پایان نامه بررسی جریانهای اصلی تاریخنگاری در دوره پهلوی در 190 صفحه ورد قابل ویرایش

بررسی جریانهای اصلی تاریخنگاری در دوره پهلوی - پایان نامه بررسی جریانهای اصلی تاریخنگاری در دوره پهلوی در 190 صفحه ورد قابل ویرایش

---

پایان نامه بررسی جریانهای اصلی تاریخنگاری در دوره پهلوی در 190 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست مندرجات
بخش اول
کلیات
فصل اول: مختصری از تاریخنگاری در ایران تا عصر پهلوی 1
فصل دوم: کلیاتی در تاریخنگاری دوره پهلوی 13

بخش دوم
جریانهای اصلی تاریخنگاری در عصر پهلوی
فصل اول: جریان شرق شناسی
شرق شناسی و دیرینه آن 33
ایران شناسی و ایران شناسان مهم 41
سیاست شرق شناسی- سیاست ایران شناسی 50
روش سیاسی و رهیافت تاریخنگاری لمبتون 61
4-I- نقش سیاسی لمبتون در ایران 64
الف- همزیستی مسالمت آمیز: توده ای نفتی – توده ای روسی 66
ب- لمبتون و قحطی نان 75
ج- میس لمبتون 80
د- میس لمبتون و کودتای 28 مرداد 86

فصل دوم: جریان ناسیونالیستی
کارنامه فرهنگی 103
1- تاریخنگاری محتاط 103
2- ناسیونالیستی محافظه کار 111
بخش سوم
جریان آکادمیک
بررسی و نقد تاریخنگاری اقبال 118

بخش چهارم
جریان مارکسیستی
جریان مارکسیستی 130
فصل اول: زمینه های تاریخی پیدایش مارکسیسم 132
فصل دوم: اندیشه های اساسی مارکس در باب تاریخ 132
الف- حتمیت تاریخی، پیروزی پرولتاریا: الغای مالکیت خصوصی و الغای دولت 139
فصل سوم: تاریخچه ورود اندیشه مارکسیستی به ایران 142
فصل چهارم: تاریخنگاری مارکسیست، لنینیستی در ایران (انجماد و انحراف) 155
الف- علمی بودن تاریخ 158
ب- سیر تاریخ ایران 159
ج- شخصیت در تاریخ 163
د- عدم بی طرفی در نگارش تاریخ 164
هـ- سبکی برانگیزنده- موضوعی واحد 165

بخش پنجم
نتیجه گیری کلی
نتیجه 169
فهرست منابع 184

فصل اول
« مختصری از تاریخنگاری در ایران تا عصر پهلوی »
نتیجه می گوید: « نخستین بار ایرانیان تاریخ را درک کردند و آن را به دورانهای مختلف تقسیم کردند» و هرودوت تاریخ خویش را چنین آغاز می کند: «به روایات ایرانیان بهترین تاریخ شناسان هستند….» .
غرض از نقل دو قول مذکور این بود که در آغاز، علم تاریخ در بیشتر کشورهای شرق و غرب، علمی ناشناخته بود و فقط در ایران وقایع روزانه در بار و رویدادهای کشور را در روزنامه ها، آیین نامه ها، خداینامه ها، تاج نامه ها، سالنامه ها و شاهنامه ها می نوشتند. اما این بدان مفهوم نیست که در آن دوره، تاریخنگاری به مفهوم امروزین رواج داشته است، بلکه بر عکس در ایران عصر باستان تاریخنگاری اهمیت زیادی نداشت و حتی یک اثر تاریخی واقعی که متعلق به این دوره باشد در دست نیست.
اشپولر می گوید: « در میان نوشته های جوامع زردشتی بعد از اسلام و در میان آثار فارسیان هند (پناهندگان زردشتی سال 98/717) هیچ اثر واقعی تاریخی، چه از ریشه قبل از اسلامی و چه بعد از اسلامی دیده نمی شود. »
وی پس از ذکر تاریخچه ای از تاریخنگاری اعراب قبل و بعد از ظهور اسلام، نتیجه می گیرد که بنابر این در بان عربی نوعی تاریخنگاری وجود داشت که در زبان فارسی دیده نمی شده است و همین امر دلیلی بوده برای اینکه ایرانیان، آثار تاریخی شان را به زبان عربی بنویسند همچنانکه تاثیر زبان عربی در جهان اسلام و ضرورتی که ایرانیان برای حفظ تماس خودشان با دنیای عرب احساس می کردندن، می تواند دلایل دیگر این رویکرد در عرصه تاریخنگاری باشد.
درست است که شعر و تاریخ در اعراب، عمری دیرینه داشته ولی نوشته هرودوت، پدر تاریخ را که بی شک با تاریخ ایران و ملل مختلف آشنایی کامل داشته است را نیز نباید با بی اعتنایی برگزار کرد.
به هر حال با ورود اعراب به ایران نیز تاریخنگاری ایرانی دستخوش دگرگونی چدی نشد و رشدی کیفی نکرد. با ظهور سلسله های ایرانی نژاد که گسترش زبان فارسی و تکامل فرهنگی را در پی داشت، تاریخنگاری ایرانی نیز ایجاد شد و تاریخ طبری در عصر سامانیان که یک «سلسله ایرانی نژاد» بود به فارسی ترجمه شد. بلافاصله بعد از ترجمه تاریخ طبری به فارسی (در حدود سال 352/963) سلسله های ترک نژاد در اکثر ولایات ایران به حکومت رسیدند. آنها که سرسپردگان مذهب تسنن به شمار می رفتند و ارثان فرهنگی سلسله های ایرانی نژاد شدند. بزرگترین سلطان سلسله غزنوی یعنی سلطان محمود، حامی فردوسی و از جمله طرفتداران واقعی تسنن اسلامی در دره سند محسوب می شد. مقارن روی کار آمدن سلجوقیان در قرن پنجم، سه نوع تاریخنگاری در ایران قابل شناسایی است. تاریخنگاری اسلام شمولی، تاریخنگاری محلی و تاریخنگاری سلسله ای.
سلجوقیان علاقمند بودند که فرهنگ ایرانی را اقتباس نمایند و سعی می کردند که نژاد تورانی خود را فراموش کرده و در عمق ایرانیت فرو روند. ترکان پیروز زبان فارسی را به صورت دومین زبان فرهنگی جهان اسلام مسجل کردند ولی در عرصه تاریخنگاری جز تعداد زیادی از ترجمه های متون تاریخی که در واقع روایاتی از شرایط زندگی ایرانیان بودند، چیز چندانی تولید نکردند، دامنه تاریخنگاری این عصر محدود و تنگ و محصولات تاریخنگاری فارسی در زمان حکومت سلاجقه و خوارزمشاهیان، بی نهایت کمتر است.
تحولات تاریخنگاری فارسی اما در حوالی ایلغار مغول در سال 616/1220 و بعدها در سال 654/1256 رخ نمود. این لشکر کشی برای مردم شرق یعنی ماورءالنهر خراسان مصیبت بار بود، اکثر دهقانهای ایرانی از بین رفتند و طبقه دهقان هم نفوذ خود را از دست داد.
مغولان با تاکید بر مذهب و فرهنگ خود، چندین دهه سنتهای ملی و فرهنگی شان را حفظ کردند و این در حالی بود که ایرانیان نیز برای احیاء زبان و فرهنگ ایرانی بیکار ننشستند. در عرصه تاریخنگاری این دوره، دو مورخ برجسته یعنی عطاملک جوینی و رشید الدین فضل الله همدانی ظهور کردند که اولی به سبک پیچیده و مصنوع و دومی به سبک ساده و صریح می نوشت، هر دو مورخ مذکور به روش تاریخنگاری اعراب آشنا بودند و در آثار آنان می توان درک عمیق، فهم تاریخی و توجه به مسایل اجتماعی و اقتصادی را مشاهده کرد.
در یک جمع بندی کلی می توان گفت که علی رغم ضعف هایی که تاریخنگاری ایرانی از سده سوم تا هشتم، دچار آن بود، فن تاریخنویسی به طور کلی پیشرفت کرد و در بعضی زمینه ها آثار نوی را عرضه نمود و حتی جهش های بسیار مترقی داشت. از لحاظ وقعه یابی و واقع بینی، برخی از مورخین روش نقد علمی درست را به کار بردند، برخی به تحلیل و تعلیل حوادث پرداخته، نتیجه گیری تاریخی نمودند و مورخان دیگری به موضوعات اجتماعی و اقتصادی توجه داشته اند، اما به جریانهای اصلی تاریخ پی نبرده اند. در هر حال در آن دوره تاریخ نویسان ایرانی از همقطاران فرنگی خود که غرق در جهالت نصرانیت بودند، فرسنگ ها جلو بودند.
به لحاظ روش شناسی نیز تا این زمان دو رویکرد قابل شناسایی است، نخست رویکرد جزء گرایانه یا تجزیه ای که ویژگی اصلی آن تجزیه زمانی و مکانی پیکر تاریخ بشر به اتم های حوادث، اندیشه ها، اختراعات و غیره است. در این مشرب، گذشته ، با پلوی هم قرار دادن این واحدهای تاریخی و از تجمع آنها تشکیل می گردد. تواریخی مثل تاریخ طبری از این دست است. در این تاریخ یکایک وقایع به یکدیگر پیوند داده شده اند. اما در آنها، نویسنده به ترسیم نقش کلی و چشم انداز عمومی تاریخ خویش نپرداخته است. دوم، نگرش کل گرایانه که در آن اقوام و ملتها، پیکر های زنده ای هستند که مثل هر ارگانیسم زنده دیگری دارای مراحل پیایی، رشد، پیری و زوال می باشند. در این زمینه تاریخ کسانی چون ابن مسکویه، فیلسوف و مورخ ایرانی سده چهارم هجری را می توان از تاریخ نگاران کل گرای به شمار آورد. وی مانند اخوان الصفا، از اندیشمندان دانشنامه نویس سده چهارم هجری، گونه ای قانونمدی برای جوامع و دولتها قایل شده است. ابن مسکویه در چشم انداز تاریخی جوامع به جستجوی علل رفتار جوامع (ظهور– ترقی– انحطاط و فتور) می رود.

