعمختلف زمانی چه قبل و چه بعد از انقلاب تحقیقاتی انجام شده است اما اقدامات مؤثری آنچنانکه باید و شایدهنوز صورت نگرفته است. تجربه کشورهای موفق در امر توسعه اقتصادی نشان داده که تجارت خارجی نقشبسیار مهم و تعیین کنندهای در فرایند توسعه این کشورها ایفا کرده و به طور قطع میتوان گفت که هیچکشورتوسعه یافته و تازه صنعتی شدهای را نمیتوان یافت که بدو توسعه تجارت و تکیه بر صادرات خود به اینامر نایل شده باشد. الگوی توسعه متکی به صادرات امروزه تقریباً در میان اکثر کشورهای در حال توسعه بهصورت مدل غالبی درآمد است و از این رو مشاهده میکنیم که طی 1980 بسیاری از این کشورها بسویخصوصی سازی و کاهش دخالتهای دولت در اقتصاد، مقررات زدایی، آزادسازی تجاری، تلاش در جهتجلب سرمایههای خارجی و به طور کلی در جهت حاکمیت عناصر اقتصاد بازار اهتمام کردهاند. نظریه تجارتبه عنوان متور رشد اقتصادی دارای مخالفین و موافقین زیادی است. پر بیش و سنیگر از جمع مخالفان ایننظریه بویژه در کشورهای درحال توسعه بودهاند و دلیل این امر را تخریب رابطه مبادله تجاری این کشورهامیدانند زیرا این کشورها صادر کننده مواد خام و وارد کننده محصولات نهایی میباشند و قیمت مواد خامنسبت به محصولات نهایی روز به روز در حال کاهش است برخی دیگر از نظریهپردازان اقتصادی همانندریکاردو، هگچر اهلین و کروگمن از موافقین رابطه مثبت بین رشد اقتصادی و تجارت خارجی بوده و دلیل اینامر را عمدتاً در مزیتهای نسبی و فراوانی نسبی عوامل تولید در بین کشورهای مختلف میدانند اما نکته ایناست که به مرور زمان و بویژه پس از جنگ جهانی دوم از تعداد مخالفین کاسته شده و بر تعداد موافقین افزودهشده است به دیگر سخن دیدگاه صاحبنظران در مورد نقش مثبت و مؤثر تجارت خارجی در رشد اقتصادیروز به روز خوشبینانهتر شده و آنرا به یک اصل تبدیل مینمایند.
در سالهای اخیر جهت توسعه اقتصادی کشور واستفاده از تجارت خارجی به عنوان یکی از محورهایاصلی رشد وتوسعه اقتصادی، افزایش ذخایر ارزی، ایجاد زمینههای اشتغال و رونق کسب و کار برای صنایعمختلف و رهایی از اقتصاد تک محصولی نفت، روند پژوهش دراین مورد شتاب بیشتری گرفته است هرمحصولی که صادر میشود در منطقه تولید آن محصول رشد و توسعه اقتصادی ایجاد میشود. جهت افزایشصادرات به فعالیت بازاریابی و تدوین استراتژیهای مؤثر برای ورود به بازارهای جهانی باید بیشتر و بهترپرداخته شود. جوان بودن جمعیت کشور، توسعه صادرات را میتواند به عنوان یکی از استراتژیهای ایجاداشتغال منظور داشت جهت وارد شدن به بازارهای جهانی نیازمند طراحی استراتژی مناسب بازاریابی بینالمللی میباشیم در شروع قرن 21 جهان با دو تحول تغییر اساسی مواجه است.
1- روند جهانی شدن 2- پیشرفت سریع تکنولوژی
بنابراین اتکا به بازارهای داخلی دیگر کافی است گرچه آسانتر است از این پس باید جهانی اندیشید و ملیو بومیعمل نمود پیشرتف ارتباطات و توسعه شبکههای اطلاع رسانی جهانی فعالیتهای بازاریابی را بسیارتخصصی و پیچیده نموده است بازاریابی را به صورت یکی از محورهای اصلی فعالیت بازرگانی و مدیریتیدرآورده است. در بازاریابی جهانی باید به عوامل اصلی محیطی که پیوست در حال تغییر و تحول و تعامل بایکدیگر هستند مانند اقتصاد، تکنولوژی، سیاست، قانون و فرهنگ توجه کافی مبذول داشت و استراتژیبازاریابی برای هر کشور را با توجه به این عوامل طراحی نمودد و به ویژه ارزشهای فرهنگی محیط را برایافزایش فروش در نظر گرفت. فرویپاشی شوروی سابق و حرکت کشور چین به طرف اقتصاد بازار، آزادیکشورهای اروپای شرقی، تشکیل اتحادیه اروپا، رشد و توسعه اقتصادی کشور جنوب شرق آسیا و... همگیفرصتهای نوین بازاریابی را به ارمغان آوردهاند. توسعه GATT (موافقن کلی روی تعرفه گمرکی و تجارت) وسازمان و نهادهای اقتصادی جهانی و منطقهای همکاریهای اقتصادی و بازرگانی، WTO (سازمان تجارتجهانی) تسهیلات و تمهیدات فعالیت بازاریابی و بازرگانی را بوجود آوردهاند به همان نسبت هم با رقابتآزادند مواجه شدن، تمیهدات و محدودیتهایی را بجود آوردهاند و رقابت از قیمت به رقابت بد کیفیت وبستهبندی انتقال یافته است پایان جنگ سرد سیاسی جای خود به جنگ سرد اقتصادی و تبلیغاتی و فعالیتمناسب بازاریابی داده است در قرن 21 شرکتها و کشورهایی برنده خواهند بود که با نوآوری و فعالیتمناسب بازاریابی از طریق