مقاله بررسی نسب وارث کودک ناشی از تلقیح مصنوعی در 55 صفحه ورد قابل ویرایش
مقاله بررسی نسب وارث کودک ناشی از تلقیح مصنوعی در 55 صفحه ورد قابل ویرایش
«فهرست اجمالی مطالب» مقدمه ......................................................................................................................... فصل اول- تعاریف و کلیات....................................................................................... فصل دوم-تاریخچه..................................................................................................... فصل سوم- تلقیح مصنوعی........................................................................................ فصل چهارم- مادر جانشین........................................................................................ نتیجه گیری کلی......................................................................................................... «فهرست تفصیلی مطالب» مقدمه.......................................................................................................................... فصل اول- تعاریف و کلیات....................................................................................... تعریف مسأله و موضوع تحقیق................................................................................... سئوالات اصلی تحقیق................................................................................................. فرضیه های تحقیق...................................................................................................... اهداف تحقیق.............................................................................................................. اهمیت تحقیق............................................................................................................. روش تحقیق و شیوه گرد آوری مطالب..................................................................... فصل دوم- تاریخچه تلقیح مصنوعی........................................................................... فصل سوم- تلقیح مصنوعی........................................................................................ مبحث اول- تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر................................................................ گفتارنخست- جواز یا حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر..................................... گفتار دوم- آثار مالی و غیر مالی نسب ناشی از تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر.......... بند اول- آثار مالی....................................................................................................... الف) توارث................................................................................................................ ب) نفقه...................................................................................................................... ج) سایر آثارمالی......................................................................................................... بند دوم- آثار غیر مالی................................................................................................ الف)حرمت نکاح........................................................................................................ ب) حضانت................................................................................................................ ج) تربیت.................................................................................................................... د) ولایت..................................................................................................................... مبحث دوم- تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه................................................................ گفتار نخست- وضع حقوقی - فقهی ( جواز یا حرمت) تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه گفتار دوم- دلایل مخالفان و موافقان این روش........................................................... 1- اطلاق و عموم پاره ای از آیات قرآن .................................................................... 2- اطلاق و عموم پاره ای از روایات.......................................................................... 3- مقتضای قاعده احتیاط........................................................................................... گفتار سوم- نسب ناشی از لقاح مصنوعی با اسپرم بیگانه............................................ بند اول- نسب ناشی از لقاح به شبهه با اسپرم اجنبی.................................................. بند دوم- نسب طفل ناشی از لقاح عمدی با اسپرم غیر شوهر(اجنبی)........................ 1-قائلین به عدم ثبوت نسب...................................................................................... 2- قائلین به ثبوت نسب............................................................................................. الف) رابطه طفل با زوج ( شوهر زن).......................................................................... ب) رابطه طفل با زوجه (مادر).................................................................................... ج) رابطه طفل با صاحب آب....................................................................................... فصل چهارم- مادر جانشین........................................................................................ مبحث اول- قرارداد مادر جانشین............................................................................... گفتار اول- تعریف قرارداد مادر جانشین..................................................................... گفتار دوم- نظرات مخالفان و موافقان......................................................................... مبحث دوم- وضعیت فقهی حالت مادر جانشین......................................................... گفتار اول- لقاح داخل رحمی..................................................................................... بند اول- حالت جانشینی در بارداری.......................................................................... بند دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی............................................................. گفتار دوم- لقاح خارجی رحمی ................................................................................ بند اول- فراهم کردن زمینه لقاح بین اسپرم و تخمک در آزمایشگاه............................ بند دوم- انتقال جنین تشکیل شده به رحم مادر جانشین............................................ مبحث سوم- نسب در حالت مادر جانشین................................................................. مبحث چهارم- مادر کیست؟...................................................................................... گفتار اول- حالت جانشینی در بارداری....................................................................... گفتار دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی......................................................... مبحث پنجم- آثار نسب.............................................................................................. گفتار اول-حرمت نکاح.............................................................................................. گفتار دوم-حضانت..................................................................................................... گفتار سوم- ولایت قهری........................................................................................... گفتار چهارم- الزام به انفاق......................................................................................... بند اول- انفاق بین کودک و صاحب اسپرم.................................................................. بند دوم- انفاق بین کودک و صاحب رحم اجاره ای.................................................... گفتار پنجم- توارث.................................................................................................... بند اول- توارث بین صاحب اسپرم و کودک............................................................... بند دوم- توارث بین طفل و صاحب تخمک............................................................... بند سوم- توارث بین طفل و صاحب رحم اجاره ای .................................................. نتیجه گیری کلی......................................................................................................... «مقدمه» جامعه بشری دائماً در حال تغییر و تحول است. روز به روز مسائل جدیدی پیش می آید که از جنبه های مخلف نیاز به بررسی و پژوهش دارد. علم حقوق نیز ناگزیر است تا همزمان با این تحولات، توسعه یابد تا جوابگوی نیازهای جامعه باشد چون در غیر اینصورت مشکلات عدیده ای بر سر راه جامعه قرار می گیرد. لذا فقدان قانون در مورد مسائل جدید منجر به هرج و مرج می گردد. یکی از مسائل جدید که از جنبه های مختلف قابل بررسی است تا مسئاله روشهای جدید باروری به طریقه مصنوعی می باشد. مسئاله تلقیح مصنوعی ابتداءاً در مورد گیاهان و حیوانات انجام شد و کم کم در مورد انسان هم انجام شد و نتایج مثبتی داشت. تلقیح مصنوعی می تواند باعث حل مشکلات بسیاری از خانواده ها شود که از نعمت داشتن فرزند محروم اند. ولی البته همچون دیگر مسائل جدید، باعث نگرانی ها و مخلفت هایی هم شده است. این مسئاله فقط از جنبه حقوقی اهمیت ندارد و چه بسا جنبه های اخلاقی و اجتماعی آن مهمتر از جنبه حقوقی آن باشد. مسائلی همچون ترکیب اسپرم با تخمک در خارج از رحم، انتقال جنین زوجین به رحم زن ثالث، ترکیب اسپرم مرد وزن بیگانه، پرورش جنین در لوله آزمایشگاه، اهداء تخمک/ جنین و ..... سئوالات بیشماری را ایجاد می کند. تلقیح مصنوعی انواع گوناگونی دارد: از جمله تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر، تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه، حالت مادر جانشین و حالت اهداء تخمک / جنین: که مادر این نوشته به بررسی تلقیح با اسپرم شوهر و با اسپرم بیگانه و حالت مادر جانشین پرداخته ایم و بحث اهداء تخمک/ جنین را مورد بررسی قرار نداده ایم. دراین نوشته، آنچه بیشتر مورد توجه است، بررسی مشروعیت یا عدم مشروطیت طرق تلقیح مصنوعی و بررسی نسب و آثار آن از جمله ارث طفل حاصل از این طرق است. به این معنا که طفل حاصل از طرق تلقیح مصنوعی به چه کس یا کسانی ملحق می شود و آثار این الحاق چیست؟ و همچنین نظرات فقهاء و حقوقدانان را مورد بررسی قرار داده ایم. فصل اول 1- تعاریف و کلیات: تلقیح مصنوعی عبارت است از داخل کردن منی مرد به وسیله آلات پزشکی و یا هر وسیله دیگر غیر از مقاربت در رحم زن. طفل حاصل از عمل مزبور را طفل حاصل از تلقیح مصنوعی می نامند لقاح در لغت به معنای آبستن شدن و تلقیح به معنای آبستن کردن است. بنابر این معنای لغوی لقاح از معنای حقوقی آن دور نگردیده است چون لقاح مصنوعی د اصطلاح حقوقی یعنی بارور شدن جنس مؤنث ( اعم از انسان و حیوان و گیاه) با وسایل مصنوعی و تلقیح مصنوعی هم به معنای بارورکردن جنس مؤنث ( اعم از انسان و حیوان و گیاه) از راه وارد کردن اسپرم در رحم جنس مؤنث با وسایل مصنوعی است بدون انجام مقاربت طبیعی نسب: نسب از نظر لغت، مصدر و به معنی قرابت و علاقه و رابطه بین دو شیئی است و در زبان فارسی، آن را نژاد می گویند[1] نسب از نظر اصطلاح حقوقی: در قانون مدنی ایران تعریفی از نسب نشده است ولی علماء حقوق تعاریفی ارائه داده اند: از جمله آقای محمد عبده بروجردی نسب را چنین تعریف کرده است: « نسب علاقه ای است بین دونفر که به سبب تولد یکی از آنها از دیگری یا تولدشان از شخص ثالث حادث می شود» آقای دکتر سید حسن امامی نسب را چنین تعریف کرده است:« نسب، مصدر است و به معنی قرابت و خویشاوندی می باشد. و اضافه کرده است: « نسب امری است که به واسطه انعقاد نطفه از نزدیکی زن و مرد به وجود می آید. از این امر، رابطه طبیعی خونی بین طفل وآن دو نفر که یکی پدر و دیگری مادر باشد موجود می گردد»[2] نسب، اعم از پدری یا مادری ممکن است مشروع باشد یا نامشروع و همچنین ممکن است حاصل از نزدیکی طبیعی باشد یا حاصل از تلقیح مصنوعی روش تلقیح مصنوعی توانسته است باعث از بین رفتن مشکلات خانواده هایی شود که به دلایلی از جمله عنن یا انزال سریع و یا عیوب مجاری آلات تناسلی زن و مرد از نعمت داشتن فرزند محروم بوده اند. 2- تعریف مسئاله و موضوع تحقیق: در حال حاضر امکان فرزند دارشدن زوجین نا بارور از طریقی جدید وجود دارد که در این جریان ممکن است از اسپرم مرد بیگانه و یا تخمک زن بیگانه استفاده شود ویا تخمک و اسپرم زن و شوهر در خارج از رحم ترکیب شوند و یا از رحم زن ثالثی استفاده شود و یا از جنین اهدایی استفاده شود که بررسی وضعیت حقوقی طفل حاصل از این روشها از اهمیت فراوانی برخوردارمی باشد. 3- سئوالات اصلی تحقیق: 1- آیا نسب طفل ناشی از تلقیح مصنوعی از نظر شرعی مشکلی دارد یا خیر؟ 2- آیا طفل ناشی از تلقیح مصنوعی در انواع گوناگون آن ارث می برد یا خیر؟ 3- نسب طفل ناشی از تلقیح مصنوعی به چه کسی می رسد و از چه کسی ارث می برد؟ 4- فرضیه های تحقیق: 1- نسب طفل ناشی از باروری مصنوعی در انواع مختلف آن مشروع و قانونی است. 2- در حالت مادر جانشین، طفل منسب به پدر و مادرحکمی خواهد شد. 5- اهداف تحقیق: 1- تبیین و روش ساختن نسب وارث طفل ناشی از تلقیح مصنوعی 2- بررسی موانع و مشکلات تلقیح مصنوعی از جمله در مورد نسب وارث کودک ناشی از آن 3- بررسی وضعیت طفل در شرع و قانون 6- اهمیت تحقیق: با توجه با اینکه این مسائل در جامعه ظهور می کند و انجام می شود و تقاضای زیادی هم ممکن است برای آن وجود داشته باشد و از طرف دیگر در مورد مسائل حقوقی و تکالیف و وظایف حقوقی طرفین ابهام و پیچیدگی وجود دارد، اهمیت این تحقیق روشن میشود. 7- روش تحقیق و شیوه گرد آوری مطالب: روش این تحقیق، روش تحلیل منطقی و استدلالی است.و روش اصلی گرد آوری مطالب، روش کتابخانه ای است و همچنین استفاده از شبکه های اطلاعاتی کامپیوتری. مادر جانشین یکی دیگر از روشهای نوین باروری استفاده از روشمادرجانشین یا رحم اجاره ای است. این روش در مواردی که مشکلاتی وجود دارد که مانع از فرزند دار شدن به روش طبیعی می شود مورد استفاده قرار می گیرد. مثلاً زنی ممکن است مبتلا به دیا بت یا تالاسمی شدید باشد و یا از نظر جسمانی توانایی تحمل جنین در طی 9 ماه را ندارد و جنین سقط می شود و یا از نظر روانی فکر می کند که اصلاً توانایی بار داری را ندارد. مبحث اول- قرار داد مادر جانشین گفتار اول- تعرسف قرارداد مادر جانشین: قراردادی که به موجب آن یک زن ( مادر جانشین) در مقابل یک زوج ازدواج کرده موافقت کرده موافقت می کند که جنینی را برای آنها حمل کرده، بچه را به دنیا آورده و او را به مجرد تولد به آن زوج تسلیم نماید که آنها بچه را مثل فرزند خودشان بزرگ کنند[3]. گفتار دوم- نظرات مخالفان و موافقان موافقان می گویند که نعمت فرزند دار شدن حق زوجین است و نداشتن فرزند می تواند آثار زیانباری بر خانواده ها داشته باشد و نمی توانیم مانع تلاش زوجین برای فرزند دار شدن شویم. و مخالفان می گویند که این قراردادها در واقع جسم انسان را مورد مبادله قرار می دهد و باعث از بین رفتن حمت جسم انسانها است. و عمل انتقال جنین مستلزم اختلاط و افساد نسب ها است. مبحث دوم- وضعیت فقهی حالت مادر جانشین برای تبیین مسأله در فروض مختلف آن را بررسی می کنیم: 1- لقاح داخل رحمی 2- لقاح خارج رحمی گفتار اول- لقاح داخل رحمی بند اول- حالت جانشین در بارداری در این مورد هم لقاح و هم رشد جنین در داخل لوله رحم انجام می گیرد و اسپرم شوهر و تخمک همسر او تهیه می شود و همراه با هم بدون اینکه ترکیب شوند وارد لوله رحم مادر جانشین می شوند. که این روش را به چند مرحله تجزیه می کنیم: 1- درمرحله اول اسپرم شوهر و تخمک زن که وارد لوله رحم مادر جانشین شده اند باهم امتزاج می یابند که نفس این عمل بلا اشکال است و تخمک زن با اسپرم شوهرش بارور می شود. 2-ترزیق تخمک به رحم مادر جانشین: در این مورد اگر آیات مربوط به حفظ فرج را مورد نظر قرار دهیم این آیات عمومیت دارند و تعیین مصداق نکرده اند و آنان که با توجه به این آیات منع تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه را نتیجه گرفته اند در مورد ترزیق تخمک زنی به رحم زن دیگر هم باید چنین نظر دهند و از طرف دیگر روایاتی را که در این مورد می توان بررسی کرد اگر مورد توجه قرار دهیم می فهمیم که لحن صریح این روابات مربوط به ادخال اسپرم مرد به رحم زن بیگانه است و در این روایات هیچ قرینه ای مبنی بر تعمیم وجود ندارد. و در مورد قاعده احتیاط هم که در فرض احتیاط تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه مورد توجه قرار گرفت در اینجا نمی تواند کارایی داشته باشد چون منظور احتیاط در اختلاط میاه و انساب می باشد که شامل این مورد نمی شود پس تنها دلیل برای منع ترزیق تخمک زنی به زن دیگر عام بودن آیات است و دلایل دیگر نمی تواند مورد استناد قرار بگیرد. 4- فراهم ساختن زمینه لقاح اسپرم و تخمک متعلق به زن و شوهر در رحم ثالث. در این مورد اگر بگوئیم ملاک آیات منع ادخال اسپرم مرد به رحم زن بیگانه، حفظ نسب و تعیین پدر ومادر طفل متولد شده است می توانیم بگوئیم این مورد را در بر نمی گیرد چون لقاح بین اسپرم و تخمک زن وشوهر حاصل می شود بند دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی در این حالت اسپرم مرد ( پدر حکمی) با تخمک مادر جانشین در داخل لوله رحم ترکیب می شود. این فرض مثل تلقیح مصنوعی زن با اسپرم بیگانه است که قبلاً راجع به آن صحبت شد. گفتار دوم- لقاح خارجی رحمی در این مورد لقاح بین اسپرم و تخمک در خارج از رحم صورت می گیرد و جنین به رحم منتقل می شود این مورد شامل دو فرض می شود: 1-فراهم کردن زمینه لقاح بین اسپرم و تخمک در آزمایشگاه 2- انتقال جنین تشکیل شده به رحم مادر جانشین بند اول- فراهم کردن زمینه لقاح بین اسپرم و تخمک در آزمایشگاه الف) حالت جانشینی در بارداری در این حالت چون لقاح بین اسپرم و تخمک زن و شوهر در محیط آزمایشگاه اتفاق می افتد مشکلی بروز نمی کند. ب) حالت جانشینی با باروری مصنوعی در این حالت لقاح بین اسپرم و تخمک زن و مرد بیگانه صورت می گیرد در محیط آزمایشگاه و در مورد اینکه نفس ترکیب اسپرم زن و مردی بیگانه آیا جایز است یا خیر نکاتی بیان می شود: به نظر می رسد آیات و روایات مربوط به حفظ فروج ربطی به این موضوع نداشته باشند چون این ترکیب مربوط به محیط به محیط آزمایشگاه است نه فروج مرد و زن و همچنین در بین فقها هم اظهار نظر صریحی تاکنون در این مورد انجام نشده است. و تنها در اعلام نظر مجمع فقه اهل البیت که متشکل از چندین فقیه خوره های علمیه می باشد چنین عملی خلاف احتیاط اعلام شده است. دکتر میر قاسم جعفرزاده می گوید: ممکن است احتیاط مزبور استحبابی باشد زیرا دلیلی بر وجوب احتیاط مشاهده نمی شود[4]. بند دوم- انتقال جنین تشکیل شده به رحم مادر جانشین : در این مورد تخمک بارور شده به لولة رحم منتقل می شود. با ملاحظه منابع فقهی در این مورد به این نتیجه می رسیم که این منابع در مورد اسپرم مرد است و شامل انتقال جنین به رحم نمی شود. با توجه به منابع فقهی می توان دریافت که واژه نطفه در استعمالات قرآنی و روائی مربوط به اسپرم مردان و یا حد اکثر تخمک زنان است و مربوط به جنین یا تخمک بارور شده نمی شود. بدین ترتیب ممنوعیت ادخان نطفه که در آیات و روایات مورد بحث قرار گرفته شامل انتقال جنین ( تخمک بارور شده) به رحم زن نمی شود و بنابراین انتقال جنین به رحم زن بلا اشکال و بلامانع است. مبحث سوم- نسب در حالت مادر جانشین در مورد مادر جانشین ممکن است گفته شود هر چند زنا نیست ولی فاقد نسب است. در پاسخ می توان گفت: کسانی که در ولدازیا قائل به نسب شرعی نیستند به دو چیز استناد می کنند: 1- اجماع 2- حدث فراش در مورد اجماع، صاحب جواهر به اجماع محصل و منقول استناد می کند و مشخص است که اجماع محصل صاحب جواهر نسبت به ما اجماع منقول است. پس ما اجماع محصل نداریم، مدرک این اجماع کنندگان هم حدیث فراش است. پس اعتبار این اجماع به اندازه اعتبار به اندازه اعتبار حدیث فراش است. از طرف دیگر اجماع چه محصل و منقول وقتی حجت است که کاشف از قول معصوم باشد وگرنه خود اعتباری ندارد و احراز کشف برای ما غیر ممکن است. از بیانات فقها هم که بر عدم توارث در زنا اجماع کرده اند نمی توانیم نفی نسب را استباط کنیم اگر چه بعضی از آنها بعد از نفی توارث، نسب را نیز نفی کرده اند ولی نمی توانیم بگوئیم همه آنها نسب را نفی کرده اند. در مورد حدیث فراش هم اگر چه از حیث سند مشکلی ندارد ولی از جهت دلالت مشکل دارد. چون این حدیث در مواردی است که تردید وجود داشته باشد در الحاق طفل به فراش یا به زانی. یعنی امکان الحاق به هر دو وجود دارد ولی ما تردید داریم و در اینجا است که به فراش ملحق می شود ولی اگر بنابر دلایلی امکان الحاق به فراش وجود نداشته باشد نمی توانیم بگوئیم الولد للفراش. و به همین دلیل یک نظر می گوید که در زنا نسب نفی نشده است پس نتیجه می گیریم که دلایلی که برای نفی نسب در زنا ذکر شده حتی در مورد زنا هم قابل مناقشه است چه رسد به این مورد که بگوئیم در مادر جانشین هم نفی نسب وجود دارد و نسب فقط در مورد نکاح صحیح و یا به شبهه است. پس در مورد مادر جانشین با توجه به اینکه عده ای ازفقها حتی در مورد زنا هم اصرار بر الحاق طفل به زانی و زاینه دارند می توانیم بگوئیم که نسب تحقق پیدا می کند. و در مورد قانونی بودن نسب هم با توجه به اینکه قانون فقط نسب ناشی از زنا را نپذیرفته می توان در این مورد حکم به تحقق نسب داد. مبحث چهارم- مادر کیست؟ گفتار اول- حالت جانشینی در بارداری: در این مورد نظرات مختلفی وجود دارد: 1- مادر ژنتیکی و صاحب تخمک، مادر قانونی است. 2- زن صاحب رحم( مادر جانشین)، مادر قانونی است. 3- طفل دارای دو مادر قانونی است. بر هر نظریه ای انتقاداتی وارد است که در اینجا مجال بحث آنها نیست. ولی به طور خلاصه می توان گفت که حالت مادر جانشین مشکلاتی را خصوصاً در مورد اینکه مادر قانونی چه کسی است ایجاد کرده و ملاک مشخص و ثابتی نمی توان به دست داد وعرف هم که مبنای نظر است مبهم است چون هم گروه اول به استناد عرف کودک را ملحق به صاحب تخمک می دانند و هم گروه دوم با استناد به عرف کودک را ملحق به مادر جانشین می دانند و هم گروه سوم با استناد به عرف، کودک را ملحق به هر دو می دانند. و قانون فقط می تواند تعیین کند که چه کسی حق حضانت بچه را دارد ولی نمی تواند بگوید که در واقع چه کسی کودک را ایجاد کرده و در مواقع مادر است. و می توان گفت که هر یک از این زنان نقشی جداگانه در تکون طفل داشته اند و مانعی ندارد که طفل در آن واحد دارای دو رابط مادری باشد. چون این رابطه های در عالم اعتبار است. گفتار دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی در این حالت، مادرجانشین جنین حاصل از ترکیب تخمک خودش با اسپرم پدر حکمی راحمل می نماید. و به این ترتیب هم تخمک مربوط به مادر جانشین است و هم خودش جنین را حمل می کند و در این مورد طفل ملحق به مادر جانشین است و مادر جانشین ، مادر قانونی بچه است.
مشخصات فروشنده
نام و نام خانوادگی : علیرضا دهقان
شماره تماس : 09120592515 - 02634305707
ایمیل :iranshahrsaz@yahoo.com
سایت :urbanshop.ir
برای خرید و دانلود فایل و گزارش خرابی از لینک های روبرو اقدام کنید...