فصل دوم
کلیاتی در تاریخنگاری دوره پهلوی
این مطلب واقعیت دارد که فعالیتهای فرهنگی و تحقیقات علمی یک جامعه، بستگی کاملی به شرایط اقتصادی و اوضاع سیاسی و نظام اجتماعی آن دارد. این حقیقت در جامعه علمی ما تا حدی روشن است که نگارنده بی آنکه بخواهد وارد کشمکش های سیاسی مغرضانه و لفاظی های سطحی زیر بنا و روبنا شود. به عنوان یک اصل بدیهی و مسلم اقتصاد سیاسی که الزاماً در تیول مارکسیسم هم نیست طرح می کند و در می گذرد و دقیقاً به همین سبب اعتقاد دارد که بررسی علمی تاریخنگاری ایران دوره پهلوی میسر نمی شود مگر اینکه قبل از آن نظام اجتماعی و سیاسی ایران دوره با تکیه بر تحولات ایران قرن نوزدهم مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.
نظام اجتماعی ایران در آغاز قرن نزودهم، آمیزه ای بود از مناسبات ارباب – رعیتی و خانی – عشیرتی یا مخلوطی از زمین سالاری (فئودالیسم) و پدر سالاری (پاتریارکالیسم) که البته شاخص هویت آن زمین سالاری بود. در این دوره عوامل اصل رکود مدنی و بی ثباتی اجتماعی عبارت بود از 1- عشایر کوچنده ایران که با یورش های یک بند و مناقشات خونین، سیستم ظریف و شکننده آبیاری کاریزی را که رگ و جان تولید کشاورزی ایران بود دائم می شکستند و آبادیهای روستائیان را در خرابی فرو می بردند، بماند اینکه عشایر خود تحت ستم فشارهای مختلف اجتماعی بودند. 2- عامل دیگر رکود مدنی ایران، واحدهای دهقانی خرده مالکی بود، این واحدها طی سده های دیرنده تاریخ ایران با اسلوب کار یکنواخت بر روی قطعه زمینهای ملکی خود، اقتصاد خود مصرفی و صنایع خودبسنده خانگی خود را اداره می کردند و تسلیم دربست سلطه کد خدا و والیان و شاه بوده و مجبور بودند انواع مالیاتهای مقرره را بپردازند. اینان در نهایت به یک یاخته استخوانی بی تحرک در پیکر جامعه بدل شده بودند و بر خلاف عشایر خواستار امنیت و تکرمز بودند و از شاه و والیان او چشم حمایت و تامین امنیت داشتند. برای درک دیالکتیک خاص تحول جامعه ایرانی پی بردن به این دو رشته عوامل تمرکز و عدم تمرکز حائز اهمیت است.
در واقع عدم ثبات اجتماعی، گوناگونی منابع ستم و زورگویی، مانع روند تدریجی انباشت سرمایه های کوچک به سرمایه های کلان تر که قادر به کارفرمایی معتبر تر باشند می گردید و مانع بسط مناسبات سرمایه داری و نیز مانع روند تدریجی تشکل اجتماعی و پا برجایی سنتها و رشد موسسات و نهادها، از جمله موسسات و نهادهای علمی بود.
در دوران انتقال جامعه سنتی به سرمایه داری در کشور ما، جنبش های اجتماعی متعددی ظهور می کند. نخستین جنبش اجتماعی با رنگ الحاد مذهبی (با بی گری) به صحنه می آید. سپس مانند جنبش تنباکو به صورت آمیزه ای از جنبش رسمی مذهبی همراه با مطالبات خالص سیاسی بروز می کند تا آنکه سر انجام در نهضت مشروطیت، جنبه غیر مذهبی و دنیایی آن برجنبه های مذهبی آن می چربد.
بورژوازی در ایران مانند باختر زمین حداقل در دوره معینی از تکامل خود به تفکیک سیاست از مذهب علاقمند است ولی دوباره با شیوه خود به تفسید دل بخواهی از مذهب باز می گدد و از آن برای مقاومت در برابر نیروهای انقلابی عصر کمک می گیرد. بدین ترتیب می توان گفت که در واقع تاریخ ایران در قرن نوزده و بیست، چیزی نیست جز روند به هم پیوسته ای که در آن مضمون واحدی وجود دارد و آن مضمون عبارتست از زوال تدریجی جامعه سنتی زمین سالاری، پدر سالاری یا فئودال یا تریارکال و استقرار کند و دردناک جامعه سرمایه داری.
تردیدی نیست که بررسی این دوره از تاریخ ایران بدون تکیه بر اقتصاد سیاسی که جنبه های اجتماعی تولید را مطالعه می کند میسر نیست. کما این که برخی از بررسی های این دوره که بدون تامل در ساختار اجتماعی – اقتصادی صورت گرفته است، گاه چنان سطحی است که آدمی به شگفت می افتد. تحلیل واقعه تاریخی ظهور رضا شاه نمونه ای از این سطحی نگری است. در مورد ظهور رضا شاه دو روایت بیش از همه فراگیر شده است. نخست روایت رسمی و دولتی چاپلوسان که معتقد بودند رضاشاه و بعدها پسرش از گردوغبار یک دوران پر هرج و مرج از جانب نیرویی غیبی به مثابه پیشوایان و نوابغ، و به قصد تجدید عظمت کشور به پاخاسته اند و راز توفیق آنان را باید در دها و لیاقت فطری آنان و اقبال مردم ایران یافت که گویا همیشه در دوران خفت و مذلت، شاهنشاهی جلیل القدر، برای نجات آنان از زهدان حوادث زاییده می شود. نمونه این طرز تفکر در حقیقت غیر تاریخی را می توان در آثار زیادی که در همین دوره درباره شخص رضاخان (که از همان آغاز شتابکارانه مایل بود خود را شاهنشاه بخواند)، منتشر شد، ملاحظه کرد. فی المثل امیر لشکر عبدالله طهماسبی «تاریخ شاهنشاهی اعلیحضرت رضا شاه یا علل و نتیجه عمومی آبان ماه 1304» را نوشت. نوبخت که بعدها از سرکردگان حزب بود شد، کتاب «شاهنشاهی پهلوی» را انتشار داد این کتاب در همان صفحات آغازین، با اتکاء به علم سیماشناسی، علت اعتلای رضاشاه را در مشخصات چهره و رفتار او جستجو می کند. جعفر شاهید کتاب «دودمان پهلوی» ذبیح الله قدیمی «تاریخ 25 ساله ارتش شاهنشاهی»، فتح الله بینا «اندیشه های رضاشاه کبیر» و «سرگذشت رضا شاه کبیر» را انتشار دادند. محتوای این نوع به اصطلاح تاریخ نویسی ها روشن است. اینان فرصت طلبان بی مایه ای بودند که سودایی جز دریافت پاداش از دربار نداشتند و بدون داشتن صلاحیت تاریخ نویسی حتی به معنای متداول آن دست به نگارش تاریخ زدند. علی دشتی نیز در این معرکه فرصت را از کف نداد و با نوشتن کتاب پنجاه و پنج، به توجیه چیزهایی پرداخت که از حسبهای ذهنی معینی سرچشمه می گرفت.