طراحی استراتژیهای بازاریابی بتوانند فرصتهای نوین تجاری را کشف نموده و اآنها بهره برداری نمایند و هرچه بیشتر در صحه تجارت و رقابت جهانی وارد شده و فعال باشند و تبوانند سهممناسبی از این بازار را گرتفه و آرنا حفظ نموده و درآینده توسعه بخشند با توجه به نکات فوق و نیز شرایطبوجود آمده در نظام تجارت جهانی تمامیکشورها و بویژه کشورهای درحالت وسعه بر آن شدهاند که بانگرشی جامعه و با توجه به تحولات اقتصاد بینالملل برنامههای توسعه اقتصادی خود را مورد ارزیابی قراردهند بدیهی است جمهوری اسلامیایران نیز به عنوان یک کشور در حال توسعه که تاکنون اقتصاد غیرنفتی آننقش و حضور چندانی دراقتصاد بین الملل نداشته نمیتوانست از این جریان و تحولات جهانی مستثنی باشداز آنجا که حضور ایران در صحنه اقتصاد بین الملل طی چند دهه گذشته عمدتاً به فروش نفت خام و ورود انواعکالاها خلاصه شده است لذا برنامههای توسعه اقتصادی کشور هیچگاه در پیوند ارگانیک و توسعهزا با تجارتخارجی و توسعه صادرات قرار نگرفت به نظر میرسد که دستیابی به هر گونه راه حل در جهت رفع و یاتخفیف مشکل فوق و نیز برقراری ارتباط میان هر یک از بخشهای اقتصادی کشور و ازجملهبخش کشاورزی بااقتصاد بین الملل مستلزم ایجاد سیاستهای مناسب، اعمال دیدگاههای مقتضی و اجرای برنامههای زیربناییو مستمری خواهد بود که براساس بررسیها و پژوهشهای جامع ارائه و تهیه گردیده است بیتردید نتایجمجموعه پژوهشهای این پروژه میتواند شنخت لازم را برای سیاستگذاری و اتخاذ راهکارهای پایه برایتوسعه تجارت کشاورزی، حضور مؤثر در بازارهای بینالمللی روند الحاق به سازمان جهانی تجارت، مقابله بااثرات منفی ناشی از اجرای موافقتنامه WTO به بخش کشاورزی و سایر مسائل مرتبط در اختیار قرار میدهد.
آنچه پیش روی دارید حاصل پژوهشی است با عنوان بازاریابی و بازاررسانی زیره و زرشک در استانخراسان هدف کلی این مطالعه بررسی وضعیت بازاررسانی و بازاریابی محصولات فوق الذکر در سطوحمختلف تولید کننده، عمده فروش، خرده فروش و صادر کننده و نیز تعیین سیر حاشیه، کارآیی و ضریب هزینهبازاریابی این دو محصول، بررسی عوامل مؤثر برحاشیه خرده فروشی، ضایعات و کارآیی بازاریابی زیره وزرشک بررسی و شناخت وضعیت رقبای بالقوه و اصلی صادراتی در بازارهای نهایی، هدف، برآورد توابععرضه و تقاضای صادرات محصولات فوق، شناسایی مسیرهای صادراتی در بازارهای جهانی و بینالمللی ودر نهایت ارائه راهکارهای مناسب جهت بهبود بازاریابی و بازاررسانی آنها در داخل و خارج کشور و توسعهصادرات زیره و زرشک میباشد.
2-1 ضرورت و اهمیت مسئله
بخش کشاورزی به عنوان یکی از بخشهای قدیمیو اصلی در اقتصاد کشورهای در حال توسعه از جملهایران میباشد گرچه در فرآیند توسعه کشور از اهمیت اقتصادی این بخش کاسته شده است اما هنوز سهمعمدهای از تولید ناخالص داخلی، اشتغال و تجارت خارجی بدون نفت را تشکیل داده و نیز بدلایل تأمیننیازهای غذایی کشور و ضروری جامعه و داشتن مساعدتهایی در رشد اقتصادی کشور از جایگاه خاصیبرخوردار است. نظر به اینکه حدود یک سوم صادرات غیرنفتی ایران از بخش کشاورزی است و با توجه بهارزبری پایین این بخش نسبت به سایر بخشهای اقتصاد کشور و وابستگی کم آن به تکنولوژی پیچیده میتوانبا توسعه صادرات محصولاتی که از نظر شرایط اقلیمی، اقتصادی و فرهنگی دارای مزیتن سبی میباشند باتوجه به بحث عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی (WTO) بخشی از ارز مورد نیاز کشور را تأمین ومساعدت قابل توجهی به سایر بخشهای اقتصاد در جراین توسعه اقتصادیا نجام گیرد به منظور افزایش کارآییو بهبود نظام بازاررسانی محصولات کشاورزی در کشرو ایران و نیز توسعه صادرات آنها با توجه به رقابتهایجهانی در زمینه بازار محصولات کشاورزی نیاز به تحقیقات اقتصاد کشاورزی در مورد محصولات و مناطقیکه دارای مزیتن سبی از نظر تولید، بازاریابی، صادرات هستند روز به روز محسوستر میشود.
کشور ایران باتنوع وسیع آب و هوایی در پارهای از مناطق آن در زمینه تولید برخی از محصولات کشاورزینظیر پسته، خرما، کشمش، بادام، گردو و زعفران و زیره و زرشک از مزیت نسبی قابل توجهی برخوردار استلذا جهت اتخاذ سیاستهای مطلوب در زمینه بهبود نظام بازاریابی و بازاررسانی و توسعه صادرات آنها نیاز بهمطالعات اقتصادی به صورت علمیحائز اهمیت میباشد.
