پایان نامه بررسی و مقایسه ضرب المثل های عربی، فارسی و انگلیسی در 340 صفحه ورد قابل ویرایش
پایان نامه بررسی و مقایسه ضرب المثل های عربی، فارسی و انگلیسی در 340 صفحه ورد قابل ویرایش
- آبَ و قِدْحُ الفَوزَةِ الَمنیحُ :
المنیح مِن قداح المیسر: ما لانصیب له. یضرب لمن رجع خائبا
را: عاد صفرالیدین
2- آخِ الأکفاءَ وداهِنِ الأعداءَ :
مثله: المداراة قوام المعاشرة- خالصِ المؤمنَ و خالقِ الفاجرَ- دارِ الجارَ و لوجارَ- نصفُ العقلِ مداراةٌ الناسِ- نصفُ العقلِ بعد الإیمان بالله مداراةُ الناس- إذا عَزَّ أخوک فَهُنْ- إذا کنتَ سندانا فاصبر، و إذا کنت مطرقةً فأوجِعْ-
آسایش دو گیتی تفسیراین دو حرف است با دوستان مـــــروت با دشمنان مدارا (حافظ)
رادمــــردی مــرد دانــــی چیــســت بـــا هـــنر تر ز خـــلـق دانــــی کیســت؟
آنـکه با دوستـــان تـوانــــد ساخـــت و آنــکه بــا دشــمنان تـواند زیست (ایلاقی)
در گـــنج معیشـــت سازگــاری است کلیـد باب جنــت بردباری است (ناصرخسرو)
مــدارا خـــــــرد را بـــــرادر بـــود خـــرد بر ســـــر دانــش افـــسر بــــود
A laissez passer policy.
Hold a middling position.
Steer a middle course.
3- آخِرُها أقلُّها شُربا :
یری أصلُه فی سقی الإبل لأن آخرها یرد و قد نزِف الحوضُ أی مَن تأخّر ربما صادفَ نَفادَ الماءِ فکُنْ أوّلَ من یُورد.
را: الحرکة برکة
4- آکُلُ لحمی و أدَعُهُ لآکلٍ :
یُرادبه به نصرُ القریب علی الأجنبی و إن کان بینک و بین القریب هِناتٌ
را: الرائد …
5- آکِلٌ و شاربٌ وَ مِن الهمّ فارغٌ :
بخور و بخواب کار من است، الله نگهدار من است.
خدا یار تنبلهاست * خدایار شلختهاست.
A lazy man will live the longest.
6- اِبدأهم بالصّراخ یفرّوا :
یُضرب لمن باشر خصمَهُ بالصراخ و الصَّخَب بقصد إیقاع الخوف فی قلبه کی ینهزمَ من المواجهة.
را: خذه بالموت …
7- الإبرةُ تکسو الناسَ و إستُها عاریةُ .
را: کالإبرة …
8- أبغِضْ بغیضَک هونا ما :
البغیض، بمعنی المبغض کالحکیم بمعنی المحکم. هونا أی قلیلـا صفة مصدر أی بغضا هونا غیر مستقصی فیه، و مازائدة-
چوبه گشتی طبیب از خود میازار چراغ از بهر تاریکی نگه دار (سعدی)
چو میوه سیر خوردی شاخه مشکن (سعدی)* در دعوا دستی هم برای آشتی نگه دار.
Honor a physicion before thou hast need of him.
9- أبْغَضُ مِن ریح السَّذاب الی الحیّات (أومن وجوه التجار یوم الکساد)
را: فرّمن الموت… را: فرّمن المطر
10- أبغضُ مِن الشیبِ الی الغَوانی
زن جوان را اگر تیری در پهلو نشیند به که پیری (سعدی)* شوی زن جوان اگر پیر بود چون پیر بود دلگیر بود * آری مثل است این که گویند زنان در پهلوی زن تیر به از پیر بود.
A young maid married to an old man is like a new house touched with old straw.
را: فرّ من الموت …
11- اِبنُ الأیام :
یُضرب هذا المثلُ لِمَن جرَّبَ الحیاةَ و خَبَّرها علما و مجالدة.
مثله: عَلِمَ من أین تُؤْکَـل الکَتِف- إنّه لَیعلم مِن أینَ تؤکل الکتفُ-
همه فن حریف است* سرد و گرم روزگار را چشیده *
To experience the ups and downs of life.
He has a knock of every art.
12- ابنُ الحلـالِ عند ذِکرهِ یُبانُ :
حلال زاده است.