الف – علمی بودن تاریخ
در قسمت های پیشین گفته شد که عینیت در تاریخ یکی از پیچیده ترین مسائلی است که نحوه مواجهه با آن نگرش ها و مکاتب مختلفی را در عرصه تاریخنگاری ایجاد کرده است. مارکس نیز همانگونه که دیده شد وسیعاً به این مسئله توجه کرد و تصریح کرد که نه تنها واقعیت تاریخی گذشته را می توان به تمامی شناخت بلکه می توان آن را تحت نظم و قاعده در آورد و از آن علمی ساخت که بتواند جوامع مختلف بشری را تحت پوشش قرار دهد. مارکسیستهای ایرانی اما پارا از این فراتر گذاشته و متذکر شده اند که «علم تاریخ اجتماعی با تمام پیچیدگی پدیده های زندگی اجتماعی می تواند مانند بیولوژی علم دقیقی شود و برای تطبیق علمی قوانین تکامل اجتماعی قابل استفاده گردد.
یکی دیگر از کسانی که روزگاری ادعای پیروی از مارکسیسم، لنینیسم را داشت در این زمینه می گوید «تاریخ برای کسی که با بسیج علمی به سراغ آننرود، پیوسته انبان درهمی از رخدادهایست که به سفسطه گو به همان اندازه امکان استناد به اسناد و واقعیت را می دهد که به جوینده حقیقت، زیرا تنها با نتخاب کردن واقعیات نمونه وار که مظهر بروز قوانین نهانی تاریخ است و تنها با تنظیم تحلیلی این واقعیات بر پایه اسول علمی، رها از پیشداوریها و آزاد از اغراض می توان سیر حقیقی تاریخ را ترسیم کرد، خطر سفسطه های تاریخی در آن است که با ایجاد منظره ناسره ای از تحیق و تحلیل، دامی فریبا می گسترد که افراد خالی الذهن آسان در آن می افتند زیرا همه کس را امکان بررسی همه فاکتها و اسناد تاریخی و یا درک صحت آنها نیست، به سفسطه های تاریخی که آگاهانه به میان می آید باید تحلیل غلط و سطحی بی غرضانه و معصومانه را نیز افزود و چه بسا که این گمراه کننده تر است زیرا حسن نیت و صداقت محقق می توند راه را برای تاثیر مننفی باز کند. وی ادامه می دهد که یک مارکسیست معتقد ، در تاریخ انسانی مانند تاریخ طبیعت یک حرکت تکاملی مشاهده می کند که ناشی از قوانین ویژه نسج بشری است. با این وجود تنها با مدد قوانین زیست شناسی و انسان شناسی نمی توان برای پدیده ها توضیح و تعلیل مقنع و علمی یافت. تحول دائمی نیروهای مولد و مناسبات تولید، یعنی زیر بنای جامعه دگرگونی حیات معنوی جامعه و روبنای سیاغسی – ایدئولوژیک آن ( که خود ناشی از تحول نخستین است و به نوبه خود در آن موثر بوده و آن را تند و کند می نماید.) یک مکانیسم مغرنج محرک در بطون تاریخ به وجود می آورد و آن را از مراحل مختلف، از نهاد یا فرماسیونهای اجتماعی – اقتصادی مختلف به سوی تلسط انسان بر جبر اجتماعی و طبیعی می راند. این حرکت پیش رونده از خلال نبرد سخت بین طبقات ، خلقها و عقاید و نظریات و انسانها جداگانه انجام می گید و تاریخ نویس باید بتواند در پیرامون این محور اصلی تحول، عمده و غیر عمده را باز شناسد.
از این نمونه ها به فراوانی می توان از آثار تاریخی مارکسیستی نقل کرد که نگارنده به دلیل مشابهت های فراوانی که این منابع با یکدیگر دارند از آن در می گذرد و علاقه مندان پی گیری بیشتر را به منابع ضمیمه ارجاع می دهند. اما از تذکر یک نکته نمی توان بگذرد و آن اینکه تقریباً در تمام آثاری که با این نگرش نگاشته شده، هیچ بحثی از امکان مورد شبهه قرار گرفتن علم تاریخ و یا حداقل غنا بخشیدن مختصات علمی تاریخ با یافته های نوین علمی مشاهده نمی شود، هر آنچه پیشوا گفته و پیشوایان بعدی بسط داده اند همان است نه چیزی می توان به آن اضافه کرد و نه چیزی از آن کاست و این همان انجمادی است ه نگارنده بر سر تاریخنگاری این قسمت نصب کرده است.
ب- سیر تاریخ ایران
در پیوند با علمی بودن تاریخ مسائل متعدد دیگری نیز مطرح می شد که پاسخ مارکسیست – لنینیست های طرفدار شوروی (سابق) به آن کاملاً روشن است. یکی از این مسائل تقسیم تاریخ به ادوات مختلف است. این تقسیم بندی تا به حال به دو روش صورت گرفته است، نخست تقسیم تاریخ از لحاظ وقایع و حوادثی که به طور مجرد در زندگانی اجتمماعی پددی آمده است ، و دوم تقسیم تاریخ از لحاظ تغییراتی که در مناسبات تولیدی بشر پدید آمده است. مورخین دسته اول (که مورد شماتت مارکسیستها قرار گرفته اند) برای تاریخ چهار دوره قائلند : 1- تاریخ قدیم : از قدیمیترین ایام (یعنی از زمانی که وارد مرحله خط و کتابت شد) تا سال تقسیم امپراتوری روم به قسمت غربی و شرقی) سال 395 میلادی) 2- تاریخ قرون وسطی : از تقسیم امپراتوری روم تا فتح قسطنطنیه به دست ترکان عثمانی ( در سال 1453 میلادی) 3- تاریخ قرون جدید : از فتح قسطنطنیه تا ظهور انقلاب کبیر فرانسه (1789 بعد از میلاد) 4- تاریخ معاصر : از انقلاب کبیر فرانسه تا کنون. مورخین دسته دوم اما برای تاریخ پنجم مرحله (اشتراکی – برده داری- فئودالیسم – سرمایه دارای وسوسیالیسم) قائلند و منحصراً همین تقسیم بندی را علمی می دانند زیرا پیشاپیش اثبات کرده اند که آنچه در تکامل تاریخ نقش اساسی را عهده دار بوده، ابزار تولید بوده است و بنابر این محور گرفتن هر چیز دیگری غیر از ابزار تود و مناسبات تولیدی، غیر علمی است. اینان همچنین معتقدند که «خودداری از درک علمی تاریخ و اهیمت دادن به رخدادهای پراکنده و نفی قانونمندیهای روند تاریخی، به معنی ذهن گرایی در تاریخ و نادیده گرفتن امکان پیش بینی علمی رشد تاریخی است.»
نگارنده در انجا تذکر یک نکته را ضروری می داند و آن اینکه از میان گرایشات مختلف مارکسیستی، حزب توده در زمینه تاریخ و مطالعات نظری پرکارتر بود و تاثر آن سیار جریانات بیشتر بود. این حزب اما چه به لحاظ سیاسی و چه به لحاظ مطالعات نظری تحت تاثیر رهیافتهای آکادمیسین های شوروی بود و در پاره ای موارد آن را اعلام می داشت: « از نظر حزب ما که به ترجمه و نشر این کتاب اقدام کرده، تحلیل تاریخی پروفسور ایوانف یک تحلیل علمی مارکسیستی – لنینیستی است که بر بنیاد پژوهش جامع مبتنی است ... ترجمه همه کتب مولف مورد بحث برای فارسی زبانان بسی سودمند خواهد بود و امید است که این نخستین ترجمه، سرآغاز برگرداندن آثار دیگر این مولف و بیانگر حق گزاری همه ایرانیان از زحمات ارزشنده وی باشد» این تذکر از آن جهت ضروری به نظر رسید که اگر نگارنده در پاره ای موارد بین مطالعات تاریخی شوروی و نظرات حزب توده ، تمایز قائل نشودو راهی به خطا نخواهد پیمود. گفته شد که مارکسیستهای طرفدار شوروی برای تاریخ به معنای اعم دوره هایی قائل بودن آن تقسیم بندی شکل ساده شده و سطحی نظریات مارکس و انگلس بودند. ولی آنچه خصوصاً برای تاریخنگاران ایرانی جالب توجه است این است که مارکسیستهای طرفدار شوروی تاریخ ایران را نیز قالب بندی می کنند. از نظر آنان دوران های تاریخ ایران عملاً به چهار مرحله تقسیم می شوند : 1- ایران باستان 2- ایران قرون وسطی 3- ایران عصر جدید 4- ایران زمان معاصر. این مرحله بندی بر پایه نهادها و میزان پیشرفت نیروهای تولیدی و روابط این نروها با یکدیگر انجام پذیرتفه است و «بی گمان تنها راه دست یابی به شناخت پیرفت تاریخی جوامع انسانی، بررسی همین عوامل می باشد.»
تاریخ ایران باستان که از هزاره 50 -40 /ق/م تا سال 651 میلادی (سقوط دولت ساسانی) را در بر می گیرد دارای روابط برده داری و به موازات آن در بعضی از مناطق، روابط اشتراکی بوده است. از زمان هخامنشیان تا اوایل دوره ساسانی، روابط تولیدی بر مبنای برده داری بوده تا در اواسط همین دوره که روابطی به شکل فئودالیته نمایان می شود.
ایران قرون وسطی که از حمله اعراب تا اواخر دوران صفویان (1708 – 651/م) را شامل می شود دارای دو ویژگی مشخصی بوده است. نخست قدرت گرفتن روابط فئوداری و به موازات آن حفظ نظام پی برده داری و دوم پراکندگی مالکیت های فئودالی و برخرود و ستیز دائمی بین فئودالها.
ایران عصر جدید که از اواخر صفویه (اوایل افشاریه) شروع و تا سال 1917 ادامه می یابد اندک اندک به کشورهای سرمایه داری وابسته می شود و به صورت نیمه مستعمره در می آید. ویژگی بنیادین این دوره تحت فشار قرار گرفتن مردم توسط نیروهای ارتجحاعی و فئودالی بوده است.