زیره و زرشک به عنوان یکی از گرانترین ادویه جهان با خصوصیات و ویژگیها و مصارف گوناگون غذایی وزیره سبز نیز به عنوان ادویه با مصارف گوناگون و استفادههای صنعتی و دارویی میتوانند از جایگاه ویژهای درصادرات محصولات کشاورزی برخوردار باشند سهم تولید کشورمان با بیش از 60 درصد کل تولید زیره وزرشک در جهان به عنوان بزرگترین تولید کننده و صدور بیش از 80 درصد آن و در مورد زیره سبز به عنوانبزرگترین تولید کننده با سهمیحدود 35 درصد تجارت جهانی و صدور حدود 95 درصد در صورت یافتنجایگاه و ارزش واقعی آنها در بازارهای جهانی با توجه به نقش تعیین کننده کشور ما در حال حاضر و تقویت آندر آینده از جمله نکات ارزشمند آن در بین جایگاه محصولات صادراتی کشور است. مزیت نسبی واهمیتی کهاین محصولات از نظر تولید، سطح زیر کت و اشتغال زایی در مناطق مختلف کشور بویژه استانهای خراساندارد و نیز قابلیت توسعه صادرات این محصولات در بازار جهانی که میتواند منجر به افزایش درآمدهایارزی کشور شود آنها را از جایگاه ویژهای برخوردار نموده است اما وجود مسائل و مشکلات مختلف چه درزمینههای تولید و نحوة عمل آوری این محصولات توسط کشاورزان که عمدتاً بدلیل عدم توجه کافی بهساختار نظام بازاریابی و بازاررسانی و نداشتن یک تشکیلات منسجم که کلیة مراحل تولید، بازاریابی،بازاررسانی و صادرات را تحت پوشش قرار دهد، است و باعث گردیده که علیرغم کیفیت مرغوب اینمحصولات نسبت به نمونههای خارجی آنها زیره و زرشک ایران وضعیت مناسبی را در بازار جهانی نداشتهباشند ایران به عنوان بزگترین تولید کننده زیره و زرشک دنیا هنوز در بازار جهانی جایگاه مشخص و روشنیندارد ومجبور است بدلایل فوق از جمله تبلیغات منفی رقبا محصول خود را به کمتر از نصف قیمت جهانی بهفروش رساند بنباراین باتوجه به اهمیت زیره و زرشک ایران و وضعیت خاص آنها، ساختار اقتصادی اینمحصولات در عرصههای تولید، بازاریابی، بازاررسانی و صادرات نیاز به بازنگری و تحول اساسی دارد لذا دراین مطالعه وضعیت بازاریابی و بازاررسانی و صادرات این محصولات به صورت مطالعه موردی در مناطقعمده کشت، در استان خراسان مورد بررسی قرار گرفته است اضافه بر آن با توجه به محدودیت منابع مختلفلزوم افزایش بهرهوری استفاده از منابع مختلف از جمله زمین و سرمایه محسوس است به بارو آرنارد وواساوادا (1995) توسعه صادرات از دو طریق عمده میتواند موجب رشد بهرهوری گردد آنهامعتقد هستندکه توسعه صادرات از یکسو موجب دسترسی به بازارهای جدید و در نتیجه افزایش ظرفیت تولیدی و احدهادر کشورهای صادر کننده میشود این امور موجب کاهش هزینه متوسط تولید هر واحد از محصول و افزایشبهرهوری تولید میشود اضافه بر آن با گسترش صادرات و ورود واحدهای تولید به بازارهای جهانی درجةرقابت بین تولید کنندگان افزایش مییابد لذا بنگاههای تولیدی به منظور تضمین ادامه حضور خود در بازار وهمچنین افزایش و یا حداقل حفظ سهم صادراتی خود مجبور به افزایش بهرهوری و توان مدیریتی خودمیگردند این امر هب نوبه خود موجب استفاده مناسبتر از منابع تولید و رشد بهره وری خواهد شد از سویدیگر به عقیده نهدا و دهادش وار (1993)، افزای بهرهوری استفاده از نهادهها میتواند موجب کاهشهزینههای تولید محصول و پیشرفت تکنولوژی تولید این محصول و در نتیجه افزایش صادرات شود با توجه بهفقدان انتشار مطالعات اقتصادی جامع در زمینههای فوق در مورد زیره سبز و زرشک ایران ضرورت و اهمیتاین تحقیق ضروری است.
3-1 اهداف تحقیق
1- بررسی وشناخت عملیات بازار رسانی زیره و زرشک.
2- تعیین مسیر، حاشیه، سود، کارایی وضریب هزینه بازازیابی زیره و زرشک.
3- برآورد هزینه خدمات بازاریابی و بررسی عوامل موثر بر حاشیه بازاریابی زیره و زرشک.
4-بررسی و شناخت وضعیت رقبای بالقوه صادراتی در بازارهای نهایی وهدف.
5- تعیین شفافیت یا عدم شفافیت بازار زیره و زرشک.
6- ارائه راهکارهای مناسب جهت بهبود وضعیت بازاریابی زیره و زرشک.
7- برآورد توابع عرضه داخلی، تقاضای داخلی وعرضه صادراتی زیره و تعیین عوامل موثر بر آن.
4- 1 فرضیات تحقیق
1- بازار زیره از شفافیت کامل برخوردار است
2- میزان ضایعات زیره و زرشک کمتراز 10 درصد است.
رابطه حاشیه با؟ به هزینه بازاریابی وقیمت خرده فروشی مثبت است.
بازار زرشک از شفافیت کامل برخوردار است.
5-1 کاربردهای انجام تحقیق
در کشور ما توسعه صادرات و بازاریابی محصولات کشاورزی و فرآْوردههای حاصل از آن در چارچوب برنامههای توسعه کشاورزی و از جهات اجتماعی واقتصادی دیگری نیز نتایج مثبتی برای جامعه رو به توسعه کشور در بر دارد به نظم ی رسد که کشور ازمزیتهای نسبی زیادی در زمینه تولد انحصاری وشبه انحصار این محصولات در بازارهای منطقه ودنیا برخوردار باشد، نتایج تحقیق حاضر میتواند به عنوان راهنمایی برای برنامه ریزان و سیاست گذاران برای برنامه ریزیهای آتی باشد.