پرداخت و دانلودگزارش خرابی و شکایت از فایلمقاله بررسی نسب وارث کودک ناشی از تلقیح مصنوعی در 55 صفحه ورد قابل ویرایش
مقاله بررسی نسب وارث کودک ناشی از تلقیح مصنوعی در 55 صفحه ورد قابل ویرایش
«فهرست اجمالی مطالب» مقدمه ......................................................................................................................... فصل اول- تعاریف و کلیات....................................................................................... فصل دوم-تاریخچه..................................................................................................... فصل سوم- تلقیح مصنوعی........................................................................................ فصل چهارم- مادر جانشین........................................................................................ نتیجه گیری کلی......................................................................................................... «فهرست تفصیلی مطالب» مقدمه.......................................................................................................................... فصل اول- تعاریف و کلیات....................................................................................... تعریف مسأله و موضوع تحقیق................................................................................... سئوالات اصلی تحقیق................................................................................................. فرضیه های تحقیق...................................................................................................... اهداف تحقیق.............................................................................................................. اهمیت تحقیق............................................................................................................. روش تحقیق و شیوه گرد آوری مطالب..................................................................... فصل دوم- تاریخچه تلقیح مصنوعی........................................................................... فصل سوم- تلقیح مصنوعی........................................................................................ مبحث اول- تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر................................................................ گفتارنخست- جواز یا حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر..................................... گفتار دوم- آثار مالی و غیر مالی نسب ناشی از تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر.......... بند اول- آثار مالی....................................................................................................... الف) توارث................................................................................................................ ب) نفقه...................................................................................................................... ج) سایر آثارمالی......................................................................................................... بند دوم- آثار غیر مالی................................................................................................ الف)حرمت نکاح........................................................................................................ ب) حضانت................................................................................................................ ج) تربیت.................................................................................................................... د) ولایت..................................................................................................................... مبحث دوم- تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه................................................................ گفتار نخست- وضع حقوقی - فقهی ( جواز یا حرمت) تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه گفتار دوم- دلایل مخالفان و موافقان این روش........................................................... 1- اطلاق و عموم پاره ای از آیات قرآن .................................................................... 2- اطلاق و عموم پاره ای از روایات.......................................................................... 3- مقتضای قاعده احتیاط........................................................................................... گفتار سوم- نسب ناشی از لقاح مصنوعی با اسپرم بیگانه............................................ بند اول- نسب ناشی از لقاح به شبهه با اسپرم اجنبی.................................................. بند دوم- نسب طفل ناشی از لقاح عمدی با اسپرم غیر شوهر(اجنبی)........................ 1-قائلین به عدم ثبوت نسب...................................................................................... 2- قائلین به ثبوت نسب............................................................................................. الف) رابطه طفل با زوج ( شوهر زن).......................................................................... ب) رابطه طفل با زوجه (مادر).................................................................................... ج) رابطه طفل با صاحب آب....................................................................................... فصل چهارم- مادر جانشین........................................................................................ مبحث اول- قرارداد مادر جانشین............................................................................... گفتار اول- تعریف قرارداد مادر جانشین..................................................................... گفتار دوم- نظرات مخالفان و موافقان......................................................................... مبحث دوم- وضعیت فقهی حالت مادر جانشین......................................................... گفتار اول- لقاح داخل رحمی..................................................................................... بند اول- حالت جانشینی در بارداری.......................................................................... بند دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی............................................................. گفتار دوم- لقاح خارجی رحمی ................................................................................ بند اول- فراهم کردن زمینه لقاح بین اسپرم و تخمک در آزمایشگاه............................ بند دوم- انتقال جنین تشکیل شده به رحم مادر جانشین............................................ مبحث سوم- نسب در حالت مادر جانشین................................................................. مبحث چهارم- مادر کیست؟...................................................................................... گفتار اول- حالت جانشینی در بارداری....................................................................... گفتار دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی......................................................... مبحث پنجم- آثار نسب.............................................................................................. گفتار اول-حرمت نکاح.............................................................................................. گفتار دوم-حضانت..................................................................................................... گفتار سوم- ولایت قهری........................................................................................... گفتار چهارم- الزام به انفاق......................................................................................... بند اول- انفاق بین کودک و صاحب اسپرم.................................................................. بند دوم- انفاق بین کودک و صاحب رحم اجاره ای.................................................... گفتار پنجم- توارث.................................................................................................... بند اول- توارث بین صاحب اسپرم و کودک............................................................... بند دوم- توارث بین طفل و صاحب تخمک............................................................... بند سوم- توارث بین طفل و صاحب رحم اجاره ای .................................................. نتیجه گیری کلی......................................................................................................... «مقدمه» جامعه بشری دائماً در حال تغییر و تحول است. روز به روز مسائل جدیدی پیش می آید که از جنبه های مخلف نیاز به بررسی و پژوهش دارد. علم حقوق نیز ناگزیر است تا همزمان با این تحولات، توسعه یابد تا جوابگوی نیازهای جامعه باشد چون در غیر اینصورت مشکلات عدیده ای بر سر راه جامعه قرار می گیرد. لذا فقدان قانون در مورد مسائل جدید منجر به هرج و مرج می گردد. یکی از مسائل جدید که از جنبه های مختلف قابل بررسی است تا مسئاله روشهای جدید باروری به طریقه مصنوعی می باشد. مسئاله تلقیح مصنوعی ابتداءاً در مورد گیاهان و حیوانات انجام شد و کم کم در مورد انسان هم انجام شد و نتایج مثبتی داشت. تلقیح مصنوعی می تواند باعث حل مشکلات بسیاری از خانواده ها شود که از نعمت داشتن فرزند محروم اند. ولی البته همچون دیگر مسائل جدید، باعث نگرانی ها و مخلفت هایی هم شده است. این مسئاله فقط از جنبه حقوقی اهمیت ندارد و چه بسا جنبه های اخلاقی و اجتماعی آن مهمتر از جنبه حقوقی آن باشد. مسائلی همچون ترکیب اسپرم با تخمک در خارج از رحم، انتقال جنین زوجین به رحم زن ثالث، ترکیب اسپرم مرد وزن بیگانه، پرورش جنین در لوله آزمایشگاه، اهداء تخمک/ جنین و ..... سئوالات بیشماری را ایجاد می کند. تلقیح مصنوعی انواع گوناگونی دارد: از جمله تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر، تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه، حالت مادر جانشین و حالت اهداء تخمک / جنین: که مادر این نوشته به بررسی تلقیح با اسپرم شوهر و با اسپرم بیگانه و حالت مادر جانشین پرداخته ایم و بحث اهداء تخمک/ جنین را مورد بررسی قرار نداده ایم. دراین نوشته، آنچه بیشتر مورد توجه است، بررسی مشروعیت یا عدم مشروطیت طرق تلقیح مصنوعی و بررسی نسب و آثار آن از جمله ارث طفل حاصل از این طرق است. به این معنا که طفل حاصل از طرق تلقیح مصنوعی به چه کس یا کسانی ملحق می شود و آثار این الحاق چیست؟ و همچنین نظرات فقهاء و حقوقدانان را مورد بررسی قرار داده ایم. فصل اول 1- تعاریف و کلیات: تلقیح مصنوعی عبارت است از داخل کردن منی مرد به وسیله آلات پزشکی و یا هر وسیله دیگر غیر از مقاربت در رحم زن. طفل حاصل از عمل مزبور را طفل حاصل از تلقیح مصنوعی می نامند لقاح در لغت به معنای آبستن شدن و تلقیح به معنای آبستن کردن است. بنابر این معنای لغوی لقاح از معنای حقوقی آن دور نگردیده است چون لقاح مصنوعی د اصطلاح حقوقی یعنی بارور شدن جنس مؤنث ( اعم از انسان و حیوان و گیاه) با وسایل مصنوعی و تلقیح مصنوعی هم به معنای بارورکردن جنس مؤنث ( اعم از انسان و حیوان و گیاه) از راه وارد کردن اسپرم در رحم جنس مؤنث با وسایل مصنوعی است بدون انجام مقاربت طبیعی نسب: نسب از نظر لغت، مصدر و به معنی قرابت و علاقه و رابطه بین دو شیئی است و در زبان فارسی، آن را نژاد می گویند[1] نسب از نظر اصطلاح حقوقی: در قانون مدنی ایران تعریفی از نسب نشده است ولی علماء حقوق تعاریفی ارائه داده اند: از جمله آقای محمد عبده بروجردی نسب را چنین تعریف کرده است: « نسب علاقه ای است بین دونفر که به سبب تولد یکی از آنها از دیگری یا تولدشان از شخص ثالث حادث می شود» آقای دکتر سید حسن امامی نسب را چنین تعریف کرده است:« نسب، مصدر است و به معنی قرابت و خویشاوندی می باشد. و اضافه کرده است: « نسب امری است که به واسطه انعقاد نطفه از نزدیکی زن و مرد به وجود می آید. از این امر، رابطه طبیعی خونی بین طفل وآن دو نفر که یکی پدر و دیگری مادر باشد موجود می گردد»[2] نسب، اعم از پدری یا مادری ممکن است مشروع باشد یا نامشروع و همچنین ممکن است حاصل از نزدیکی طبیعی باشد یا حاصل از تلقیح مصنوعی روش تلقیح مصنوعی توانسته است باعث از بین رفتن مشکلات خانواده هایی شود که به دلایلی از جمله عنن یا انزال سریع و یا عیوب مجاری آلات تناسلی زن و مرد از نعمت داشتن فرزند محروم بوده اند. 2- تعریف مسئاله و موضوع تحقیق: در حال حاضر امکان فرزند دارشدن زوجین نا بارور از طریقی جدید وجود دارد که در این جریان ممکن است از اسپرم مرد بیگانه و یا تخمک زن بیگانه استفاده شود ویا تخمک و اسپرم زن و شوهر در خارج از رحم ترکیب شوند و یا از رحم زن ثالثی استفاده شود و یا از جنین اهدایی استفاده شود که بررسی وضعیت حقوقی طفل حاصل از این روشها از اهمیت فراوانی برخوردارمی باشد. 3- سئوالات اصلی تحقیق: 1- آیا نسب طفل ناشی از تلقیح مصنوعی از نظر شرعی مشکلی دارد یا خیر؟ 2- آیا طفل ناشی از تلقیح مصنوعی در انواع گوناگون آن ارث می برد یا خیر؟ 3- نسب طفل ناشی از تلقیح مصنوعی به چه کسی می رسد و از چه کسی ارث می برد؟ 4- فرضیه های تحقیق: 1- نسب طفل ناشی از باروری مصنوعی در انواع مختلف آن مشروع و قانونی است. 2- در حالت مادر جانشین، طفل منسب به پدر و مادرحکمی خواهد شد. 5- اهداف تحقیق: 1- تبیین و روش ساختن نسب وارث طفل ناشی از تلقیح مصنوعی 2- بررسی موانع و مشکلات تلقیح مصنوعی از جمله در مورد نسب وارث کودک ناشی از آن 3- بررسی وضعیت طفل در شرع و قانون 6- اهمیت تحقیق: با توجه با اینکه این مسائل در جامعه ظهور می کند و انجام می شود و تقاضای زیادی هم ممکن است برای آن وجود داشته باشد و از طرف دیگر در مورد مسائل حقوقی و تکالیف و وظایف حقوقی طرفین ابهام و پیچیدگی وجود دارد، اهمیت این تحقیق روشن میشود. 7- روش تحقیق و شیوه گرد آوری مطالب: روش این تحقیق، روش تحلیل منطقی و استدلالی است.و روش اصلی گرد آوری مطالب، روش کتابخانه ای است و همچنین استفاده از شبکه های اطلاعاتی کامپیوتری. مادر جانشین یکی دیگر از روشهای نوین باروری استفاده از روشمادرجانشین یا رحم اجاره ای است. این روش در مواردی که مشکلاتی وجود دارد که مانع از فرزند دار شدن به روش طبیعی می شود مورد استفاده قرار می گیرد. مثلاً زنی ممکن است مبتلا به دیا بت یا تالاسمی شدید باشد و یا از نظر جسمانی توانایی تحمل جنین در طی 9 ماه را ندارد و جنین سقط می شود و یا از نظر روانی فکر می کند که اصلاً توانایی بار داری را ندارد. مبحث اول- قرار داد مادر جانشین گفتار اول- تعرسف قرارداد مادر جانشین: قراردادی که به موجب آن یک زن ( مادر جانشین) در مقابل یک زوج ازدواج کرده موافقت کرده موافقت می کند که جنینی را برای آنها حمل کرده، بچه را به دنیا آورده و او را به مجرد تولد به آن زوج تسلیم نماید که آنها بچه را مثل فرزند خودشان بزرگ کنند[3]. گفتار دوم- نظرات مخالفان و موافقان موافقان می گویند که نعمت فرزند دار شدن حق زوجین است و نداشتن فرزند می تواند آثار زیانباری بر خانواده ها داشته باشد و نمی توانیم مانع تلاش زوجین برای فرزند دار شدن شویم. و مخالفان می گویند که این قراردادها در واقع جسم انسان را مورد مبادله قرار می دهد و باعث از بین رفتن حمت جسم انسانها است. و عمل انتقال جنین مستلزم اختلاط و افساد نسب ها است. مبحث دوم- وضعیت فقهی حالت مادر جانشین برای تبیین مسأله در فروض مختلف آن را بررسی می کنیم: 1- لقاح داخل رحمی 2- لقاح خارج رحمی گفتار اول- لقاح داخل رحمی بند اول- حالت جانشین در بارداری در این مورد هم لقاح و هم رشد جنین در داخل لوله رحم انجام می گیرد و اسپرم شوهر و تخمک همسر او تهیه می شود و همراه با هم بدون اینکه ترکیب شوند وارد لوله رحم مادر جانشین می شوند. که این روش را به چند مرحله تجزیه می کنیم: 1- درمرحله اول اسپرم شوهر و تخمک زن که وارد لوله رحم مادر جانشین شده اند باهم امتزاج می یابند که نفس این عمل بلا اشکال است و تخمک زن با اسپرم شوهرش بارور می شود. 2-ترزیق تخمک به رحم مادر جانشین: در این مورد اگر آیات مربوط به حفظ فرج را مورد نظر قرار دهیم این آیات عمومیت دارند و تعیین مصداق نکرده اند و آنان که با توجه به این آیات منع تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه را نتیجه گرفته اند در مورد ترزیق تخمک زنی به رحم زن دیگر هم باید چنین نظر دهند و از طرف دیگر روایاتی را که در این مورد می توان بررسی کرد اگر مورد توجه قرار دهیم می فهمیم که لحن صریح این روابات مربوط به ادخال اسپرم مرد به رحم زن بیگانه است و در این روایات هیچ قرینه ای مبنی بر تعمیم وجود ندارد. و در مورد قاعده احتیاط هم که در فرض احتیاط تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه مورد توجه قرار گرفت در اینجا نمی تواند کارایی داشته باشد چون منظور احتیاط در اختلاط میاه و انساب می باشد که شامل این مورد نمی شود پس تنها دلیل برای منع ترزیق تخمک زنی به زن دیگر عام بودن آیات است و دلایل دیگر نمی تواند مورد استناد قرار بگیرد. 4- فراهم ساختن زمینه لقاح اسپرم و تخمک متعلق به زن و شوهر در رحم ثالث. در این مورد اگر بگوئیم ملاک آیات منع ادخال اسپرم مرد به رحم زن بیگانه، حفظ نسب و تعیین پدر ومادر طفل متولد شده است می توانیم بگوئیم این مورد را در بر نمی گیرد چون لقاح بین اسپرم و تخمک زن وشوهر حاصل می شود بند دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی در این حالت اسپرم مرد ( پدر حکمی) با تخمک مادر جانشین در داخل لوله رحم ترکیب می شود. این فرض مثل تلقیح مصنوعی زن با اسپرم بیگانه است که قبلاً راجع به آن صحبت شد. گفتار دوم- لقاح خارجی رحمی در این مورد لقاح بین اسپرم و تخمک در خارج از رحم صورت می گیرد و جنین به رحم منتقل می شود این مورد شامل دو فرض می شود: 1-فراهم کردن زمینه لقاح بین اسپرم و تخمک در آزمایشگاه 2- انتقال جنین تشکیل شده به رحم مادر جانشین بند اول- فراهم کردن زمینه لقاح بین اسپرم و تخمک در آزمایشگاه الف) حالت جانشینی در بارداری در این حالت چون لقاح بین اسپرم و تخمک زن و شوهر در محیط آزمایشگاه اتفاق می افتد مشکلی بروز نمی کند. ب) حالت جانشینی با باروری مصنوعی در این حالت لقاح بین اسپرم و تخمک زن و مرد بیگانه صورت می گیرد در محیط آزمایشگاه و در مورد اینکه نفس ترکیب اسپرم زن و مردی بیگانه آیا جایز است یا خیر نکاتی بیان می شود: به نظر می رسد آیات و روایات مربوط به حفظ فروج ربطی به این موضوع نداشته باشند چون این ترکیب مربوط به محیط به محیط آزمایشگاه است نه فروج مرد و زن و همچنین در بین فقها هم اظهار نظر صریحی تاکنون در این مورد انجام نشده است. و تنها در اعلام نظر مجمع فقه اهل البیت که متشکل از چندین فقیه خوره های علمیه می باشد چنین عملی خلاف احتیاط اعلام شده است. دکتر میر قاسم جعفرزاده می گوید: ممکن است احتیاط مزبور استحبابی باشد زیرا دلیلی بر وجوب احتیاط مشاهده نمی شود[4]. بند دوم- انتقال جنین تشکیل شده به رحم مادر جانشین : در این مورد تخمک بارور شده به لولة رحم منتقل می شود. با ملاحظه منابع فقهی در این مورد به این نتیجه می رسیم که این منابع در مورد اسپرم مرد است و شامل انتقال جنین به رحم نمی شود. با توجه به منابع فقهی می توان دریافت که واژه نطفه در استعمالات قرآنی و روائی مربوط به اسپرم مردان و یا حد اکثر تخمک زنان است و مربوط به جنین یا تخمک بارور شده نمی شود. بدین ترتیب ممنوعیت ادخان نطفه که در آیات و روایات مورد بحث قرار گرفته شامل انتقال جنین ( تخمک بارور شده) به رحم زن نمی شود و بنابراین انتقال جنین به رحم زن بلا اشکال و بلامانع است. مبحث سوم- نسب در حالت مادر جانشین در مورد مادر جانشین ممکن است گفته شود هر چند زنا نیست ولی فاقد نسب است. در پاسخ می توان گفت: کسانی که در ولدازیا قائل به نسب شرعی نیستند به دو چیز استناد می کنند: 1- اجماع 2- حدث فراش در مورد اجماع، صاحب جواهر به اجماع محصل و منقول استناد می کند و مشخص است که اجماع محصل صاحب جواهر نسبت به ما اجماع منقول است. پس ما اجماع محصل نداریم، مدرک این اجماع کنندگان هم حدیث فراش است. پس اعتبار این اجماع به اندازه اعتبار به اندازه اعتبار حدیث فراش است. از طرف دیگر اجماع چه محصل و منقول وقتی حجت است که کاشف از قول معصوم باشد وگرنه خود اعتباری ندارد و احراز کشف برای ما غیر ممکن است. از بیانات فقها هم که بر عدم توارث در زنا اجماع کرده اند نمی توانیم نفی نسب را استباط کنیم اگر چه بعضی از آنها بعد از نفی توارث، نسب را نیز نفی کرده اند ولی نمی توانیم بگوئیم همه آنها نسب را نفی کرده اند. در مورد حدیث فراش هم اگر چه از حیث سند مشکلی ندارد ولی از جهت دلالت مشکل دارد. چون این حدیث در مواردی است که تردید وجود داشته باشد در الحاق طفل به فراش یا به زانی. یعنی امکان الحاق به هر دو وجود دارد ولی ما تردید داریم و در اینجا است که به فراش ملحق می شود ولی اگر بنابر دلایلی امکان الحاق به فراش وجود نداشته باشد نمی توانیم بگوئیم الولد للفراش. و به همین دلیل یک نظر می گوید که در زنا نسب نفی نشده است پس نتیجه می گیریم که دلایلی که برای نفی نسب در زنا ذکر شده حتی در مورد زنا هم قابل مناقشه است چه رسد به این مورد که بگوئیم در مادر جانشین هم نفی نسب وجود دارد و نسب فقط در مورد نکاح صحیح و یا به شبهه است. پس در مورد مادر جانشین با توجه به اینکه عده ای ازفقها حتی در مورد زنا هم اصرار بر الحاق طفل به زانی و زاینه دارند می توانیم بگوئیم که نسب تحقق پیدا می کند. و در مورد قانونی بودن نسب هم با توجه به اینکه قانون فقط نسب ناشی از زنا را نپذیرفته می توان در این مورد حکم به تحقق نسب داد. مبحث چهارم- مادر کیست؟ گفتار اول- حالت جانشینی در بارداری: در این مورد نظرات مختلفی وجود دارد: 1- مادر ژنتیکی و صاحب تخمک، مادر قانونی است. 2- زن صاحب رحم( مادر جانشین)، مادر قانونی است. 3- طفل دارای دو مادر قانونی است. بر هر نظریه ای انتقاداتی وارد است که در اینجا مجال بحث آنها نیست. ولی به طور خلاصه می توان گفت که حالت مادر جانشین مشکلاتی را خصوصاً در مورد اینکه مادر قانونی چه کسی است ایجاد کرده و ملاک مشخص و ثابتی نمی توان به دست داد وعرف هم که مبنای نظر است مبهم است چون هم گروه اول به استناد عرف کودک را ملحق به صاحب تخمک می دانند و هم گروه دوم با استناد به عرف کودک را ملحق به مادر جانشین می دانند و هم گروه سوم با استناد به عرف، کودک را ملحق به هر دو می دانند. و قانون فقط می تواند تعیین کند که چه کسی حق حضانت بچه را دارد ولی نمی تواند بگوید که در واقع چه کسی کودک را ایجاد کرده و در مواقع مادر است. و می توان گفت که هر یک از این زنان نقشی جداگانه در تکون طفل داشته اند و مانعی ندارد که طفل در آن واحد دارای دو رابط مادری باشد. چون این رابطه های در عالم اعتبار است. گفتار دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی در این حالت، مادرجانشین جنین حاصل از ترکیب تخمک خودش با اسپرم پدر حکمی راحمل می نماید. و به این ترتیب هم تخمک مربوط به مادر جانشین است و هم خودش جنین را حمل می کند و در این مورد طفل ملحق به مادر جانشین است و مادر جانشین ، مادر قانونی بچه است.
مشخصات فروشنده
نام و نام خانوادگی : مهدی حیدری
شماره تماس : 09033719795 - 07734251434
ایمیل :info@sellu.ir
سایت :sellu.ir
برای خرید و دانلود فایل و گزارش خرابی از لینک های روبرو اقدام کنید...
پرداخت و دانلودگزارش خرابی و شکایت از فایلپایان نامه بررسی تلقیح مصنوعی و اجاره رحم در 112 صفحه ورد قابل ویرایش
پایان نامه بررسی تلقیح مصنوعی و اجاره رحم در 112 صفحه ورد قابل ویرایش
چکیده
تلقیح مصنوعی در برابر لقاح طبیعی و عبارت است از ترکیب اسپرم مرد و تخمک زن - خواه زوج و زوجه خواه بیگانه – جهت انعقاد و بارور نمودن نطفه با هر وسیله ای غیر از مقاربت، این ترکیب یا در رحم صورت می پذیرد یا در خارج رحم. در حالت کلی، از نظر شرع مقدس ، در انجام عمل لقاح مصنوعی باید از انجام مقدمات بصورتی که ممنوع اعلام شده، اجتناب کرد. از قبیل تماس نامحرم یا نگاه و غیره .