پرداخت و دانلود

مشخصات فروشنده

نام و نام خانوادگی : مجتبی خادم پیر

شماره تماس : [phone]

ایمیل :[e-mail]

سایت :payfile.org

مشخصات فایل

فرمت : doc

تعداد صفحات : 190

قیمت : برای مشاهده قیمت کلیک کنید

حجم فایل : 1513 کیلوبایت

برای خرید و دانلود فایل و گزارش خرابی از لینک های روبرو اقدام کنید...

پرداخت و دانلودگزارش خرابی و شکایت از فایل

بررسی هنجاریابی آزمون افسردگی کودکان ماریاکواس برای کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی شهرستان تربت حیدریه

بررسی هنجاریابی آزمون افسردگی کودکان ماریاکواس برای کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی شهرستان تربت حیدریه - پایان نامه بررسی هنجاریابی آزمون افسردگی کودکان ماریاکواس برای کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی شهرستان تربت حیدریه در 170 صفحه ورد قابل ویرایش

---

پایان نامه بررسی هنجاریابی آزمون افسردگی کودکان ماریاکواس برای کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی شهرستان تربت حیدریه در 170 صفحه ورد قابل ویرایش
پایان نامه بررسی هنجاریابی آزمون افسردگی کودکان ماریاکواس برای کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی شهرستان تربت حیدریه در170 صفحه ورد قابل ویرایش مقدمه : بدون شک نیروی انسانی از مهم ترین سرمایه‌های جوامع است. سرمایه ای که امکان بهربرداری از منابع انرژی را فراهم می‌سازد و وجود کار آمدش رفاه و امنیت جامعه را تامین می‌کند. اهمیت نیروی انسانی تا جایی است که منابع مادی همواره یک پله پایین تر از آن قرار می‌گیرد این مساله باعث توجه بیش از بیش جوامع بشری به نیروی انسانی گردیده و برنامه ریزی‌های گسترده ای در جهت حفظ و تربیت آن انجام گرفته تا میزان بهره وری از این سرمایه ی ناشناخته را ( البته در برخی کشورها ) افزایش یابد. حفظ و تربیت نیروی انسانی علاوه بر این که از جهت جسمانی مورد توجه است از نظر روانی بسیار مهم است. چرا که هر گونه دگرگونی روحی، جسم را تحت تأثیر قرار داده و فرد را ناکارآمد می‌کند. اگر چه ضرب المثل « عقل سالم در بدن سالم است » در بین مردم باب شده اما باید این ضرب المثل بدین گونه اصلاح گردد که : عقل سالم در بدن سالم و بدن سالم در سایه ی روح سالم است. بدیهی است روح و روان ناسالم جسم را پژمرده و تنبل ساخته و قدرت کار و فعالیت را از او می‌گیرد. کوتاه سخن این که تلاش‌های جوامع در جهت سلامت جامعه به خصوص در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که سلامت روحی و روانی افراد از اهمیت بیشتری نسبت به سلامت جسمانی برخوردار است. وجود این گونه تحلیل و نظریه‌ها درباره ی نیروی انسانی باعث شده که جوامع کوچک و بزرگ از خانواده تا مدرسه و از سطح ملی تا سطح جهانی همه و همه توجه بیشتری به سلامت افراد نمایند و فرد را ابتدا از نظر روانی به خوبی بشناسند آن گاه با تدابیر مؤثر موانع رشد روحی او را مرتفع سازند تا در سایه روح سالم،جسم سالم پرورش یابد و افراد سالم سلامت جامعه را تامین و تضمین کنند. گستره ی بیماری‌های روحی و روانی که مانع رشد طبیعی و شکوفایی استعدادهای افراد می‌گردد، بسیار وسیع است اما در این میان افسردگی یکی از شایع ترین بیماری‌های سده ی اخیر است. درباره ی افسردگی که در تمام دوره‌های رشد ممکن است بروز دهد تحقیقات و مطالعات زیادی صورت گرفته و نتایج نشان می‌دهد که افسردگی در دوران نوجوانی که موم شخصیت فرد شکل مگیرد مهم و قابل تامل است و اگر بدان توجه نگردد باعث بروز ناهنجاری‌های شخصیتی و شکوفا نشدن استعدادها می‌گردد. بیان مسئله : سلامت به معنی : « بی گزند شدن، بی عیب شدن، رهایی یافتن، نجات یافتن، امنیت، عافیت، تندرستی، خلاص از بیماری، آرامش صلح، سالم، تندرست بودن می‌باشد » (معین، 1375 ، ج5، ص 778 ). مفهوم سلامت روانی به معنای خود آگاهی حل تعارضات و کشمکش‌های درونی و شامل خود شکوفایی یعنی بالفعل ساختن توانایی‌های روان شناختی ذاتی و درونی فرد است. سلامت شامل سلامت جسمی و روانی می‌باشد در سلامت روانی بنا به عقید آلفرد آدلر فرد برخوردار از سلامت روان شناختی توان با جرات عمل کردن را برای رسیدن به اهدافش دارد چنین فردی روابط سازنده ای با دیگران دارد. به اعتقاد او فرد سالم مطمئن و خوش بین است. عملکرد او مبتنی بر نیرنگ نیست فرد سالم ضمن پذیرش مشکلاتش در حد توان به رفع آن‌ها اقدام می‌کند خلاصه اینکه سلامت روان یعنی داشتن اهداف شخصی در زندگی، روابط خانوادگی مطلوب، کنترل عواطف و احساسات و پذیرش اشتباه و کوشش برای حل آنها. به نظر کارل راجرز نیز شخص سالم انسانی است بسیار کارآمد که از تمام توانایی‌هایش بهر می‌گیرد و به طور خلاصه انسان بر خوردار از سلامت روان شناختی دارای این خصوصیات است. 1 ـ آمادگی کسب تجربه 2ـ زندگی هستی دار 3 ـ اعتماد به ارگانیزم خود 4 ـ احساس آزادی 5 ـ خلاقیت و آفرینشگری انسان غیر سالم فردیست که مبتلا به اختلال روانشناختی باشد و ویژگی‌های فوق را نداشته باشد ( ارجمند، 1382 ). برای بیشتر مردم مفاهیم اختلال روانی خیلی گنگ بوده و تصورات آنها در این خصوص تحریف شده و رنگی از ترس و پیشداوری به خود گرفته است. اختلال روانی یک بیماری با تظاهرات روانشناختی یا رفتاری همراه با ناراحتی قابل ملاحظه و اختلال کارکرد ناشی از یک آشفتگی زیست شناختی، اجتماعی، روانشناختی، ژنتیک، فیزیک یا شیمیائی است. ارزیابی آن بر حسب انحراف از یک مفهوم هنجاری صورت می‌گیرد (کاپلان، سادوک، 1380 ). طبقه