-4-2 اهمیت دارویی
زیره سبز در طبقه بندیها جزء گیاهان دارویی محسوب میشود و مهمترین موارد استفاده از آن در تهیهفرآوردههای دارویی میباشد. از نظر خصوصیات دارویی زیره سبز در معرف و بادشکن میباد و ورم و نفخمعده را معالجه میکند و در درمان قولنجهای شدید اطفال نیز مصرف میشود. از آنه در تهیه شربت«میگسچر» جهت رفع دل درد کودکان استفاده میشود همچنین زیره سبز در افزایش شیر مادران تأثیر بسزاییدارد و چنانچه مادرهای شیرده حدود 20 گرم زیره سبز را در یک لیتر آب دم کرده و روزانه مقداری مصرفنمایند باعث افزایش شیردهی خواهد شد. زیره سبز بصورت گرد به مقدار 2 گرم در روز و یا دم کرده 2 یا 4گرم میوه و تنطور انزه مصرف میشود همچنین از زیره سبز بعنوان ضد انقباض، ضد نفخ، مسکن و محرکاستفاده شده است و گزارش شده که اسناسن آن خاصیت ضدباکتریایی دارد.
5-2 سایر کاربردهای زیره سبز
یکی دیگر از خواص درمانی عنوان شده برای زیره سبز فعالیت ضد باروری، ضد جایگزینی و سقطکنندگی و عصاره آبی آن میباشد که در دست بررسی است در آزمایش بر روی موش صحرایی دُزهای 250 و500 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن فعالیت معنی داری را نشان نداد هر چند که از روز 8 تا 12 حاکملگی یکفعالیت معنیداری را روی سقط کنندگی نشان داد.
علاوه بر دانه و اسانس زیره سبز از مازاد حاصل از استخراج اسانس از آن کنجاله بدست میآید که هماکنون به شکل کود برای محصولات زراعی استفاده میشود کنجاله زیره دارای ترکیبات فیبری و پروتئینیاست که نقش آن را در تغذیه دام قابل توجیه میسازد همچنین پس از انجام عملیات بوجاری دانه ازکاه جدامیگردد و کاه باقی مانده تقریباً معادل وزن زیره سبز تولیدی است که در حالحاضر به مصرف سوخت و گلاندود پشت بام روستائیان میرسد
6-2 ویژگیها وروشهای کشت زیره سبز
Grooks و Sievers گزارش کردند که زیره سبز در مناطقی که دارای خاکهای لومیشنی بازهکش خوبکه آماده آلی بالا دشاته باشد و درجات حرارت در طی دوره رشد برای سه تا چهار ماه معتدل و ملایم باشدعملکرد خوبی خواهد داشت. در مناطق مدیترانهای بعد از محصولات زمستانه غلات، سیب زمینی و یا کلم،بذر زیره را بصورت پخش یکنواخت کشت مینمایند. از نیازهای محیطی زیره سبز درجه حرارت c06-9 وpH 3/8-5/4 است. کنترل کامل علفهای هرز ضروری است زیرا که گیاه سبز بسیار کوچک و ضعیف است بههمین دلیل کشت بذر در ردیفهای با فواصل زیاد به منظور استفاده حداکثر از کولتیواتورها صورت میگیرد وچنین به نظر میرسد که در مناطق که قیمت کارگر بالاست این روش، روش موفقی باشد. طبیعت حساس ولطیف گیاه بعلاوه نیاز به کنترل علفهای هرز نشان از هزینههای زیاد کارگری دارد.
عملکرد بذر زیره سبز در منابع بین 100 تا 1000 پوند درایکر (معادل 1120 - 112 کیلوگرم در هکتار)گزارش شده اس. در شرایط خوب و بطور متوسط عملکرد زیره سبز 500 پونددرایکر (معادل 560 کیلوگرمدر هکتار) خواهد بود. زیره سبز نسبت به تغییرات محیط حساسیت زیادی دارد و عملکرد آن نوسانات زیادیرا نشان میدهد و بطور کلی هر سه یا چهار سال یک بار کاهش محصول وجود دارد. شناخت شرایط طبیعی واهمیت اثر متقابل ژنوتیپ محیط در درک ثبات در عملکرد یک سری از واریتههای بخصوص، قبل از توصیفهبرای کشت در مناطق وسیع از اهمیت زیادی برخوردار است.
در زراعت آبی زیره سبز در روش هیرمکاری آبیاری اول قبل از کاشت و درخشه کاری بعد از کاشتمیباشد بهرحال بسته به نوع کشت و د دست داشتن آب و با توجه به میزان بارندگی بعضی از کشاورزان 2 تا3 بار آبیاری مینمایند. در تناوب زراعی زیره سبز را میتوان بعد از صیفی جات با گیاهان وجینی قرارداد.
زیره سبز چون در مراحل اولیه از رشد کندی برخوردار است و قدرت رقابت با علفهای هرز ندارد وعملکرد آن در صورت عدم وجین بسیار پایین میآید بهتر است وجین اول در نیمه فروردین ماه زمانیکه ارتفاعبوته حداقسل به 50 سانتی متر رسیده باشد با توجه به رشد علفهای هرز انجام شود و جین بعدی بسته بهمیزان علف هرز موجود در مزرعه همزمان با شروع گلدهی یا قبل از آن صورت میگیرد. با توجه به هزینههایزیاد کارگری بهتر است که از مبارزه شیمیائی و یا دیگر روشها استفاده شود در حال حاضر در ایران علفکشسولانان و آرادیکان 14 لی 20 روز قبل از کشت و نفت بعد از کاشت استفاده میگرد. در هندوستانPendimethalin به میزان یک کیلوگرم در هکتار بصورت Pre-emergense و Fluchloalin بصورتPre-Plant توصیه گردیده (جهت اطلاعات بیشتر به نتایج طرح پژوهشی مبارزه شیمیائی با علفهای هرززراعت زیره سبز - انتشارات سازمان پژوهشهای علمیو صنعتی مرکز خراسان مراجعه شود.) (ملافیلایی، 1371)
1-6-2 کاشت
کشت زیریه سبز بدو صورت دیم و آبی انجام میشود کاشت زیره سبز تا به حال در خراسان بیشتربصورت دیم بوده است. در کشت دیم زمین در پائیز شخم خورده و در زمان مناسب بذرپاشی میشود و سپسبوسیله دیسک و مالده بذر را زیر خاک میکنند.