با توجه به این دو روش (لقاح درون رحمی یا خارج رحمی) بالغ بر بیست صورت تلقیح مصنوعی وجود دارد. هر چند بصورت کلی حکم شرعی هیچ کدام از این صورتها در فقه نیامده، لکن پس از بررسی های طولانی و دقیق توسط فقها برخی از این صور بدون ایراد شرعی قابل اجرا هستند و برخی که نیاز به بحث بیشتری بوده و محل اختلاف شدید هست یا ممنوع اعلام شده و یا در آن احتیاط صورت گرفته مثل لقاح مصنوعی با اسپرم مرد بیگانه. هر چند تعداد اندکی از فقها آن را بدون ایراد تجویز کرده اند. ولی چون در هر یک از این صور باید اجماع آراء فقها و شورای محترم نگهبان موافقت خود را اعلام کنند هنوز تا تدوین قانونی خاصی در زمینة صور ممنوعه فاصله داریم.
موافقت بخشی از تلقیح مصنوعی بنام انتقال جنین ناشی از زن و شوهر رسمی جهت اهداء به زوجین نابارور بعد از سالها ضمن قانونی بنام « قانون نحوة اهدای جنین به زوجهای نابارور» سال 1382 تصویب و در اواخر سال همراه آیین نامه به قوة قضائیه ابلاغ و قابل اجرا گردید.
بخش سوم تلقیح مصنوعی بنام «اجاره رحم» که در آن جنین ناشی از زن و شوهر قانونی جهت پرورش در رحم زن ثالثی بنام «مادر واسطه» و تنها به دلیل اشکال در رحم زوجه صاحب جنین منتقل می شود، هنوز مورد اختلاف فقها و حقوقدانان است ولی بازگشت زمان طولانی مراکز ناباروری منتظرند که هر چه سریع تر مشکل ناباروری این دسته از زوج ها با تصویب قانون مرتفع گردد.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه--------------------------------------------------------- 1
بخش اول : کلیات
فصل اول: تعاریف----------------------------------------------- 6
مبحث اول : تعریف تلقیح و انواع آن ---------------------------------- 6
گفتار اول: تعریف تلقیح مصنوعی------------------------------------- 6
گفتار دوم : انواع تلقیح مصنوعی-------------------------------------- 6
فصل دوم: تاریخچه و سیر قانونی ------------------------------------ 8
مبحث اول : تاریخچه--------------------------------------------- 8
مبحث دوم: سیر قانونی-------------------------------------------- 10
فصل سوم: مسائل پزشکی لقاح طبیعی و تلقیح مصنوعی-------------------- 14
مبحث اول : مسائل پزشکی لقاح طبیعی--------------------------------- 14
مبحث دوم: مسائل پزشکی لقاح خارج رحمی (تلقیح مصنوعی)--------------- 18
مبحث سوم: تلقیح اسپرم------------------------------------------- 18
گفتار اول: تلقیح اسپرم به داخل رحم (IUI) با استفاده از اسپرم همسر----------- 18
گفتار دوم: انتقال تزریق تخمک (GIFT)-------------------------------- 19
گفتار سوم: انتقال تخمک بارور شده یا زایگوت (ZIFT)---------------------------- 19
گفتار چهارم : روش باروری آزمایشگاهی یا انتقال رویان (IVF-EI) ------------ 19
بخش دوم : تلقیح مصنوعی
فصل اول: مباحث فقهی تلقیح مصنوعی-------------------------------- 23
فصل دوم : تلقیح مصنوعی و حقوق موضوعه---------------------------- 28
مبحث اول: تلقیح مصنوعی و حقوق جزا-------------------------------- 28
مبحث دوم: وضعیت حقوقی اطفال ناشی از لقاح مصنوعی------------------- 33
گفتار اول: ماهیت نسب ------------------------------------------- 33
گفتار دوم: راههای اثبات نسب مشروع یا مشروع کردن نسب----------------- 46
مبحث سوم: تلقیح مصنوعی و قانون مدنی------------------------------- 53
مبحث چهارم: حضانت طفل ناشی از تلقیح مصنوعی ----------------------- 57
فصل سوم : قاعدة فراش در حقوق امامیه------------------------------- 63
مبحث اول: نسب طفل حاصل از لقاح مصنوعی به وسیلة اسپرم شوهر----------- 63
مبحث دوم: نسب طفل حاصل از لقاح مصنوعی به وسیلة اسپرم مرد اجنبی ------- 65
فصل چهارم: وضع حقوقی اطفال ناشی از تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه--------- 67
مبحث اول: رابطة طفل ناشی از لقاح مصنوعی با مادر طبیعی خود (زن ملقوحه)---- 67
مبحث دوم: رابطة طفل با صاحب نطفه--------------------------------- 68
گفتار اول: ثبت تولد طفل------------------------------------------- 68
گفتار دوم: حق طفل برای دانستن نسب خود----------------------------- 69
گفتار سوم: حق طفل در اقامه دعوی مسئولیت مدنی------------------------ 70
گفتار چهارم: مسئولیت مدنی پزشک در مقابل طفل------------------------- 71
مبحث سوم: رابطة طفل با شوهر زن----------------------------------- 72
بخش سوم: اهداء تخمک یا جنین و اجاره رحم (مادر جانشین)
فصل اول : اهداء تخمک یا جنین------------------------------------ 74
مبحث اول : مسائل پزشکی اهداء تخمک یا جنین------------------------- 74
مبحث دوم: مسائل فقهی انتقال تخمک یا جنین--------------------------- 78
مبحث سوم: مسائل حقوقی انتقال جنین -------------------------------- 81
فصل دوم: اجاره رحم یا مادر جانشین--------------------------------- 94
مبحث اول : مسائل پزشکی اجارة رحم یا مادر جانشین--------------------- 94
مبحث دوم: مسائل فقهی اجاره رحم یا مادر جانشین----------------------- 96
مبحث سوم: مسائل حقوقی اجارة رحم یا مادر جانشین---------------------- 98
گفتاراول : وضعیت حقوقی طفل ناشی از رحم اجاره ای یا مادر جانشین --------- 101
بند 1: رابطة طفل با زن اجاره ای------------------------------------- 101
بند2: رابطة طفل و شوهر زن اجیر------------------------------------- 102
بند3: رابطة حقوقی طفل با صاحبان جنین (اسپرم و تخمک)------------------ 102
گفتاردوم: وضعیت حقوقی مادر جانشین یا اجاره ای----------------------- 103
بند1 : حالتی که صاحب تخمک، صاحب رحم اجاره ای نیز باشد-------------- 103
بند2 : حالتی که فقط رحم اجاره داده می شود---------------------------- 103
نتیجه و پیشنهاد ------------------------------------------------- 105
فهرست منابع --------------------------------------------------- 107
چکیدة انگلیسی-------------------------------------------------- 109
بسمه تعالی
مقدمه
همانگونه که آفریدگار خلقت اولیه ما را به نحو احسن قرار داده، نیز در خلقت های ثانویه که به امر او به ما سپرده شده باید نهایت دقت، پاکی و امانتداری را بکار ببریم.
بنابراین ارزش میاه و نطفه از طرف خدای متعال بسیار تأکید شده تا بشر به گمراهی و هلاکت نیفتد.
اهدای یا فروش اسپرم به هر نحوی از نظر اکثر علما اشکال دارد و حرام است ولی عکس آن اشکال ندارد یعنی اهداء یا فروش تخمک حرام نیست و انگشت دقیقاً روی میاه یعنی اسپرم گذاشته شده بنابراین اینکه آیا می شود به قول اکراه عمل نمود و به خاطر اختلاط میاه و سایر موانع شرعی و عرفی اهداء یا فروش اسپرم را متوقف کرد؟ سؤالی است که ما به دنبال جواب آن در این پایان نامه هستیم. تا کنون تلاش حقوقدانان و پزشکانی که به دنبال اثبات و رفع ایراد و اشکال از این مورد هستند با شکست مواجه شده اند زیرا اینان به قول اقل می خواهند توسل بجویند و بر اثر گذشت زمان زمینه را در جامعه فراهم کنند که زوجهای نابارور بتوانند از اسپرم غیر استفاده کنند و ما می دانیم که از نظر حقوقی نیز موانعی دارد که این موانع بر طرف نگردیده است. هر چند ما اهدای اسپرم را داوطلبانه اعلام کنیم نه فروش، باز موانعی از جمله اینکه قوانین فرانسه در مواردی پس از گذشت زمان زیادی در این باره به بن بست رسیدند و آن را ممنوع اعلام کرده اند از جمله موانع اخلاقی و اجتماعی که ذیلاً به آن اشاره خواهد رفت.
اینک جهان در این زمینه بین دو محذور واقع شده. از طرفی زوجهای نابارور می خواهند صاحب فرزند شوند و از طرف دیگر موانع اخلاقی، اجتماعی و حقوقی بسیار بر سر راه دارد که عبور از این موانع سخت است. البته خوشبختانه در قوانین اسلام مشکلات کمتر به چشم می خورد و موانع بیشتر عرفی است که امیدواریم قوانین بتوانند صریح بیان شوند و راه را برای استفاده از تکنولوژی و علم در این زمینه هموار سازید.
در ایران وجود یک و نیم میلیون زوج نابارور یعنی حدود 15-10 درصد و از سویی نگرانی زوجهای جوانی که زندگی مشترکی را برای آینده ای شیرین پایه ریزی می کنند همواره یکی از مشکلات جامعه به شمار می رود گر چه متولیان بهداشت و درمان، نازایی را یک بیماری تلقی نمی کنند و جز عملهای لوکس و زیبایی می نگرند و سازمانهای بیمه گر هم با دیدن هزینه های درمان گران و سنگین این بیماری را متقبل نمی شوند، اما مشکلات روحی روانی ناشی از آن بنیاد زندگی زوج های جوان را تهدید می کند چرا که این زوجها بعضاً تصمیم به ازدواج مجدد می گیرند که این امر معمولاً به طلاق می انجامد شایسته است که مسئولین امر جهت ارتقای فرهنگ باروری به گونه ای دیگر عمل کنند. از سوی دیگر وجود مراکزی که راههای درمان این بیماری را به طرق مختلف تبلیغ می کنند و نبود نظارت کافی و دقیق بر عملکرد آنها از سوی وزارت بهداشت، موجب شده زوج های جوان علیرغم پرداخت هزینه های گران در، بسیاری از موارد نتیجه مطلوب نگیرند. این در حالی است که از نظر روحی پیش از پیش آسیب پذیر می شوند.
بشر همواره سعی داشته است با اتکا به قدرت تفکر و خلاقیت خود و در نتیجه به کارگیری تکنولوژی نوین و روش های علمی مدرن در بهره برداری از طبیعت زندگی را برای خود مطبوع و لذت بخش ساخته و گره هایی را که سابقاً عاجز از گشودنش بوده، باز نماید. لیکن در برخی از موارد مشکلات جدیدی را به وجود آورده که از عرصه سلامت و بهداشت و محیط زیست پا را فراتر گذارده به حیطة باورهای مذهبی، ارزش های اخلاقی و روابط حقوقی میان انسان ها گام نهاده است.
پر واضح است که پیشرفت تکنولوژی و خلق روش های مدرن، قوانین و مقررات ویژه ای را طلب می کند تا از ایجاد هرج و مرج در جوامع جلوگیری نماید. یکی از نمودهای پیشرفت در زمینة پزشکی، تلقیح مصنوعی است. میل، علاقه و نیاز غریزی و روحی انسان ها در برخورداری از موجودی به نام «فرزند» که موجب طراوت و شادابی در زندگی می شود را میتوان به عنوان اصلی ترین انگیزه در نیل به جدیدترین و پیشرفته ترین شیوه های تلقیح مصنوعی به حساب آورد.
همان طور که اشاره شد این امر نیز همچون سایر دستاوردهای بشری، عوارض و مشکلات عدیده ای را به دنبال داشته که اکنون پس از گذشت 22 سال از تولد نخستین محصول این روش، همچنان علمای فقه، حقوق و اخلاق پاسخ مناسبی برای متقاضیان ارایه نکرده و در اکثر کشورهای جهان قانون مدونی جهت این امر مهم و حیاتی وضع نشده است.