بندی اختلالات روانی بر اساس DSM IV IR به شرح زیر می‌باشد : 1_ اختلالاتی که نخستین بار در دوره شیرخوارگی، کودکی، یا نوجوانی آشکار می‌شود 2 ـ دلیریوم، دمانس، اختلالات شیدائی و سایر اختلالات شناختی 3 ـ اختلالات روانی ناشی از اختلال طبی عمومی 4 ـ اختلالات وابسته به مواد 5 ـ اسکیزوفرنی و سایر اختلالات پسیکوتیک 6 ـ اختلالات اضطرابی 7 ـ اختلالات شبه جسمی 8 ـ اختلالات ساختگی 9 ـ اختلالات تجزیه ای 10 ـ اختلالات جنسی 11 ـ اختلالات خوردن 12 ـ اختلالات کنترل تکانه 13 ـ اختلالات انطباق 14 ـ اختلالات شخصیت 15 ـ اختلالات خلقی : این اختلال در تمام سنین کودکی و نوجوانی روی می‌دهد و دو نوع اختلال را شامل می‌شود. الف ) اختلالات دو قطبی : مشخص با نوسان شدید خلق بین افسردگی و نشئه و بهبودهای موقت و عود. ب ) اختلالات افسردگی : اختلال افسردگی اساسی، خلق شدیداً افسرده، کندی روانی ـ حرکتی، نگرانی، احساس ناراحتی، منگی وحیرت، بی تابی، احساس گناه، افکارخود کشی ومعمولا عود کننده. اختلال افسرده خوئی : شکل حقیقت تر افسردگی معمولا ناشی از فقدان یا رویدادی مشخص (نوروز افسردگی هم نامیده می‌شود ). افسردگی با الگوی فصلی ( اختلال عاطفی فصلی SAD هم نامیده می‌شود ) بیشتر در ماه‌های زمستان مشاهده می‌شود (سادوک،0 138 ). یکی از اختلالات مهمی که در طبقه بندی اختلالات روانی می‌گنجد اختلالات افسردگی می‌باشد. مفهوم افسردگی کودکان و نوجوانان موضوع قابل بحث و در خور توجهی است. در پانزده سال اخیر امکان بروز عارضه افسردگی در کودکان به همان شکل افسردگی در بزرگسالان وجود دارد، وعلائم ونشانه1یی شبیه به بزرگسالان در آنها دیده می‌شود (‌هارینگتون، 1380 ). علائم و نشانه‌های افسردگی در نوجوانی از دیدگاه بک عبارتند از : 1 ـ عوامل شناختی ای که باعث می‌شوند نوجوان، آینده را به صورت منفی ببیند 2 ـ عوامل عاطفی و هیجانی چون خشم و نبود تجربیات خوشایند و لذت بخش 3 ـ عوامل انگیزشی که شامل دوری گزیدن از جامعه و تمایل به خودکشی می‌گردد 4 _ عوامل رفتاری و فیزیولوژیکی که بی فعالیتی، نوسان در اشتها، آشفتگی در خواب و اظهار خستگی مفرط را شامل می‌شود(افروز، 1380 ). از عوامل مؤثر در افسردگی نوجوانان می‌توان از رفتارهای بزه کارانه در سطح خانواده و جامعه مانند پرخاشگری، فرار از منزل، مشکلات مدرسه ای مانند عدم پیشرفت تحصیلی، و همچنین مشکلات مربوط به برقراری رابطه با گروه همسن و سال ( مثل طرد شدن توسط آن‌ها ) را نام برد (افروز، 1380 ). داده‌هایی در مورد هنجارهای سن و جنس موجود است، تفاوت‌های سنی و جنسی اندک، اما مهمی آشکار شد : کودکان بسیار خردسال نسبت به کودکان بزرگ تر افسردگی کمتری نشان دادند، و دختران، به خصوص در گروههای سنی پایین تر، افسردگی کمتری ابراز کردند (‌هارینکتون، 1380 ). از آنجایی که افسردگی در میان کودکان و نوجوانان در دهه‌های اخیر بسیار شایع شده است. و مشکلاتی از قبیل، تحصیلی، شخصیتی و اجتماعی در بین آنها بسیار دیده می‌شود. در نتیجه نیاز به تشخیص و درمان سریعتر آنها لازم می‌باشد. به این منظور برای تشخیص افسردگی از ابزارها و روشهای متفاوتی از جمله، مصاحبه، مشاهده، پرسشنامه و آزمونها استفاده می‌کنند. که معروفترین وسیله اندازه گیری در بین این ابزارها همین آزمونها می‌باشد ( سیف، 1371 ). آزمون وسیله ای است که به طور علمی تهیه می‌شود و اندازه گیری عینی تواناییهای افراد را فراهم می‌آورد. آزمون وسیله ای است که به طور علمی تهیه می‌شود، منظور از علمی تهیه شدن یک آزمون این است که آزمون باید مثل هر وسیله اندازه گیری دیگر ویژگیهایی را برای خود داشته باشد. یک آزمون نیز در درجه اول باید دقت اندازگیری داشته باشد و در درجه دوم چیزی را اندازه بگیرد که برای اندازگیری آن تهیه شده است. دو ویژگی فوق را اصطلاحاً اعتبار و روایی می‌نامند. علاوه بر دو ویژگی بالا، یک آزمون خوب ویژگی دیگری نیز دارد که به آن حساسیت یا قدرت طبقه بندی می‌گویند. منظور این است که یک آزمون باید بتواند آزمودنیها را طبقه بندی کند بدین معنا که بتواند تفاوتهای فردی آنها را به خوبی نشان دهد ( گنجی، 1371 ). در آموزش و پرورش و روانشناسی، آزمونها به چند منظور عمده مورد استفاده قرار می‌گیرند : برای اندازه گیری تواناییهای شناختی و تواناییهای حرکتی و نیز برای اندازه گیری ویژگیهای شخصیت و ویژگیهای عاطفی. بنابراین، آزمونهای مختلف را می‌توان به دو دسته کلی آزمونهای توانایی و آزمونهای عاطفی تقسیم کرد. از آزمونها به عنوان یک روش نظامدار ( سیستماتیک ) برای اندازه گیری نمونه ای از رفتار فرد استفاده می‌شود، برای اینکه بتوان آن رفتار را با توجه به معیار یا هنجار ارزشیابی کرد (سیف، 1371). برای تشخیص افسردگی در کودکان از روشهای متنوعی از جمله مصاحبه، مشاهده، پرسشنامه و آزمون استفاده می‌شود. که از پرسشنامه‌ها و آزمونهای مهمی که در این زمینه ساخته شده و مورد استفاده قرار گرفته است، می‌توان از پرسشنامه افسردگی کودکان ‌«ماریا کواس » ( CDI )، پرسشنامه بک ( BDI )، مقیاس افسردگی اصلی برای مطالعات همه گیر شناسی ( CES _ D )، مقیاس درجه بندی افسردگی ) DSRS (، مقیاس افسردگی کودکان ) ( CDSنام برد (‌هارینگتون، 1380 ). بدون شک ما در جامعه ای زندگی می‌کنیم که فشارهای روانی بر تمام زندگی ما اثر گذاشته و اجتناب از آنها امکان ناپذیر است. و این فشارهای روانی در سنین پایین مشکلات عدیده ای از جمله تحصیلی، شخصیتی، و اجتماعی بوجود می‌آورد نیاز به تشخیص این بیماری درسنین کودکی