کشتت آبی زیره سبز به سه صورت انجام میشود:
1- خشک کاری 2- هیزم کاری 3- ردیف کاری
1- خشک کاری
در این روش بذر و کود در زمینی که پائیز شخم خورده، پاشیده میشود و سپس بذر و کود را با دیسک زیرخاک میکنند و بعد از آن اقدام به آبیاری مینمایند.
2- هیزم کاری
زمین را قبل از کاشت آبیاری نموده و هنگام گاورو شدن اقدام به پاشیدن بذر و کود نموده و سپس بوسیلهدیسک یا کولتیواتور آنها را زیر خاک میکنند و بدنبال آن ماله میزنند.
3- ردیف کاری
در این روش کاشت از دستگاه فاروئر (Farroeir) استفاده میشود. قبل از کود و بذر پاشی کلوخهایزمینی را بوسیله دیسک کاملاً نرم کرده و بعد بوسیله لِولَرپستی وب لندیهای زمین را همواره مینمایند تاتراکتور بهتر بتواند ردیفها را در بیاورد و سپس اقدام به پخش کود و بذر میکنند که معمولاً بوسیله کودپاشسانتریفوژ عمل پاششی کود و بذر انجام میگیرد و با زدن یک دیسک دیگر بذر و کود را زیر خاک برده و بادستگاه فاروئر اقدام به فاروزدن به عرض 50-40 سانتی متر میکنند از این روش کشت در زمینهایی کهوسعت آنها اجازه فاروزدن را میدهد استفاده میشود.
3-6-2 داشت
پس از کاشت بذر در طول دوره جوانه زدن نیباید زمین خشک شود و در این صیورت بذر بطورغیریکنواخت سبز میگردند بسته به نوع کاشت و در دست داشتن آب و با توجه به میزان بارندگی زیره سبز رااز یک تا شش بار آبیاری مینمایند.
آبیاری اول در رو هیزم کاری قبل از کاشت بوده و در خشک کاری بعد ازک اش میباشد. در کشتف ردیفیبعد از کاشت بذر، بوسیله سیفونهای مخصوص آب را از نهر اصلی وارد ردیفها نموده تا آب به مرور در زمیننفوذ کرده و به آخر ردیفها برسد و پس از خیس شدن کامل خاک آب را قطه مینمایند باید توجه داشت که بههنگام رسیدن و کامل شدن میوه، مزرعه زیره را نباید آبیاری کرد چون از کمیت محصول میکاهد. زیره سبزقدرت رقابت زیادی با علفهای هرز نداشته و عملکرد آن در صورت عدم وجین بسیار پایین میاید و جین اولمعمولاً در نیمه فرویدن ماه با توجه به رشد علفهای هرز انجام میشود و جین بعدی بسته به میزان علف هرزموجود در مزرعه هم زمان با شروع گل دهی یا قبل از آن صورت میگیرد. باتوجه به هزینههای زیاد کارگریبهتر است کهه از مبارزه شیمیایی و یا دیگر روشها استفاده میشود.
در زراعت زیره سبز میتوان از کود حیوانی به میزان 20-15 تن در هکتار و کود فسفاته به هنگام بذرپاشیو هم چنین از کود اوره 50-40 روز پس از کاشت به میزان kg/ha30-25 استفاده کرد. در پژوهش دیگری بااستفاده از رقم UC19 کاربرد kg/ha30 ازت، 42/11% عملکرد بذر را افزایش داده است. روش کودپاشیسرک (30 روز پس از کشت) و روش دو مرحلهای (نسبت در زمان) کشت و نصف 30 روز پس از کشت) و درمقایسه با روش کودپاشی یک مرحلهای در زمان کشت، 95/18% و 11/12% عملکرد بذر را افزایش دادند.
کاربرد فسفر نیز به میزان kg/ha75/8 ، عملکرد بذر را 88/8% افزایش داده است.
3-6-2 برداشت
برداشت محصول زیره بهاره و پائیزه اعم از دیم و آبی معمولاً از اواخر اردیبهشت تا اواخر خردادماه بستهبه شرایط جوی انجام میگیرد. محصول زیره سبز وسیله کارگران با دست و یا داسهای مخصوص درو وسپس خرمن میشود، از زمان خرمن کردن محصول تا هنگام خرمن کوبی همه روزه به منظور جلوگیری ازتخمیرو فساد زیره، کارگران اقدام به زیر و رو کردن خرمن میکنند، خرمن کوبی معمولاً بدو طریق انجاممیگیرد.
1- خرمنهای کوچک بوسیله کارگران با استفاده از چوبدست و چنگکهای مخصوص کوبیده میشود.