Speak of the angels, you hear tha sound of their wings.
13- اِبُنُه علی کتفه و هو یَطلبُهُ
مثله: الشتاءُ علی قَرنی و العطشُ قَتَلنی- قد تُحمَلُ الماءُ الطهورُ علی ظهر البعیر و هوظمأن
آب در کوزه و ما تشنه لبان می گردیم یار در خانه و ما گرد جهان می گردیم.
دوست در خانه وما گرد جهان می گردیم(سعدی)* سالها دل طلب از جام جم از ما می کرد
آنچه خود داشت ز بیگانه تمنا می کرد (حافظ)* پیش پا بود آنچه ما را در نظر نایاب بود (بیدل)
we seek water in the sea.
14- أبی الحقینُ العِذْرَةَ :
الحقین اللبن المحقون و العِذْرَة العذر. أصله أن رجلـا ضاف قوما فاستسقاهم لبنا و عندهم لبن الحقین فی وطب، فاعتلوا علیه و اعتذروا فقال: أبی الحقین قبول العذر، أی إن هذا الحقیـنَ یکذبکم- یضرب لمن یعتذر کذبا و حقیقة الأمر لاعذرَله.
را: عذرة أشدّ …
15- أبی یغزو أمّی تتحدّث :
قیل إن رجلـا قدم من الغزاة فأتاه جیرانه یسألونه عن الخبر فجعلت امرأته تقول: قَتَلَ من القوم کذا و هزم کذا و جرح فلـانا فقال ابنها متعجبا: أبی یغزو امی تتحدّث.
را: ربّ ساعٍ …
16- أتاک رَیّان بـِلَبَنِهِ (بِقَعْبٍ مِن لبن) :
یضرب لمن یعطیک مافضل منه استغناءً لاکرما لکثرة ما عنده-
مثله: فی سبیل الله سَرْجی و بَغْلی
روغن چراغ ریخته وقف امامزاده * تعارف آب حمامی کردن * تعارف شاه عبدالعظیمی کردن راه ضررش بسته است * آب از دریا بخشیدن.
Make a virtue of necessity.
Make an empty or worthless compliment.
17- اِتبَع الفرسَ لجامَها و الناقةَ زمامَها :
یضرب للرجل یؤمر برد الصنیعة و إتمام الحاجة-
را: الأمور بخواتمها
18- أتَتْک بحائِنٍ رِجلـاه :
یضرب للرجل یسعی الی المکروه حتی یقع فیه-
را: کالباحث عن الشفرة …
19- اِتَّسَعَ الخرقُ علی الرّاقعِ :
إذا قد زاد الفساد حتی فات التلـافی- الخَرق فی الشیء، وهی یَهی، اذا انخرق وأصله الضعف- و کل ذلک إنما یضرب لمن أفسد شیئا فیؤمر بإصلـاحه فیعجز لشدة الفساد و انتشار العیب و تفشیه-
هر چه رشتم پنبه شد * در جوانیم موی شد سپید * دهر پنبه کرد، چرخ هرچه رشت (قاآنیشیرازی)
My eake is dough.
The die is cast.
20- اِتَّسَعَ الفَتْقُ علی الراتقِ :
الراتق: الذی یخیط الفتق، فیجمع طرفیه بالخیاطه- الرتق: الإغلـاق
را: اتسع الخرق …
21- اِتَّقِ خیرَها بشرِّها و شرَّها بِخیرِها :
الضمیر الی اللقطة و الضالة یجدها الرجل یقول دَعْ خیرها بسبب شرّها الذی یعقبها و قابلْ شرَّها بخیرها تجد شرها زائدا علی الخیر.
مثله: خُذْ هدَّیَتک و اکفنی بلیتک - رضیتُ من الغنیمة بالإیاب-
امیدوار بود آدمی به خیر کسان مرا به خیر تو امید نیست شر مرسان (سعدی)
از ما به خیر، از شما به سلامت * ما با تو نداریم سخن خیر و سلامت (حافظ)
ترک کردیم خدمت و خلقت نه دیدار عرب، نه شیر شتر (سعدی)
نه شیر شتر، نه دیدار عرب*
خوش است شیر شتر تشنگان بادیه را ولی به دیدار روی عرب نمی ارزد
I want neither his bounty nor his haughty manners.
If you can't say something nice about someone, don't say anything.