و نوجوانی بیشتر احساس می‌شود. برای اینکه بتوانیم افرادی را که دچار افسردگی شده از افراد سالم جدا کنیم نیاز به یک معیار اندازگیری دقیق داریم و لذا به دلیل نداشتن یک معیار دقیق از خود برای اندازگیری ناگزیریم که از ابزارهای دیگران برای جدا کردن افراد سالم از غیر سالم استفاده کنیم. ابزار ساخته شده توسط دیگران چون تحت تأثیر فرهنگ جامعه خود آنها قرار دارد، نمی توان آن را در فرهنگ‌های مختلف بکار برد، مگر که با آن فرهنگ انطباق دهیم و آنها را بر اساس فرم فرهنگی، جنسی و سنی فرهنگ خود هماهنگ کرد. از این رودر این پژوهش به دنبال آن هستیم که مشخص سازیم که آیا پرسشنامه افسردگی کودکان (ماریا کواس ) از اعتبار و روایی لازم برخوردار است و آیا نتایجی که از آن بدست می آید دارای دقت و ثبات لازم برای جامعه مورد پژوهش می‌باشد. اهمیت پژوهش : امروزه نیاز به احساس امنیت و آرامش روان از اساس ترین نیازهای فطری انسان است. احساس امنیت و بهره مندی از آرامش روان، ضروری ترین بستر پدید آیی خلاقیت‌ها، شکوفایی استعدادها، تعالی وجود و توسعه و تحول پایدار در عرصه‌های مختلف حیات فردی و اجتماعی است. ما در جامعه زندگی می‌کنیم که از تنش و فشار روانی بدور نیستیم، در نتیجه روز به روز به تعداد افرادی که دچار بیماریهای روانی بخصوص افسردگی می‌شوند افزوده می‌شود همین افزایش نرخ افسردگی دربین کودکان و نوجوانان توجه مسولان را به خود جلب کرده است. اما اولین جایگاه رشد شخصیت و تربیت نوجوانان، محیط خانواده می‌باشد. در خانواده است که او راه و رسم زندگی را می‌آموزد. چگونگی برخورد والدین با رویدادها و حوادث مختلف زندگی، در تربیت و بهداشت روانی فرزندانشان نقش بسزایی دارد. اما به دلیل ناآگاهی والدین در مورد بیماری روانی فرزندشان نیاز به این است که به والدین اطلاعاتی در مورد بیماری افسردگی داده شود و آنها را از علائم و نشانه‌های این بیماری آگاه کرده، توجیه و راهنمایی خانواده‌های جوانان افسرده تنها درباره نشانه‌های افسردگی، اغلب راهگشا و مفید واقع می‌شود و همچنین والدین جوانانی که احتمال خود کشی در آنها هست نیازمند توصیه‌هایی درباره شیوه‌های کاهش خطر هستند. از آنجایی که این بیماری روانی روز به روز در حال افزایش می‌باشد و به دلیل عوارض نامطلوبی که بر رشد شخصیتی و اجتماعی و همچنین تحصیلی کودکان و نوجوانان دارد نیاز به بررسی بیشتری دارد جوانان افسرده معمولا افکار خودکشی دارند و برخی از آنها اقدام به خودکشی می‌کنند. برای مثال رییان و همکاران ( 1987 ) دریافتند که حدود0 6 درصد کودکان و نوجوانان مبتلا به افسردگی شدید فکر خودکشی در سر دارند. به نظر می‌رسد در کودکان که گرایش به خودکشی داشته اند خطر افسردگی بیشتر بوده است. پنفر و همکاران ( 1991 ) دریافتند که جوانانی که اقدام به خودکشی کرده اند در دوره پیگیری 6 _ 7 سال بعد احتمالا ده بار بیشتر از جوانانی که چنین اقدامی نکرده بودند دارای اختلال خلق و خو بودند (‌هارینگتون، 1380 ). افسردگی در کودکان و نوجوانان مورد توجه روز افزون مسؤولان بهداشت روانی در مدارس قرار گرفته است. به خصوص که ممکن است که کودکان « گوشه گیر و کم تحرک و ساکت » کمتر مورد توجه قرار گیرند، و احتمال ارجاع آنها برای آموزش ویژه نسبت به کودکانی که مشکلاتشان را برون فکنی می‌کنند کمتر باشد و معلمان، همانند والدین از افسردگی نوجوانان بی اطلاع اند و نیاز به آگاهی بیشتری در مورد این بیماری دارند (‌هارینگتون، 1380 ). یکی ازدلایل دیگری که انجام این پژوهش را ضروری می‌کند، عدم وجود یک معیار مناسب برای آزمونهای افسردگی کودکان ونوجوانان است، تا بتوان بوسیله این آزمونها کودکان افسرده را ازکودکان غیر افسرده و سالم جدا کرد. از آنجایی که تأثیرات مخربی، این بیماری بر روح و روان کودکان می‌گذارد نیاز به شناسایی زودرس آن احساس می‌شود. که این کار را تنها از طریق ابزارهای عینی و دقیق میشود، انجام داد و یا استفاده از آزمونها است که می‌شود کودکان افسرده را تشخیص داد و به درمان آنها پرداخت. از دیگر سوی با عنایت به عدم آگاهی مردم از شیوه‌های برخورد با بیماران روانی اجراء بکارگیری شیوه‌های نادرست برخورد با بیماران روانی، اجرای پژوهش حاضر ضرورت دارد، زیرا می‌توان میزان وقوع اختلالات را در هر تیپ مشخص، و زمینه ارتباطی آموزش و پیشگیری از اختلالات را فراهم سازد. از دیگر عوامل ضرورت این پژوهش این است که افراد به بهداشت جسمی خود نسبت به بهداشت روانی جدی تر هستند، زیرا مراجعه به پزشک را برای مسائل روانی خود مایه شرمندگی تلقی نموده و در صورتی که وضع خود را شناختن در پی چاره برآمدن راهی اساسی برای کسب سلامت است و در نهایت درک بهتری از ماهیت انسان راهی را برای حل مشکلات ذکر شده در پیش قرار دهد. از آنجایی که در دوران نوجوانی، نوجوان رشد شخصیتی و جسمی خود را حس می‌کند و همچنین بخاطر بحرانی بودن این دوران، نوجوان به محیطی سالم و عاری از هر گونه ناامنی دارد. و هرگونه اختلال در این دوران باعث از بین رفتن استعدادها و تأثیر نامطلوب بر جسم و روان نوجوان می‌گذارد و تأثیرات بسیار مخربی دیگری بر روحیه آنها می‌گذارد.از دیگر سو به دلیل نداشتن یک معیار دقیق از خود برای اندازه گیری ناگزیریم از ابزارهای ساخته شده توسط دیگران استفاده کنیم از آنجا که این آزمونها در فرهنگ خود آنها هنجاریابی شده وقابل استفاده در جوامع دیگر نیست لذا نیاز به انطباق باجوامع خودمان را دارد.و باید آنها را براساس نرم فرهنگی، جنسی و سنی فرهنگ خود هماهنگ کنیم. انجام این پژوهش را مهم می‌دانم.