آنچه در کشورهای اسلامی نظیر ایران به لحاظ مقید بودن به مذهب بیشتر مورد توجه قرار گرفته، حکم تکلیفی این گونه امور بوده است و کمتر به احکام وضعی انواع روشهای تلقیح مصنوعی پرداخته شده است که اهمیت قسمت اخیر اگر بیش از قسم اول نباشد کمتر نیست. لذا با عنایت به این ضرورت و گستردگی موضوع و از آنجا که دانش حقوق یگانه علمی است که متکفل ارائه راه حلهای مناسب برای این قبیل مشکلات و مسائل خاص می باشد، ناگزیر است که همراه با این مسایل نو ظهور گام بردارد و برای این گونه پرسشها، پاسخهای مناسب ارائه دهد. خوشبختانه دانش حقوق در قواعد و مقررات موضوعه خلاصه نمی شود بلکه حقوق دانشی است با قواعد و ضوابط کلی و اصول عامه ای که به مثابه اهرمهای استنباط در اختیار حقوقدانان قرار می گیرد، لذا با تکیه بر این اصول عمومی، حقوقدانان قادر خواهند بود که با هر گونه مسایل جدید حقوقی که در رویاروی ایشان قرار می گیرد و شاید در قوانین موضوعه هم سخنی از آن نرفته باشد، برخورد مناسب نموده و جوابهای صحیح و راه حلهای شایسته ارائه دهند.
مسأله تلقیح مصنوعی انسان که موضوع بررسی و تحقیق ما در این نوشتار قرار گرفته است، یکی از پدیده های نوینی است که با شکوفایی دانش پزشکی پا به عرصه هستی نهاده و به تبع منشأ ایجاد مسائل مختلف حقوقی شده است و بدلیل آنکه این موضوع یکی از موضوعات نوین می باشد، متأسفانه در حقوق مدون و قوانین موضوعه ایران سخنی محکم و قابل دفاع از آن به میان نیامده است. از این رو برای تحقیق و مطالعه در اطراف جنبه های حقوقی این مسأله ناگزیر باید از اصول کلی و ضوابط عامه استمداد جست ناگفته نماند تلقیح مصنوعی از رخدادهایی است که در مورد آن نصّ خاصی وارد نشده است ولی (حکم آن) از حوزه عام و اصول کلی خارج نیست و به همین خاطر فقها در جهت امتثال دستور پیشوایان خود (ع) : « بیان اصول و قواعد بر ماست و استخراج جزئیات بر عهده شماست » تلاش خود را برای استنباط حکم این مسأله از دو منبع یاد شده بکار گرفته اند. حقیر نیز با انطباق نوشته های فقهی و حقوقی سعی بر آن دارم که آخرین دستاوردهای بشری را برای حل این معضل و ایجاد زمینه مناسب جهت باروری و تولید مثل زوج های نابارور در خدمت اندیشه وران و علاقمندان علوم حقوقی و فقهی قرار دهم.
فصل اول: تعاریف
مبحث اول : تعریف تلقیح و انواع آن
گفتار اول : تعریف تلقیح مصنوعی
تلقیح مصنوعی اصطلاحاً عبارت است از داخل کردن نطفه مرد در رحم زن بوسیلة آلات پزشکی یا هر وسیله دیگری غیر از مقاربت و نزدیکی .
لقاح، در لغت آبستن شدن (صفی پور، ع، منتهی الارب – تاج المصادر: لقاح (اللقح آبستن شدن )) (Fecundatiende chamean) و تلقیح (همان- تلقیح: آبستن کردن باد درخت را) نیز به معنی آبستن کردن است. همانطور که ملاحظه می شود معنی اصطلاحی تلقیح از معنی لغوی آن چندان دور نگردیده است؛ بدین معنا که لقاح مصنوعی عبارتست از آبستن شدن زن بوسیلة تزریق اسپرماتوزوئید مرد به رحم زن به کمک وسایل پزشکی و آلات مصنوعی بدون انجام عمل مقاربت و نزدیکی .
گفتار دوم : انواع تلقیح مصنوعی
تلقیح مصنوعی ممکن است با نطفه و اسپرماتوزوئید شوهر انجام گیرد که به آن تلقیح مصنوعی هرمولوگ (Artificial Inseminution With Husband Semen) (AIH) گویند و همچنین امکان دارد عمل تلقیح بوسیله نطفه بیگانه تحقق یابد که به آن تلقیح مصنوعی هترولوگ (Artificial Inseminution With a Donorscmen ) گویند. تلقیح منی هومولوگ هنگامی ضرورت پیدا می کند که شوهر دارای قابلیت باروری طبیعی بوده ولی به علت چاقی یا نقص آلت مردانه نتواند موقع انزال، منی خود را روی گردن رحم بریزد و تلقیح منی هترولوگ در مواردی مناسب است که ثابت شود ناباروری شوهر غیر قابل درمان است. بنابراین لقاح مصنوعی بر دو قسم کلی از نظر پزشکی است و این دو قسم کلی خود زیر مجموعه ها و شقوق مختلفی دارد که به مرور احکام آنها را مورد بررسی و مطالعه قرار خواهیم داد.
اهدای تخمک – به عنوان یکی از روشهای درمان ناباروری با سابقه رسمی حدود 5 سال به ادعای بسیاری از کارشناسان توانسته با اهدای فرزند به زوجهای نابارور موجب تحقق رؤیای شیرین بچه دار شدن شود. گرچه غالب اهداء کنندگان در ایران برای تأمین یک منبع مالی تن به این کار می دهند ولی در حقیقت این تجارت می تواند خطرناک باشد پس چه بسیار خوب است با کنترل این روش، تجارت تخمک را مانع شد و در عوض با تبلیغات صحیح جامعه را تشویق کنند که تخمک را دواطلبانه و انسان دوستانه اهداء کنند. نداشتن مادر زادی تخمدان، نارسایی زودرس تخمدان ، جراحی و شیمی درمانی، امکان انتقال بیماری ژنتیکی از طریق تخمک خود به نوزاد، سقط جنین مکرر، عدم موفقیت در سیکلهای مکرر لقاح خارج رحم و افزایش سن از جمله مواردی است که این روش درمانی برای آن توصیه می شود.
طرح « رحم اجاره ای » یا « مادر اجاره ای » یکی از راه حلهای مثبتی است که از حدود دو سال پیش توسط برخی از کلینیک های باروری و ناباروری به اجرا در آمده است در این روش زنانی که مشکل نگهداری جنین در رحم دارند، می توانند از رحم زن دیگری به عنوان محلی مناسب برای رشد جنین خود استفاده کنند. زمانی که یکی از دو طرف زوجین دچار مشکل باشد، ابتدا هر یک از آنها را که عامل اصلی ناباروری است تحت درمان قرار می دهند و سپس بعد از لقاح مصنوعی در آزمایشگاه و پس از گذشت سه روز، یعنی درست زمانی که جنین 6 تا 8 سلولی است آن را در رحم مادر اجاره ای می گذارند از آن زمان به بعد به او «مادر اجاره ای » یا « مادر میانجی یا واسطه» می گویند. او فردی است که داوطلبانه و یا در قالب یک قرار داد قانونی با زوج دارای مشکل در قبال دریافت مبلغی پول نه ماه تمام در وجود خود از کودکی نگهداری می کند که فرزند خودش نیست این مادر واسطه به سبب عدم وجود مشکل رابطه نامحرمیت می تواند یکی از اقوام درجة یک آن زوج باشد. همانطور که ذکر شد چه بسیار بهتر است که این قبیل امور بصورت داوطلبانه و انسان دوستانه انجام شود، تا تبدیل به یک تجارت واقعی و کاذب نشود. در ادامه این پایان نامه ضمن بیان تاریخچه تلقیح مصنوعی به تفصیل جهات و موانع و پیشنهادات حقوقی را در جهت هر چه بهتر پیش رفتن این مقوله مورد بحث و مداقه قرار می دهیم:
فصل دوم : تاریخچه و سیر قانونی
مبحث اول : تاریخچه
مسأله تلقیح ابتدا در حیوانات اهلی و به منظور اصلاح نژاد یا تکثیر نسل به کار می رفت. در آغاز، این کار را یکی از دانشمندان آلمانی به نام Lubwig Jacobi در سال 1765 روی ماهیها انجام داد. چند سال بعد یک دانشمند و کشیش ایتالیایی به نام پرفسور Spalazoni تلقیح را روی سگها آزمایش کرد و نتیجه مثبت گرفت و بالاخره در اواخر قرن نوزدهم یکی از دانشمندان روسی به نام Elielva تلقیح مصنوعی در حیوانات چهارپا را عملی ساخت که این روش فعلاً نیز مورد استفاده قرار می گیرد. (علوی قزوینی، سید ع، 1380 ، ج اول ، ص 180)
به دنبال موفقیت این آزمایشها در حیوانات، دامنة تلقیح مصنوعی به انسانها نیز سرایت نمود و این آزمایشها در مورد انسان، در کشورهای مختلف از قبیل فرانسه، انگلستان به اجرا در آمد. چنانچه یک پزشک انگلیسی به نام جان هانتر در سال 1799 گزارش در این زمینه به دولت انگلستان دارد و در فرانسه ده مورد تلقیح مصنوعی در زنان انجام گرفت که قدیمی ترین آنها را مربوط به سال 1838 دانسته اند. ده سال بعد یکی از دانشمندان فرانسوی به نام Cerard گزارش داد که از 72 زنی که تلقیح مصنوعی شده اند 41 نفر آنها از این طریق باردار گردیده اند و تقریباً از سال 1914 موضوع تلقیح مصنوعی کاملاً توجه پزشکان و علما را به خود معطوف داشت. در سال 1914 دکتر جامسیون پزشک انگلیسی مقیم مصر شنیده بود که در میان بدویان، طریقه ای برای معالجه زنان عقیم وجود دارد که گاه منجر به آبستن شدن زنها و گاهی منتهی به فوت آنها می گردد. شیوه کار چنین بود که زنان بدوی به قطعه ای از پشم افسون می خواندند و بعد آن را به زنان نازا میدادند تا به رحم خود بمالند و معتقد بودند که زن حامله میشود یا می میرد. این پزشک پس از تحقیقات بیشتری دریافت که زنان بدوی پشم را به نطفه مردان آغشته و سپس آن را به زن عقیم می دهند تا استعمال نماید که علاوه بر نطفه مقدار زیادی از میکروبهای مضر موجود در پشم وارد رحم زن می شود و اگر زن بنیه قوی داشت در مقابل میکروبها مقاومت می کرد و الا از پای در می آمد و تلف می شد. دکتر جامسیون پس از خاتمه جنگ جهانی اول به انگلستان مراجعه کرد و در صدد بر آمد به وسیلة تلقیح مصنوعی – که قبلاً آزمایش شده بود و بدویان و صحرانشینان نیز به عنوان ورد و جادو از آن استفاده می کردند هزاران زن را که آرزوی مادر شدن داشتند بارور کند. او بوسیله لوله آزماش اسپرم مرد را به رحم زن منتقل می کرد گاهی به علت بی ثمر بودن منی شوهر، از اسپرم مردان بیگانه استفاده می نمود. رواج تلقیح مصنوعی در انگلستان و هجوم زنان بی فرزند به بیمارستانهای لندن موجب شد که موضوع تلقیح مصنوعی در مجلس عوام انگلستان مطرح و وزیر بهداری وقت استیضاح و دولت تخطئه گردد که چرا اطفال متولد شده از طریق تلقیح مصنوعی را مانند سایر اطفال شرعی و قانونی به ثبت می رسانند. (همان)
در دهه های سال 1975 میلادی در برخی موارد شاهد عفونت های این ناحیه بودیم که نهایت در آن زمان جراحان ابتدا تصمیم به گشودن این دهانه کردند و با استفاده از میکرو جراحی تلاش می کردند این دهانه را باز کنند اما به رغم این که در بسیاری موارد عمل جراحی خوب و موفقی انجام می شد و از ادوات و وسایل خوبی برای آن کمک گرفته می شد، می بایست این عمل را چندین بار روی این قبیل زنان انجام داد. ایده استفاده از باروری مصنوعی (داخل لوله آزمایشگاهی) در اصل به اواخر قرن 19 اما به روی حیوانات باز می گردد. در آن زمان بسیاری در این فکر بودند که از یک زوج اسپرماتوزوئید و تخمک را گرفته، آنها را در آزمایشگاه بارور سازند و بعد از تشکیل جنین زمانی که اندازة آن یک دهم میلی متر است آن را داخل رحم قرار دهند و به این ترتیب دهانه رحم را که مسدود شده است را باز کنند. پرفسور «باب ادوارد» برای اولین بار در سال 1978 م این ایده را عملی کرده. ( روزنامه ایران، سال دهم، شمارة 2933، 15 مهر 1383)
با پیشرفت علم و استفاده از تکنیک برتر، نخستین نوزاد آزمایشگاهی به نام «لوئیز بروان» در سال 1987 میلادی در لندن با تلاش دکتر استیتو و همکارانش به دنیا آمد. در پی این موفقیت متقاضیان زیادی به استفاده از این روش روی آوردند به طوری که در سال 1988 میلادی تنها در کشور انگلستان حدود 9560 کودک از طریق باروری خارج رحمی I.V.F متولد شدند. همچنین در ایلات متحده آمریکا بیش از 4000 سیکل ART (Assisted Reproclultive Technoloyies) انجام گرفته که در عمل منجر به 8741 وضع حمل شده است که 5103 مورد آنها از طریق I.V.F بوده است. (موسوی جمالی ، سید ع، 1382)
امروزه این متد به قدری در جهان رایج شده که اکنون تقریباً کشوری را نمی توان یافت که در آن این روش اجرا نشود و جالب اینجاست که این روش که در آغاز راه حلی برای مسدود بودن دهانة رحم تلقی می شد. امروزه به عنوان راه حلی مؤثر برای موارد متعدد نازایی به کار می رود به ویژه در موارد نازایی مردان، آن دسته از مردانی که حجم اسپرماتوزوئید تولدی آنها کم است، کافی است که یکی از اسپرماتوزوئیدها را در آزمایشگاه با تخمک زن لقاح دهیم، سپس جنین به وجود آمده را داخل رحم قرار دهیم.