22- اتَّقِ شرَّ مَن أحْسَنْتَ إلیه
را: سَمِّن …
23- اِتَّقِ الصِّبیانَ لاتُصِبْک بِأَعْقائِها :
الأعقاء جمیِ العِقی و هو ما یخرج من بطن المولود حین یولد-
را: لاتُرِ الصَّبیَّ …
24- اتَّقِ مَن رَفَعَک فَوقِ قَدْرِک
آن که عیب تو گفت یار تو اوست و آن که پوشیده داشت مار تو اوست (اوحدی)
دوست آن است که بگریاند و دشمن آن است که بخنداند.
Beware of the one who raises you above your worth.
25- أتطلقنی و قد أطْعَمتُک مأدومی و أتیتُک باهِلـا غیرَذات صرار.
المأدوم: الإدام و هو کل ما یؤکل مع الخبز- الباهل: الناقة الطلیقة- غیرذات صرار: غیر مغطاة الضرع- و یحکی أن امرأة درید بن الصِّمَّة- الفارس الشاعر المشهور- قالته عندما أراد أن یطلقها فقالتْه إنکارا علی فعلتِهِ هذه-
را: أکلـاوذمّا
26- أتمیمیا مرّة و قیسیا أخری :
معناه: تکون مرة من تمیم و مرّة أخری من قیس، و یضرب هذا المثل لمن یتکون حسب الواقع و المصالح حتی اشتبه سلوکه سلوک المنافقین، فهو یغیّر کلـامه و موقفه ولایثبت علی حال واحدة-
را: یهبّ مع …
27- أجْرِ الأمورَ علی أذْلالِها
أی: علی وجوهها التی تصلح و تسهل و تتیسّر
را: ضَعِ الأمورَ …
28- احذَرِ الکلبَ الصامتَ و الماءَ الراکدَ
را: تحت السواهی …
29- أحَرُّ مِن المرجلِ (أومن الجمر)
کاسه ی گرمتر از آش که دید کیسه ی بیش تر از کان که شنید؟ (جامی)
کرّه جلو افتاده تر از مادر است * کره خر از خریت پیش پیش مادر است * رجاله زپیش و شه ز دنبال آید*
- کُلُّ الطَّعامِ تشتهی ربیعةُ الخُرس والإعذار و النقیعَهْ
الخُرْس : طعام الولادة و الإعذار : طعام الخِتان والنقیعَةُ: طعام القادم من سفره – یُضرب لمن عُرِفَ بالرَّغَب.
خر را با خورجین می خورد مرده را با گور- شکم از خر قرض کرده است.
He ate greedily and took big bites.
905- کُلُّ طیرٍ یأوی إلی شَکْلِهِ
را : إن الطیورَ …
906- کُلُّ فتاةٍ بِأبیها مُعْجِبَهٌ
را : زُیِّنَ …
907- کُلُّ فَضْلٍ منِ أبی کَعْبٍ دَرْکُ
یُضرب للرجل یطلبُ المعروف من اللئیم فینیله قلیلا فیشکوذلک فیقال له المثل – ای هو لئیم فقلیله کثیرٌ-
را : خُذْ مِن الرَضْفَة …
908- کلُّ کلبٍ ببابِهِ نَبَّاحٌ
مثله : الکلب علی بابه نَباَّحٌ – کل امریءٍ فی بیته أمیرٌ- علی مزبلته یصیح الدیک – کل دیک علی مزبلته صَّیاحٌ -
سگ در خانه خود شیر است – سگ ماده به لانه شیر است – بر در خانه هر کسی شیر است« سنائی» - به شهر خویش هر کس شهریار است – درون خانه ی خود هر گدا شهنشاهی است . مورد در خانه ی خود حکم سلیمان دارد« صائب »
Every dog is a lion at home.
Every cock crows on his own hung-hill.
909- کُلُّ مبذولٍ مملولٌ
کلّ مامنعه الإنسان کان أحرص علیه
را : الإنسانُ حریصٌ …
910- کُلُّ ممنوعٍ متبوعٌ
را : الإنسانُ حریصٌ …
911- کُلُّ مَنْ تَلقَاهُ یشکو دَهْرَهُ
مثله ( لَقَدْ خلقنا الإنسانَ فی کَبد ) – کلُّ رأسٍ بِهِ صُدَاعٌ
یک دم نشد که بی هم و غم زندگی کنیم – اندرین خاکدان فرسوده هیچ کسی را نبینی آسوده
دل بی غم کجا جویم که در عالم نمی بینم « سعدی » -
در ایــــــن دنیـــــا کسی بی غم نباشد اگــــر بـاشــد بــــنــــی آدم نــبــاشـــد
No day passes without grief.