به طور کلی،هدف اصلی پژوهش حاضر،تعیین روایی و پایایی آزمون ماریا کواس توسط پژوهشگر ومشخص کردن میزان شیوع اختلالات افسردگی در نوجوانان شهرستان تربت حیدریه خواهد بود.از اهداف فرعی این پژوهش بررسی عوامل مؤثربر افسردگی نوجوانان وارتباط متغیرهایی همچون سن، جنس، تعداد اعضای خانواده، وضعیت تحصیلات پدران، وضعیت اشتغال متفاوت پدران ومادران، شهر و روستا،جایگاههای متفاوت فرزندان، با افسردگی می‌باشد. امید است نتایج پژوهش حاضر بتواند برای والدین و متولیان امور آموزش وپرورش که ضامن تعلیم و تربیت نوجوانان می‌باشند مفید و همچنین بتوانیم، ازاین پرسشنامه به عنوان یک معیار تشخیصی در تشخیص و درمان افسردگی نوجوانان در جامعة مورد پژوهش استفاده کنیم. طبقه بندی اختلالات روانی : اصولا در علم، طبقه بندی نوعی رویکرد قراردادی است در نگرش به پدیده‌های عالم در چهار چوب زمانی محدود. طبقه بندی‌ها به سبب عوامل مختلف و ضرورت‌های زمان و مکان تغییر می‌کنند. بنابراین به دو طبقه بندی جدید که مورد اقبال بیشتر کشورهای جهان است، توجه می‌کنیم که یکی از آنها طبقه بندی بین المللی است تحت عنوان اختصاری ICD که به چاپ و تجدید نظر دهم رسیده و به ICD 1. مشهور است. نوع دوم طبقه بندی بیماری‌های روانی که در سال 1952 میلادی توسط انجمن روانپزشکی آمریکا طرح ریزی شده، تحت عنوان اختصاری DSM است و هم اکنون در بسیاری از کشورهای جهان، از جمله ایران مورد اقبال و استفاده گسترده ای قرار گرفته و در سال 1994، آخرین چاپ آن، با تجدید نظر نهایی تحت عنوان DSMIV منتشر شد. طبقه بندی اختلالات روانی DSMIV ، به شرح زیر می‌باشد : الف ) بیماری‌هایی که برای نخستین با در طفولیت، کودکی و نوجوانی قابل تشخیص هستند. 1 ـ الف ) عقب ماندگی ذهنی : عبارت است از کارکرد غیر عادی فرایند شناختی. شروع آن در زمان رشد کودک است که همراه با نارسایی تفکر و یادگیری و سازگاری اجتماعی است. 2 ـ الف ) اختلالات یادگیری : نارسایی‌های رشد توأم با اشکال در کسب مهارت‌هایی در ریاضی، نوشتن، و خواندن . 3 ـ الف ) اختلالات حرکتی : نقص در رشد تعادل مهارت‌های حرکتی که تحت عنوان « اختلال تعادلی رشد » آورده شده است. 4 ـ الف ) اختلالات ارتباطی : دشواری در ایجاد جملاتی که با سن فرد تناسب داشته باشد « اختلال در بیان ». 5 ـ الف ) اختلالات نافذ رشد : شامل رفتار اوتیستیک، گوشه گیری غیر عادی، ناپختگی کلی، نارسایی رشد و عدم توانایی یافتن هویت جدا از مادر. 6 ـ الف ) اختلالات مربوط به نقص توجه و رفتارهای تخریبی : نشانه‌های این اختلالات عبارتند از : عدم توجه، پرخاشگری شدید، بزهکاری، تخریب، عناد، احساس طرد شدگی، منفی گرایی و تکانشی. 7 ـ الف ) اختلال در تغذیه در دوران طفولیت و اوایل کودکی : نشانه‌های این اختلال نابهنجاری در خوردن و عادات مربوط به تغذیه است که معمولا در کودکی یا نوجوانی آغاز می‌شود و بزرگ سالی ادامه دارد. 8 ـ الف ) اختلالات تیک : با نشانه‌هایی مانند فعالیت‌های حرکتی با صداهایی از گلو که ناگهانی، غیر ارادی، یکنواخت و تکراری هستند. 9 ـ الف ) اختلالات دفع : عدم توانایی در کنترل مدفوع یا ادرار به دلیل نارسایی فیزیولوژیک یا پسیکولوژیک. 10. ـ الف ) اختلالت دیگر طفولیت، کودکی و نوجوانی : لالی انتخابی ( خودداری ارادی در صحبت کردن)، اختلال وابستگی واکنشی در طفولیت و اوایل کودکی ( نارسایی شدید در توانایی برقراری ارتباط در آغاز 5 سالگی )، اختلال حرکات یکنواخت ( مکیدن شست، جویدن ناخن، کندن پوست ) و اختلال اضطراب جدایی ( به دلیل اضطراب نمی تواند از خانه جدا شود ). ب) دیلیریوم، دمانس، نسیان و سایر اختلالات شناختی : اختلالاتی که اساس آن نارسایی ساختار و کنش مغز بوده و بر آیند آن نابهنجاری در یادگیری، جهت یابی، قضاوت، حافظه و فعالیت‌های عقلی است. 1 ـ ب ) دیلیریوم ـ اغتشاش فکری و تغییرات دایمی در شناخت. 2 ـ ب ) دمانس ـ که نشانه‌های آن شامل نقص عمده در حافظه، قضاوت، جهت یابی و شناخت است. 3 ـ ب ) اختلال نسیان ـ که نشانه‌های آن عبارتند از : نارسایی حافظه و فراموشی. پ ) اختلالات روانی به علت وضع عمومی پزشکی : نشانه‌های اختلالات روانپزشکی که به علت مداخله مستقیم بیماری‌های جسمانی ایجاد می‌شود، شامل نابهنجاری‌هایی است که توسط سفلیس انسفالوپاتی، ورم چرکی، بیماری قلب و عروق یا ضربه، صرع، اختلالات غدد درون ریز، کمبود ویتامین ایجاد می‌شود. ت ) اختلالات مربوط به مصرف مواد : وابستگی یا سوء استفاده از هر نوع داروی روان گردان ( که قبلا اعتیاد به دارو خوانده می‌شد ) این دسته شامل آن عده که معتاد به الکل، نیکوتین و کافئین هستند نیز می‌باشد. 1 ـ ت ) اختلالات ناشی از مصرف مواد : داروهای روان پویا و سایر مواد ممکن است ایجاد مسمومیت و نشانگان قطع دارو به اضافه دیلیریوم، دمانس، اختلال فراموشی مستمر، اختلالات روان نژندی، اختلال خلقی، اختلال اضطرابی، اختلال جسمی و اختلال خوابیدن بکنند. 2 ـ ت ) اختلال مربوط به الکل ـ زیر مجموعه اختلالات مربوط به الکل که شامل مسمومیت الکلی ( مست کردن ) : دیلیریوم ناشی از مسمومیت ( به سبب مست بودن طی چند روز )، قطع الکل، اختلال روان نژندی ناشی از مصرف الکل ( شامل توهم الکل ـ که از DTS توسط حواس شفاف اختراق می‌شود )، اختلال خلق و اختلال اضطراب ناشی از الکل نیز ممکن است ظاهر شود. ث ) اسکیز و فرنیا و سایر اختلالات پسیکوتیک : شامل اختلالاتی می‌شود که در آن نابهنجاری‌های فکری و برداشت‌های غیر عادی از واقعیت که غالباً توأم با توهم و هذیان است به چشم می‌خورد. 1 ـ ث ) در طبقه بندی DSMIV پنچ نوع اسکیز و فرنیای اصلی آورده شده است که عبارتند از: الف ) نوع سازمان نیافته ب ) نوع کاتاتونیک ث ) نوع پارانوید ج ) نوع نامشخص ح ) نوع باقیمانده 2 ـ ث ) اختلال هذیانی ( پارانوید ): نوع اختلال پسیکوتیک که در آن هذیان مداوم است مانند هذیان جنسی، خود بزرگ بینی، حسادت، آزار و گزند، هذیان بدنی و نوع نامشخص. 