مبحث دوم : مسائل فقهی انتقال تخمک یا جنین
در ابتدای امر باید یادآور شویم که اهدای تخمک یا جنین زیر مجموعه و شاخه‌ای از انتقال تخمک یا جنین می‌باشد و از طرفی در مقابل فروش تخمک یا جنین به یک معنی دیگر قرار می‌گیرد و قصد ما در این فصل اینست که با توجه به آنچه در صدر گفتیم و همچنین با عنایت به گفته‌های قبلی در تلقیح مصنوعی قواعد فقهی را بررسی کنیم تا در نتیجه‌گیری حقوقی از آن بهره وافی ببریم . گفته‌های ما در این فصل شامل انتقال تخمک و انتقال جنین به صورت مجزا خواهد بود . زیرا نوع رفتار فقه و فقها در این باره به تفکیک بیان شده و بنابراین ما چاره‌ای نداریم جز اینکه به صورت جداگانه بررسی کنیم . و احکام هر کدام را به صورت ویژه مطالعه کنیم .
تعریف انتقال جنین
بعضی از فقها ( قبله‌ای ، خ ، همان ) ضمن بیان تعریف ، متذکر شده‌اند که چون انتقال ( جا به جا شدن ) فعل اضطراری جنین است و همچنین احکام مخصوصاً جواز و حرمت بر انتقال مترتب نمی‌شود بنابراین بجای واژه « انتقال جنین » « نقل جنین » را بکار ببریم . بطور خلاصه نقل یعنی جا به جا کردن و جنین در لغت به معنای پوشیده و پنهان و در اصطلاح یعنی پوشانده شده از نظرها به وسیله بطون مادران ( همان ) .
اقسام انتقال جنین ( همان )
انتقال جنین خود نیز بر دو قسم است : قسم اول اهداء جنین و قسم دوم انتقال جنین.
قسم: اول اهداء جنین زن و شوهر به زن اجنبی که فاقد تخمک است , ولی رحم او قابلیت پرورش جنین را دارد, یعنی از تخمک زن و اسپرم شوهر تشکیل جنین داده و به رحم زن نازا انتقال دهند. قسم دوم: اهدا جنین از طرف مرد و زن اجنبی به زن عقیم و نازا , یعنی از اسپرم مرد نامحرم و تخمک زن نامحرم تشکیل جنین داده ,به رحم زن نازا و عقیم انتقال دهند.
قسم سوم : رحم اجاره ای, در این قسم زن و شوهر با اسپرم و تخمک خود تشکیل جنین داده و در رحم زن نامحرمی قرار می دهند تا بعد از انقضاء مدت حمل و وضع کودک را به صاحبان جنین تحویل دهد. این رحم ممکن است عاریه ای هم باشد.
قسم چهارم : در این قسم نیز صاحبان جنین زن و شوهرند و جنین را به زن دوم صاحب اسپرم ( هووی صاحب تخمک ) هدیه می کنند.
قسم پنجم : اهدا تخمک, در این قسم تنها زن عقیم و نازا است و شوهر مشکلی ندارد. با اسپرم شوهر و تخمک زن اجنبی جنین ساخته و در رحم زن صاحب اسپرم کاشته می شود.
قسم ششم: اهدا اسپرم , در این قسم تنها شوهر عقیم است که از تخمک زن و اسپرم مرد اجنبی جنین ساخته و در رحم او قرار می دهند.( همان )
قسم هفتم:بعضاً زنان مجرد یا بیوه تمایل دارند که برای جلوگیری از عوارض ناخواسته حاملگی در خود ، بدون حاملگی صاحب فرزند شوند . اینست که با استفاده از تخمک خود و اسپرم دیگران و در رحم ثالثی ، صاحب فرزند گردند . حتی ممکن است در موارد نادری این دسته از خانمها بودن استفاده از تخمک خود و با پرداخت هزینه ، نوزادی با مشخصات مورد نظر خود را سفارش دهد . که شاید این قسم را بتوانیم به قسم سوم یعنی رحم اجاره ای نیز ملحق کنیم .
احکام فقهی هر کدام از اقسام جنین به ترتیب چنین است :
قسم اول خود به دو صورت متصور است :
الف ) جنین از زن و شوهر گرفته میشود و در رحم یک زن بیگانه قرار داده میشود .
ب ) جنین از زن و شوهر گرفته میشود و در رحم همسر دوم صاحب اسپرم کاشته میشود . در قسم چهار مورد بررسی قرار خواهد گرفت .
در حالت اول مناقشه موجود است و آن اینکه اگر زن بیگانه شوهر داشته باشد علاوه بر اینکه صیغه نکاح بین صاحب اسپرم و این زن ممکن نیست رابطه محرمیت بین طفل حاصله و شوهر این خانم بوجود نمی‌آید. کما اینکه در ایجاد رابطه محرمیت بین طفل و زن بیگانه که فقط او را حمل کرده و زائیده اختلاف فراوانی بین فقها وجود دارد مگر در صورتی که شرایط رضاع بعد از تولد طفل ایجاد گردد .
و اگر زن شوهر نداشته باشد باز دو حالت بوجود می‌آید .
یا شرایط رضاع بعد از تولد بوجود نمی‌آید . بنابر قول کسانی که صرفاً حمل و ولادت را به عنوان مادر شدن قبول دارند ، آن زمان مادر طفل محسوب میشود و در ارث بردن طفل از این مادر به مشکل برنمی خوریم . نیز در سایر موارد مثل محرمیت ، حضانت و غیره مشکلی با هم ندارند . اما بنابر قول کسانی که قول صاحب تخمک را مادر می‌دانند . زن بیگانه مادر طفل محسوب نمی‌شود. عده‌ای نیز که هر دو را مادر یکی را مادر طبیعی و دیگری را مادر قانونی می‌دانند ، بر این اساس تکلیف مشخصی دارند .
یا اینکه شرایط رضاع بعد از تولد طفل بین او و زن بیگانه بوجود می‌آید که در این صورت ، زن مادر رضاعی طفل محسوب شده و فقط در محرمیت و حضانت رابطه شرعی دارند .
قسم دوم : قول اکثر فقها در این قسم به دو صورت می‌باشد :
اگر زن اجنبی شوهر نداشته باشد ، صیغه موقتی بین زن صاحب تخمک و مرد اجنبی جاری گشته سپس نطفه را به زن عقیم اهداء می‌کنند .
ولی اگر زن اجنبی شوهر داشته باشد ، خلاف احتیاط است . و اگر فقها معتقدند در صورت انجام قرار دادن این نطفه در رحم همان زن و یا زن عقیم و پرورش آن تا آخرین مرحله رشد ، جایز است .
قسم سوم : آمیختن تخمک زن با اسپرم شوهرش و قرار دادن آن در رحم زن بیگانه جایز است و این هم یک نوع رحم اجاره‌ای است و بنا به قول اکثر مادر نوزاد همان زن صاحب تخمک است . ( استفتاء از مجمع فقه اهل بیت در مورد تلقیح مصنوعی ـ شماره 103یا14یا م ج ف تاریخ 15یا1یا72 ) .
قسم چهارم : آمیختن تخمک زن با اسپرم شوهرش و قرار دادن آن در رحم هووی صاحب تخمک یعنی همسر دوم ، جایز است . مانند قسم سوم این هم یک نوع رحم اجاره‌ای است و بنا به قول اکثر مادر نوزاد همان زن صاحب تخمک است .
که البته در همه این اقسام بنا به قول دیگر زن صاحب رحم نیز مادر طفل محسوب میشود .
قسم پنجم : حکم این قسم مانند قسم دوم است با این تفاوت که در اینجا شوهر مشکلی ندارد و زن عقیم است به ناچار اسپرم شوهر را پس از جاری کردن صیغه موقت با تخمک یک زن اجنبی تلقیح می‌کنند و سپس آنرا درون رحم همسر نازای شوهر قرار می‌دهند . ولی در صورتی که زن اجنبی دارای شوهر باشد احتیاط آنست که رضایت شوهر این زن نمی‌تواند مستمسک برای انجام این عمل لقاح قرار گیرد . و این قول اکثر است .
قسم ششم : این قسم نیز خلاف احتیاط است و اکثر جایز ندانسته‌اند .
در کتب فقهی و مسایل مستحدثه کمتر راجع به این قسم پرداخته شده است . چون مورد یا از مسائل مبتلی به نبوده یا کمتر به چشم خورده و نادر است . به همین خاطر و به دلیل اینکه در زندگی امروزه بشر ممکن است به مرور زمان بیشتری قصد اقدام به این نوع باروری را داشته باشند باید حتماً حکم این قسم در کتب فقهی و حقوقی بررسی ، تجزیه و تحلیل گردد .
آنچه به نظر می‌رسد اینست که شرعاً صرف جاری شدن صیغه نکاح موقت می‌تواند وافی باشد به اینکه لقاح صحیح و جایز است و بقیه مسأله هم که در عنوان اجاره رحم قرار می‌گیرد .
مشخصات فروشنده
نام و نام خانوادگی : مجتبی خادم پیر
شماره تماس : 09151803449 - 05137530742
ایمیل :info@payfile.org
سایت :payfile.org
برای خرید و دانلود فایل و گزارش خرابی از لینک های روبرو اقدام کنید...