2- خرمنهای بزرگ بوسیله حرکت چهارپایان بر روی خرمن بدون استفاده از هیچگونهوسیله دیگرکوبیده میگردد. پس از کوبیدن خرمن بدو طریق فوق ساقههای بزرگ را بوسیله چنگک از دانهها و ساقههایکوچک جدا ساخته و سپس دانههای مخلوط با ساقههای کوچک (کلش) بوسیله غربال و عمل باددادن ازیکدیگر و جدا و انبار میگردند. در گذشته زیره انبار شده برای بوجاری (پاک کردن) بدست کارگرانی کهاصطلاحاً بوجار نامیده میشوند سرده میشود که در مقابل کارمزد معین نسبت به پاکر کردن آن اقدام نمایند.بوجاران محصول زیره را معمولاً در نقاطی نامناسب و غیربهداشتی مانند محوطه بازار کاروانسراها و یادرصحن منازل بوجاری مینمودند. سپس زیره بوجاری شده را در گونی ریخته و سردوزی میکردند و بدینترتیب زیره آماده شده به خارج از کور صادر میگردید، تا اینکه در سال 1348 بخش خصوصی باسرمایهگذاری اقدام به خرید و نصیب ماشین آلات زیره پاک کنی نمود و جمعاً چهار دستگاته بوجاری زیرهخریداری و در شهرستانهای مشهد، کاشمر و سبزوار در سال 1349 شروع بکار نمود. خریدای و نصب ماشینآلات زیره پاک کنی و احداث انبارهای بهداشتی ومجهز و نیز برنامههای آموزشی برای کشاورزان سبب بالابردن کیفیت زیره سبز شد. بطوریکه هم اکنون هر ساله تعداد متنابهی زیره سبز با مشخصات درجه یکبستهبندی و صادر میگردد حداکثر میزان مواد خارجی در زیره درجه یک 3 درصد میباشد.(بالندری، 1370)
7-2 آفات و امراض
آفات گزارش شده زیره سبز عبارتند از شته سبز، شته سیاه، کرم غوزه، مورچه، تریپس، کنه قهوهای گندم -سوسک آرد (انباری) که میتوان جهت جلوگیری از خسارات آنها به توصیههای حفظ نباتات ادارات منطقهتوجه نمود.
بیماریهای گزارش شده در مورد زیره سبز از ایران و کشورهایی مانند هندوستان - پاکستان - سوریه وافغانستان عبارتند از بوته میری زیره سبز (Fusarium SP) بلیت آلترناریائی (Alternaria SP) سیاه شندانه زیره سبزی Ramularia ، (Cladosporium) و از هندوستان سفیدک پودری (Erysiphe polygoni)و نماتدمولد غده ریشه (Meloidogyne incognita) و از بلغارستان بیماری Pseudomonas cuminiگزارش شده است. بیماری بوته میری در خراسان از نیمه فروردین ماه تا اوائل اردیبهشت ظاهر میشود وخسارت آن 28-14 درصد توسط دکتر علوی گارش شده و در سالیان اخیر نیز خسارت آلترناریا توسطمحققین بین 100-20 درصد گزارش شده که این خسارت را ناشی از تغییرات جوی و رطوبی شدن بهارمیدانند.
برای کنترل بیماری فوزاریوم اصول به زراعی رعیات تناوب 3 ساله - شخم عمیق در تابستان - استفاده ازبذور سالم - ضدعفونی بذر با قارچ کشهای میوهای. ضد عفونی - بذر با Bavistin دو هزار و Rovralتوصیه گردیده است.
برای کنترل بیماری بلایت آلترناریائی در هندوستان عامل بیماری (Alternaria burnsii) و شرایطبیماری 90% رطوبت به بالا که برای مدت 3 روز در حرارت 28-23 درجه سانتیگراد در زمان گلدهی زیرهسبز 70-100% آلوده میگردد) استفاده از قارچکشهای Blue cupper، Bitoy - 50، phytolan،Difolatan بمیزان 600 تا 1000 گرم در هکتار توصیه گردیده است.
8-2 خصوصیات زرشگ
با توجه به اینکه گونههای مختلف زرشک در دنیا بصورت وحشی، یا انواع انتخاب ویا اصلاح شده آن بعنوان درختچه زینتی مورد ساتفاده دارند ولی زرشک بیدانه بعنوان یک میوه فقط در جنوبخراسان در سطح نسبتاً وسیعی پروش مییابد، بر پژوهشگران توانمند کشورمان است که همت گمارند ودرصدد رفع مشکلات تلوید و فرآیند این محصول کم نظیر برآیند و با انجام تحقیقاتی در زمینههای به زراعی،بهنژادی و بهبود روشهای ازدیاد، هرس، برداشت، خشک کردن و بستهبندی زرشک و تولید فرآوردههایمختلف صنعتی از میوه آن مانند نوشابه، مربا، ژله و سس و همچنین تهیه فراوردههای متنوع دارویی ازقسمتهای مختلف این درختچه، علاوه بر افزایش تولید و بهرهوری بیشتر، تا حدود زیادی از ضایعات اینمحصول ارزشمند جلوگیری نمایند.
9-2 تاریخچه زرشک
نام زرشک (Barberry) در نوشتههای دانشمندان قرون وسطی وجود داشته است. بنظر میرسد کهسیمون ژانون سی نخستین کسی بود که در قرن هشتم آن را به نام عربی پرپریس به مردم شناساند. در سال1554 میلادی ماتیول، نام کرسپینوس را بر آن نهاد که در ایتالیا هنوز هم به همین نام مشهور است. زرشک درعربی انبرپاریس، عقده و عودالریح، به فرانسه Vinettierو به انگلیسی Barberry-tree نامیده میشود.