Pity we cannot live without an intruder even for a moment.
No man is content with his lot.
912- کُلُّ مَنْ لم یَعْشِق الوجْة الحَسَنَ قَرِّبِ الحَبْلَ إلیْهِ وَ الرَّسَنَ
هــــر که را در ســـر نباشد عشـــق یار بهر او پــــالان و افســـاری بیار «شیخ بهایی»
سری که عشق ندارد کدوی بی بار است
دل که به عشـــــق است آن را دل مگوی دور افـــکن ، رو دل دیــگر بجـوی «صفائی»
He that does not love a woman , sucked a sow.
A heart without live is a violin without string.
913- کُلُّ هَمٍّ إلی فَرَجٍ
را : أکْثًرُ أسباب ….
914- کلٌّ یأتی بما هوله أهْلٌ
هر کس آن کند که از گوهر وی سزد – هر کسی آن کند کزو شاید « عنصری»
را : کل إناء…
915- کُلٌّ یجُرُّ النار إلی قُرْصِهِ
را : کلّ امریءٍ فی شأنه ساعٍ
916- کَلَّفْتَنی مُخَّ البعوضِ
یُضرب لِمن یُکلِّفُک الأمور الشاقَّة
دنبال نخود سیاه فرستادن – سرکار گذاشتن.
A wild goose chase.
Lead someone chase a wild goose.
917- کَلْمُ اللسانِ أنْکی مِن کَلْمِ السِّنانِ
را : بعض الکلام …
918- الکلمةُ إذا خَرَجَتْ من القلبِ وَقَعَتْ فِی القَلْبِ و إذا خرجَت مِن اللسانِ لم تُجَاوِزِ الآذانَ
مثله : الکلام إذا خرج مِن القلبِ دَخَلَ فی القلبِ.
سخن کز دل برآید لاجرم بر دل نشیند – سخن کز دل برآید بود دلپذیر «نظامی »
What comes from heart goes to heart.
Heart speaks to heart.
919- کَلِمَةُ »لو« زَرَعْنا ما فَرَّخَتْ
« اگر » را کاشتیم تپلق درآمد – اگر خاله ام ریش داشت آقا دایی ام شد – اگر را با مگر تزویج کردند، از آنها دختری شد کاشکی نام ، کاشکی را کاشتند سبز نشد.
If “ifs” and “ands” were pots and pans , there would be no work for tinker’s work.
921- کما تَدینُ تُدانُ
أی کما تُجازی تُجازی ،یعنی کما تعمل تجازی، إنْ حَسَنا فَحَسَنٌ و إنْ سیئاً فسیءٌِ
مثله : الأیادی دیونٌ – إنَّ الأیادی قروضٌ – جزْیتُهُ کیلَ الصاعِ بالصاعِ – الجزاءُ مِن جنس عمله – ( فاعتدوا علیه بمثل ما اعتدی علیکم ) - مَن زَرَعَ المعروف حَصَدَ الشکرَ – الدنیا قروض و مکافاتٌ – ارحَمْ تُرْحَمْ – اِسْمَحْ یُسْمَح لک – اِکدْح لی أکدح لک – مَن قَرَضَ الناس قَرَضوه – کما تزرع تحصد
با هر دستی بدهی از همان دست پس می گیری – دست به دست سپرده است – دست دست را می شوید، دست هم برمی گردد رو را می شوید – کاسه داریم آرک اورک ، تو پرکنی من پرترک .
اگر کاسه دهن کوزه خوری تو
و هر چه کنی به خود کنی گر همه نیک و بد کنی – هرچه بکاری همان درو کنی
One good turn deserves another.
as you sow , so shall you reap.
As you salute , you will be saluted.
Give and take.
را : إنک لاتجنی …
922- کما تَزرَعُ تَحصد
را : کما تَدین …
923- کمالُ البِّر فی اتمامِهِ
را : الأمورُ بخواتمها
924- کمبتغی الصَّیْدِ فی عِرِّیسَةِ الأسَدِ
را : کالباحث عن الشَّفْرَةِ
مشخصات فروشنده
نام و نام خانوادگی : مجتبی خادم پیر
شماره تماس : 09151803449 - 05137530742
ایمیل :info@payfile.org
سایت :payfile.org
برای خرید و دانلود فایل و گزارش خرابی از لینک های روبرو اقدام کنید...
پرداخت و دانلودگزارش خرابی و شکایت از فایل