پرداخت و دانلودگزارش خرابی و شکایت از فایلجامعه بشری دائماً در حال تغییر و تحول است روز به روز مسائل جدیدی پیش می آید که از جنبه های مخلف نیاز به بررسی و پژوهش دارد
علم حقوق نیز ناگزیر است تا همزمان با این تحولات، توسعه یابد تا جوابگوی نیازهای جامعه باشد چون در غیر اینصورت مشکلات عدیده ای بر سر راه جامعه قرار می گیرد. لذا فقدان قانون در مورد مسائل جدید منجر به هرج و مرج می گردد. یکی از مسائل جدید که از جنبه های مختلف قابل بررسی است تا مسئاله روشهای جدید باروری به طریقه مصنوعی می باشد. مسئاله تلقیح مصنوعی ابتداءاً در مورد گیاهان و حیوانات انجام شد و کم کم در مورد انسان هم انجام شد و نتایج مثبتی داشت. تلقیح مصنوعی می تواند باعث حل مشکلات بسیاری از خانواده ها شود که از نعمت داشتن فرزند محروم اند. ولی البته همچون دیگر مسائل جدید، باعث نگرانی ها و مخلفت هایی هم شده است. این مسئاله فقط از جنبه حقوقی اهمیت ندارد و چه بسا جنبه های اخلاقی و اجتماعی آن مهمتر از جنبه حقوقی آن باشد. مسائلی همچون ترکیب اسپرم با تخمک در خارج از رحم، انتقال جنین زوجین به رحم زن ثالث، ترکیب اسپرم مرد وزن بیگانه، پرورش جنین در لوله آزمایشگاه، اهداء تخمک/ جنین و ..... سئوالات بیشماری را ایجاد می کند.
قیمت فقط10,000 تومان پرداخت و دانلود
مشخصات فروشنده
نام و نام خانوادگی : حسین طالب زاده
شماره تماس : 09120218371
ایمیل :info@fileforosh.ir
سایت :fileforosh.ir
مشخصات فایل
فرمت : doc
تعداد صفحات : 82
قیمت : 10,000 تومان
حجم فایل : 31 کیلوبایت
برای خرید و دانلود فایل و گزارش خرابی از لینک های روبرو اقدام کنید...
پرداخت و دانلودگزارش خرابی و شکایت از فایلبررسی نسب وارث کودک ناشی از تلقیح مصنوعی
«فهرست اجمالی مطالب»
مقدمه ..................................
فصل اول- تعاریف و کلیات.................
فصل دوم-تاریخچه.........................
فصل سوم- تلقیح مصنوعی...................
فصل چهارم- مادر جانشین..................
نتیجه گیری کلی..........................
«فهرست تفصیلی مطالب»
مقدمه...................................
فصل اول- تعاریف و کلیات.................
تعریف مسأله و موضوع تحقیق...............
سئوالات اصلی تحقیق.......................
فرضیه های تحقیق.........................
اهداف تحقیق.............................
اهمیت تحقیق.............................
روش تحقیق و شیوه گرد آوری مطالب........
فصل دوم- تاریخچه تلقیح مصنوعی...........
فصل سوم- تلقیح مصنوعی...................
مبحث اول- تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر....
گفتارنخست- جواز یا حرمت تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر
گفتار دوم- آثار مالی و غیر مالی نسب ناشی از تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر...........................
بند اول- آثار مالی......................
الف) توارث..............................
ب) نفقه.................................
ج) سایر آثارمالی........................
بند دوم- آثار غیر مالی..................
الف)حرمت نکاح...........................
ب) حضانت................................
ج) تربیت................................
د) ولایت.................................
مبحث دوم- تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه..
گفتار نخست- وضع حقوقی - فقهی ( جواز یا حرمت) تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه
گفتار دوم- دلایل مخالفان و موافقان این روش
1- اطلاق و عموم پاره ای از آیات قرآن ....
2- اطلاق و عموم پاره ای از روایات........
3- مقتضای قاعده احتیاط..................
گفتار سوم- نسب ناشی از لقاح مصنوعی با اسپرم بیگانه
بند اول- نسب ناشی از لقاح به شبهه با اسپرم اجنبی
بند دوم- نسب طفل ناشی از لقاح عمدی با اسپرم غیر شوهر(اجنبی).............................
1-قائلین به عدم ثبوت نسب................
2- قائلین به ثبوت نسب...................
الف) رابطه طفل با زوج ( شوهر زن)........
ب) رابطه طفل با زوجه (مادر).............
ج) رابطه طفل با صاحب آب.................
فصل چهارم- مادر جانشین..................
مبحث اول- قرارداد مادر جانشین...........
گفتار اول- تعریف قرارداد مادر جانشین....
گفتار دوم- نظرات مخالفان و موافقان......
مبحث دوم- وضعیت فقهی حالت مادر جانشین...
گفتار اول- لقاح داخل رحمی...............
بند اول- حالت جانشینی در بارداری........
بند دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی..
گفتار دوم- لقاح خارجی رحمی .............
بند اول- فراهم کردن زمینه لقاح بین اسپرم و تخمک در آزمایشگاه...............................
بند دوم- انتقال جنین تشکیل شده به رحم مادر جانشین
مبحث سوم- نسب در حالت مادر جانشین.......
مبحث چهارم- مادر کیست؟..................
گفتار اول- حالت جانشینی در بارداری......
گفتار دوم- حالت جانشینی با باروری مصنوعی
مبحث پنجم- آثار نسب.....................
گفتار اول-حرمت نکاح.....................
گفتار دوم-حضانت.........................
گفتار سوم- ولایت قهری....................
گفتار چهارم- الزام به انفاق.............
بند اول- انفاق بین کودک و صاحب اسپرم....
بند دوم- انفاق بین کودک و صاحب رحم اجاره ای
گفتار پنجم- توارث.......................
بند اول- توارث بین صاحب اسپرم و کودک....
بند دوم- توارث بین طفل و صاحب تخمک......
بند سوم- توارث بین طفل و صاحب رحم اجاره ای
نتیجه گیری کلی..........................
تلقیح مصنوعی انواع گوناگونی دارد: از جمله تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر، تلقیح مصنوعی با اسپرم بیگانه، حالت مادر جانشین و حالت اهداء تخمک / جنین: که مادر این نوشته به بررسی تلقیح با اسپرم شوهر و با اسپرم بیگانه و حالت مادر جانشین پرداخته ایم و بحث اهداء تخمک/ جنین را مورد بررسی قرار نداده ایم.
دراین نوشته، آنچه بیشتر مورد توجه است، بررسی مشروعیت یا عدم مشروطیت طرق تلقیح مصنوعی و بررسی نسب و آثار آن از جمله ارث طفل حاصل از این طرق است. به این معنا که طفل حاصل از طرق تلقیح مصنوعی به چه کس یا کسانی ملحق می شود و آثار این الحاق چیست؟
و همچنین نظرات فقهاء و حقوقدانان را مورد بررسی قرار داده ایم.
فصل اول
1- تعاریف و کلیات:
تلقیح مصنوعی عبارت است از داخل کردن منی مرد به وسیله آلات پزشکی و یا هر وسیله دیگر غیر از مقاربت در رحم زن.
طفل حاصل از عمل مزبور را طفل حاصل از تلقیح مصنوعی می نامند
لقاح در لغت به معنای آبستن شدن و تلقیح به معنای آبستن کردن است.
بنابر این معنای لغوی لقاح از معنای حقوقی آن دور نگردیده است چون لقاح مصنوعی د اصطلاح حقوقی یعنی بارور شدن جنس مؤنث ( اعم از انسان و حیوان و گیاه) با وسایل مصنوعی و تلقیح مصنوعی هم به معنای بارورکردن جنس مؤنث ( اعم از انسان و حیوان و گیاه) از راه وارد کردن اسپرم در رحم جنس مؤنث با وسایل مصنوعی است بدون انجام مقاربت طبیعی
نسب:
نسب از نظر لغت، مصدر و به معنی قرابت و علاقه و رابطه بین دو شیئی است و در زبان فارسی، آن را نژاد می گویند[1]
نسب از نظر اصطلاح حقوقی:
در قانون مدنی ایران تعریفی از نسب نشده است ولی علماء حقوق تعاریفی ارائه داده اند: از جمله آقای محمد عبده بروجردی نسب را چنین تعریف کرده است:
« نسب علاقه ای است بین دونفر که به سبب تولد یکی از آنها از دیگری یا تولدشان از شخص ثالث حادث می شود»
آقای دکتر سید حسن امامی نسب را چنین تعریف کرده است:« نسب، مصدر است و به معنی قرابت و خویشاوندی می باشد. و اضافه کرده است: « نسب امری است که به واسطه انعقاد نطفه از نزدیکی زن و مرد به وجود می آید. از این امر، رابطه طبیعی خونی بین طفل وآن دو نفر که یکی پدر و دیگری مادر باشد موجود می گردد»[2]
نسب، اعم از پدری یا مادری ممکن است مشروع باشد یا نامشروع و همچنین ممکن است حاصل از نزدیکی طبیعی باشد یا حاصل از تلقیح مصنوعی
روش تلقیح مصنوعی توانسته است باعث از بین رفتن مشکلات خانواده هایی شود که به دلایلی از جمله عنن یا انزال سریع و یا عیوب مجاری آلات تناسلی زن و مرد از نعمت داشتن فرزند محروم بوده اند.
2- تعریف مسئاله و موضوع تحقیق:
در حال حاضر امکان فرزند دارشدن زوجین نا بارور از طریقی جدید وجود دارد که در این جریان ممکن است از اسپرم مرد بیگانه و یا تخمک زن بیگانه استفاده شود ویا تخمک و اسپرم زن و شوهر در خارج از رحم ترکیب شوند و یا از رحم زن ثالثی استفاده شود و یا از جنین اهدایی استفاده شود که بررسی وضعیت حقوقی طفل حاصل از این روشها از اهمیت فراوانی برخوردارمی باشد.
3- سئوالات اصلی تحقیق:
1- آیا نسب طفل ناشی از تلقیح مصنوعی از نظر شرعی مشکلی دارد یا خیر؟
2- آیا طفل ناشی از تلقیح مصنوعی در انواع گوناگون آن ارث می برد یا خیر؟
3- نسب طفل ناشی از تلقیح مصنوعی به چه کسی می رسد و از چه کسی ارث می برد؟
4- فرضیه های تحقیق:
1- نسب طفل ناشی از باروری مصنوعی در انواع مختلف آن مشروع و قانونی است.
2- در حالت مادر جانشین، طفل منسب به پدر و مادرحکمی خواهد شد.
5- اهداف تحقیق:
1- تبیین و روش ساختن نسب وارث طفل ناشی از تلقیح مصنوعی
2- بررسی موانع و مشکلات تلقیح مصنوعی از جمله در مورد نسب وارث کودک ناشی از آن
5- بررسی وضعیت طفل در شرع و قانون
6- اهمیت تحقیق:
با توجه با اینکه این مسائل در جامعه ظهور می کند و انجام می شود و تقاضای زیادی هم ممکن است برای آن وجود داشته باشد و از طرف دیگر در مورد مسائل حقوقی و تکالیف و وظایف حقوقی طرفین ابهام و پیچیدگی وجود دارد، اهمیت این تحقیق روشن میشود.
7- روش تحقیق و شیوه گرد آوری مطالب:
روش این تحقیق، روش تحلیل منطقی و استدلالی است.و روش اصلی گرد آوری مطالب، روش کتابخانه ای است و همچنین استفاده از شبکه های اطلاعاتی کامپیوتری.
قیمت فقط15,000 تومان پرداخت و دانلود
مشخصات فروشنده
نام و نام خانوادگی : حسین طالب زاده
شماره تماس : 09120218371
ایمیل :info@fileforosh.ir
سایت :fileforosh.ir
مشخصات فایل
فرمت : doc
تعداد صفحات : 60
قیمت : 15,000 تومان
حجم فایل : 31 کیلوبایت
برای خرید و دانلود فایل و گزارش خرابی از لینک های روبرو اقدام کنید...
پرداخت و دانلودگزارش خرابی و شکایت از فایل