در اغلب نقاط ایران به نام زرشک ولی در برخی از مناطق به نامهای محلی مثلاً در رودسرمالیسک، درارسباران و زنجان زرنج و زریش و رد قاسملو ارومیه ، زیریسک نامیده میشود. از نوشتههای پیشینیان چنین برمیاید که یارانیان، چینیها و مصریها نیز قبل از تاریخ این گیناه مفید را میشناختهاند و در موارد مختلفی ازآن استفاده میکردهاند. در تاریخ آمده است که حکیم زکریای رازی، زرشک را برای آدمیمید تشخیص داده وبههارونالرشید سفارش کرده است که برای درمان تب، عطش و التهاب، آب زرشک بنوشید. دکتر شلمیرهلندی که پزشک دارلفنون بوده در حدود یکصد سال پیش نوشته است «... در ایران مردم آب زرشکمینوشند، با غذا زرشک میخورند، مربا هم از آن تهیه میکنند و دم کرده زرشک را بنبل اطیب، برایپیشگیری از خونریزی مینوشند. ابوعلی سینا در کتاب قانون از 6 نوع داروی مخلوط گیاهی تحت عنوانقرص زرشک نام برده و آنها را در درمان تب، سرفه، ناراحتیهای کبد و در رفع تشنگی و افسردگی مفید دانستهاست. د ارشاد الزراعه و لغت نامه دهخدا نیز به زرشک اشاره شده، خواص دارویی و مواد استفاده آن ذکرگردیده است. براساس شواهد موجود، قدمت کشت و پرورش زرشک بیدانه در جنوب خراسان به بیش از200 سال میرسد.(بالندری، 1371)
فهرست مطالب
فصل اول
1-1 مقدمه. 2
2-1 ضرورت و اهمیت مسئله. 5
3-1 اهداف تحقیق.. 8
4- 1 فرضیات تحقیق.. 8
5-1 کاربردهای انجام تحقیق.. 9
6-1 پیشینه تحقیق.. 9
تحقیقات انجام شده در زمینه بازاریابی و بازار رسانی محصولات کشاورزی 9
فصل اول
بخش اول. 17
1-2 مقدمه. 17
2-2 تاریخچه. 18
3-2 خصوصیات گیاهشناسی زیره سبز. 18
1-3-2 ویژگیهای عمومی.. 18
2-3-2 ارقام زیره سبز. 20
3-3-2 زیستگاه و پراکنش... 20
1-4-2 مصارف خوراکی و ارزش غذایی.. 25
2-4-2 اهمیت دارویی.. 26
5-2 سایر کاربردهای زیره سبز. 26
6-2 ویژگیها وروشهای کشت زیره سبز. 27
1-6-2 کاشت... 29
3-6-2 داشت... 30
3-6-2 برداشت... 31
7-2 آفات و امراض.... 32
8-2 خصوصیات زرشگ... 33
9-2 تاریخچه زرشک... 34
10-2 خصوصیات گیاهشناسی و پراکنش جنس زرشک... 35
1-10-2 ویژگیهای عمومی.. 35
2-10-2 گونههای زرشگ... 35
3-10-2 زیستگاه و پراکنش... 38
11-2 مصارف خوراکی، ارزش غذایی و اهیمت دارویی زرشک... 39
1-11-2 مصارف خوراکی و ارزش غذایی: 40
2-11-2 اهمیت دارویی.. 40
12-2 سایر کابردهای زرشک: 41
13-2 ویژگیها و روشهای پرورش زرشک بیدانه. 42
1-13-2 کاشت و تکثیر. 44
2-13-2 داشت... 45
3-13-2 برداشت... 46
14-2 آفات و امراض زرشک... 48
بخش دوم. 51
1-2 تعریف بازار. 51
2-2 طبقه بندی بازارهای مختلف... 51
1-2-2 طبقه بندی بازار بر اساس موضوع مبادلات: 51
2-2-2 بازارها بر اساس وضعیت مکانی: 52
3-2 تعریف بازاریابی.. 52
4-2 ابعاد مختلف بازاریابی.. 55
1-4-2 بازاری گرائی.. 56
2-4-2 بازار شناسی.. 56
3-4-2 بازاریابی.. 56
4-4-2 بازار رسانی.. 57
5-4-2 بازار گردی.. 57
6-4-2 بازار سنجی.. 57
7-4-2 بازار داری.. 58
8-4-2 بازار گرمی.. 58
9-4-2 بازار گردانی.. 58
5-2 عناصر قابل کنترل و موثر بر بازاریابی.. 59
6-2 تاریخچه بازاریابی.. 59
7-2 مفاهیم اساسی بازاریابی.. 62
8-2 عوامل موثر در بازاریابی.. 63
1-8-2 فروشندگان اولیه. 63
2-8-2 واسطههای بازاریابی.. 64
1-2-8-2 دلالان. 64
2-2-8-2 واحدهای توزیع فیزیکی.. 64
3-2-8-2 آژانسهای خدمات بازاریابی.. 65
4-2-8-2 واسطههای مالی.. 65
3-8-2 مشتریان. 65
4-8-2 رقبا 66
5-8-2 جوامع. 67
9-2 مفهوم جدید بازاریابی.. 67
10-2 تئوریهای رفتار خریدار. 68
1-10-2 تئوری اقتصاد خرد (Microevonmic theory) 68
2-10-2 تئوری روان شناسی (psychogical) 69
1-2-10-2 مراحل تصمیم گیری خریدار. 69
1-1-2-10-2 شناخت اشکال. 69
2-1-2-10-2 جستجو برای اطلاعات... 70
3-1-2-10-2 ارزیابی کردن خط مشیهای مختلف (عمل تصمیم گیری) 71
11-2 مفهوم بازاریابی محصولات کشاورزی.. 72
12-2 اهمیت بازاریابی محصولات کشاورزی.. 73
13-2 عملیات بازاریای.. 75
1-13-2 فعالیتهای مبادله ای.. 75
2-13-2 فعالیتهای فیزیکی.. 76
14-2 سازمان بازاریابی.. 78
15-2 فعالیتها و وظایف بازاریابی محصولات کشاورزی.. 80
1-15-2 جمع آوری اطلاعات... 80
2-15-2 حمل و نقل.. 81
3-15-2 درجه بندی و استاندارد نمودن محصولات... 82
4-15-2 بسته بندی و تبدیل محصولات... 83
5-15-2 انبارداری.. 85
6-15-2 تبلیغات... 85
7-15-2 اعتبار. 85
8-15-2 قیمت گذاری.. 86
16-2 شبکههای بازاریابی.. 87
1-16-2 خرده فروشان. 87
2-16-2 عمده فروشان. 87
3-16-2 سلف خران. 88
4-16-2 میدان داران. 88
5-16-2 سایر موارد. 88
17-2 اهداف بازاریابی محصولات کشاورزی.. 89
1-17-2 آنچه به عهده دولت میباشد. 89
2-17-2 آنچه بر عهده تولید کننده میباشد. 90
18-2 نقش شرکتهای تعاونی در بازاریابی.. 91
19-2 مسیر بازاریابی.. 91
20-2 هزینههای بازاریابی.. 92
21-2 حاشیه بازاریابی.. 93
24-3- کارایی بازاریابی.. 94
23-2 مدلهای حاشیه بازاریابی.. 96
1-23-2 الگوی مارک- آپ (Mark up Model) 96
2-23-2 الگوی حاشیه نسبی (Relative Model) 97
3-23-2 الگوی هزینه بازاریابی (Marketing Cost. Model) 97
4-23-2 الگوی انتظارات عقلایی (Ration Expectation Model) 98
24-2 شفافیت بازار. 99
25-2 برخی مشکلات اساسی موجود در بازاریابی محصولات کشاورزی 99
فصل سوم
1-3 مقدمه. 103
2-3 روش تحقیق.. 103
3-3 روش جمع آوری اطلاعات... 103
4-3 منابع اطلاعات ثانویه. 104
5-3 منابع اطلاعات اولیه. 105
6-3 جامعه آماری.. 105
7-3 نمونه آماری.. 105
فصل چهارم
1-4- مقدمه. 108
2-4- اهمیت اقتصادی زیره 108
1-2-4- کشورهای وارد کننده و صادر کننده زیره 110
2-2-4- روند تولید و صادرات زیره 110
3-4 مشخصات جامعه مورد بررسی و مشخصات تحقیق.. 114
4-4 ویژگیهای نمونه مورد بررسی تولید کنندگان زیره 115
1-4-4 ویژگیهای سنی.. 115
2-4-4 سطح تحصیلات... 116
3-4-4 وضعیت مالکیت اراضی.. 117
5-4 ویژگیهای نمونه مورد بررسی عمده فروشان زیره 118
1-5-4 ویژگیهای سنی.. 118
2-5-4 سطح تحصیلات... 119
1-6-4 ویژگیهای سنی.. 120
2-6-4 سطح تحصیلات... 120
7-4 انواع بازارهای زیره 121
1-7-4 بازار سر مزرعه. 122
2-7-4 بازار عمده فروشی.. 124
3-7-4 بازار خرده فروشی.. 126
8-4 سازمان بازاریابی زیره 127
1-8-4 عمده فروشان. 128
2-8-4 خریدران محلی.. 129
3-8-4 نمایندگان عمده فروش... 129
4-8-4 میدان داران. 130
5-8-4 دلالان. 130
6-8-4 خرده فروشان. 131
9-4 عملیات بازاریابی زیره 131
1-9-4 حمل و نقل.. 131
2-9-4 درجه بندی.. 132
3-9-4 استاندارد. 133
1-3-9-4 مواد خارجی موجود در زیره 133
2-3-9-4 ویژگیهای زیره استاندارد شده باید به شرح زیر باشد: 134
4-9-4 بسته بندی.. 134
5-9-4 اطلاعات زیر باید بر روی هر بسته یا بر چسب شود: 135
5-9-4 انبارداری.. 135
10-4 اعتبار. 135
11-4 مسیر بازاریابی زیره 137
1-11-4 مسیرهای اصلی بازاریابی زیره 138
12-4 قیمت گذاری.. 138
13-4 حاشیه بازاریابی.. 139
14-4 هزینه بازاریابی.. 141
15- 4 سود بازاریابی.. 144
16-4 ضریب هزینه بازاریابی.. 145
17-4 ضایعات... 146
18-4 عدم کارایی بازاریابی.. 147
19-4 شفافیت بازار. 148
20-4 ویژگیهای نمونه مورد بررسی تولید کنندگان زرشک... 149
1-20-4 ویژگیهای سنی.. 149
2-20-4 سطح تحصیلات... 150
3-20-4 وضعیت مالکیت اراضی.. 151
21-4 ویژگیهای نمونه مورد بررسی عمده فروشان زرشک... 152
1-21-4 ویژگیهای سنی.. 152
2-21-4 سطح تحصیلات... 153
22-4 ویژگیهای نمونه مورد برری خرده فروشان زرشک... 153
1-22-4 ویژگیهای سنی.. 153
2-22-4 سطح تحصیلات... 154
23-4 انواع بازارهای زرشک... 155
1-23-4 بازار سر مزرعه. 156
2-23-4 بازار خرده فروشی.. 158
24-4 سازمان بازاریابی.. 160
1-24-4 عمده فروشان. 160
2-24-4 خریداران محلی.. 161
3-24-4 نمایندگان عمده فروش... 162
4-24-4 میدان داران. 162
5-24-4 دلالان. 163
6-24-4 خرده فروشان. 163
25-4 عملیات بازاریابی زرشک... 164
1-25-4 حمل و نقل.. 164
2-25-4 درجه بندی.. 164
3-25-4 استاندارد. 166
4-25-4 بسته بندی.. 168
5-25-4 انبارداری.. 168
26-4 اعتبار. 169
27-4 مسیر بازاریابی زرشک... 170
28-4 قیمت گذاری.. 171
29-4 حاشیه بازاریابی.. 172
30-4 هزینههای بازاریابی.. 173
31-4 سود بازاریابی.. 177
32-4 ضریب هزینه بازاریابی.. 179
33-4 ضایعات... 179
34-4 عدم کارایی بازاریابی.. 182
35-4 شفافیت بازار. 183
36-4 مشکلات بازاریابی و صادرات زیره و زرشک... 184
فصل پنجم
1-5- مقدمه. 188
2-5 نتایج و بحث... 188
3-5 پیشنهادات جهت بهبود بازاریابی زیره و زرشک... 198
منابع. 205
مشخصات فروشنده
نام و نام خانوادگی : مجتبی خادم پیر
شماره تماس : 09151803449 - 05137530742
ایمیل :info@payfile.org
سایت :payfile.org