3 ـ ث ) اختلال شبه اسکیزو فرنیا: این بیماری شبیه اسکیزوفریناست همواره باهذیان، توهم و نامفهومی کلام که کمتر از شش ماه به طول می‌انجام. 4 ـ ث ) اختلال اسکیزافکتید: صفت بارز این بیماری آمیزش علایم اسکیز و فرنیا و حالت شدید سرخوشی ، انواع دو قطبی، و یا افسردگی ( نوع افسرده ) است. 5 ـ ث ) اختلال پسیکوتیک کوتاه مدت :صفت بارز این اختلال آشفتگی روانی و شروع ناگهانی پسیکوز با حداقل یکی از علایم مثبت پسیکوتیک است. 6ُ ـ ث ) اختلال پسیکوتیک مشترک : برخی از هذیان‌ها در دو شخص که نزدیک به هم هستند رخ می‌دهد که معمولا یکی از آنها کم هوش تر از دیگر بوده و به فرد بیمار متکی است. 7 ـ ث ) اختلال پسیکوتیک به علت وضع عمومی پزشکی : هذیان و توهم که به سبب بیماری‌های جسمانی ایجاد می‌شود مانند صرع ناحیه گیجگاهی، فقدان ویتامین و مننژیت. 8 ـ ث ) اختلال پسیکوتیک به علت استفاده از مواد: علایم پسیکوز که بر اثر سؤ استفاده از داروهای روان گردان یا مواد دیگر مانند داروهای توهم زا و کوکائین ایجاد می‌شود. 9 ـ ث ) اختلالات پسیکوتیک غیر از آنچه که گفته شد : این اختلالات را گاهی پسیکوز غیر معمول می‌گویند. ج ) اختلالات خلق : دارای مشخصاتی است مانند اختلال افسردگی که زندگی روانی بیمار را تحت الشعاع خود قرار می‌دهد و سبب کاهش فعالیت‌های او می‌شود. ‹‹ فهرست مطالب ›› عنوان صفحه فصل اول : طرح تحقیق مقدمه : 2 بیان مسئله : 4 اهمیت پژوهش : 10 اهداف تحقیق : 13 اهداف کلی : 13 تعاریف نظری واژه‌ها و مفاهیم : 14 تعاریف عملیاتی واژه‌ها و مفاهیم : 18 سؤالات تحقیق : 19 فرضیه‌های تحقیق : 19 فصل دوم : پیشینه پژوهش مقدمه : 22 سلامتی و تعریف آن : 23 عوامل تأثیرگذار بر سلامت: 24 انواع سلامتی : 25 سلامت روانی و تعریف آن : 27 عوامل موثر بر سلامت روانی : 28 اختلالات روانی و تعریف آن : 30 تاریخچه بررسی اختلالات روانی : 32 طبقه بندی اختلالات روانی : 36 اختلالات خلقی و تعریف آن : 42 تاریخچه بررسی اختلالات خلقی : 43 طبقه بندی اختلالات خلقی : 44 اختلالات افسردگی : 44 اختلالات دو قطبی : 45 اختلال افسردگی و تعریف آن : 46 نظریه‌های روان شناختی در مورد افسردگی : 48 نظریه زیست شناختی : 48 نظریه روان پویایی : 50 نظریه یادگیری : 51 نظریه شناختی : 52 علایم و نشانه‌های اختلال افسردگی : 54 سبب شناسی اختلال افسردگی : 56 انواع افسردگی : 57 اختلال افسردگی و سن : 59 اختلال افسرگی و جنس : 60 روشهای تشخیص و ارزیابی افسردگی در کودکان : 61 انواع آزمونهای ارزیابی افسردگی : 63 پرسشنامه افسردگی کودکان CDI : 63 2 ـ پرسشنامه افسردگی بک : 64 مقیاس افسردگی اصلی برای مطالعات همه گیر شناسی ( CES _ D ) : 65 آزمون و تعریف آن : 66 سابقه تاریخی آزمونهای روانی : 67 ویژگیهای آزمونهای روانی : 69 الف ) ویژگیهای اصلی : 70 الف ) روش باز آزمایی : 71 ب ) روش فرمهای همتا یا موازی : 71 ج ) روش دو نیمه کردن آزمون : 72 د ـ روش کودر ـ ریچاردسون : 73 الف ) روایی محتوا : 74 ب ) روایی صوری یا ظاهری : 76 ج ) روایی ملاکی : 77 د ) روایی سازه : 79 3 ـ حساسیت یا ظرافت تشخیص : 81 ب ) ویژگیهای فرعی : 81 مفهوم نرم یا هنجار و تعریف آن : 82 انواع نرم یا هنجار : 83 1 ـ هنجارهای سنی: 83 2 ـ هنجارهای کلاسی: 84 3 ـ هنجارهای رتبه درصدی : 84 4 ـ هنجار مربوط به نمرات معیار : 85 پژوهشهای خارجی : 87 پژوهشهای داخلی : 88 فصل سوم : روش تحقیق مقدمه : 90 روش تحقیق : 90 جامعه آماری : 91 نمونه و روش نمونه گیری : 91 روش اجرای تحقیق : 92 ابزارهای گرد آوری اطلاعات : 93 روایی و پایایی آزمون ماریاکواس : 95 روایی و پایائی آزمون افسردگی بک : 95 روشهای آماری مورد استفاده در این پژوهش : 96 سؤالات پژوهش : 98 فرضیه‌ها پژوهش : 98 فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات مقدمه : 100 محاسبه پایایی آزمون : 100 تحلیل نتایج : 101 محاسبه روایی آزمون : 102 فرضیه اول : 103 فرضیه دوم : 103 فرضیه سوم : 105 اداری.. 105 فرضیه چهارم : 106 فرضیه پنجم : 107 فرضیه ششم : 108 فرضیه هفتم : 109 فرضیه هشتم : 112 فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری مقدمه : 115 بحث و نتیجه گیری : 115 پیشنهادات.. 124 پیشنهادات کاربردی : 124 پیشنهادات پژوهشی : 125 محدودیت‌ها : 126 ضمائم فهرست منابع و مأخذ : 156
پایان نامه بررسی هنجاریابی آزمون افسردگی کودکان ماریاکواس برای کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع راهنمایی شهرستان تربت حیدریه در170 صفحه ورد قابل ویرایش مقدمه : بدون شک نیروی انسانی از مهم ترین سرمایه‌های جوامع است. سرمایه ای که امکان بهربرداری از منابع انرژی را فراهم می‌سازد و وجود کار آمدش رفاه و امنیت جامعه را تامین می‌کند. اهمیت نیروی انسانی تا جایی است که منابع مادی همواره یک پله پایین تر از آن قرار می‌گیرد این مساله باعث توجه بیش از بیش جوامع بشری به نیروی انسانی گردیده و برنامه ریزی‌های گسترده ای در جهت حفظ و تربیت آن انجام گرفته تا میزان بهره وری از این سرمایه ی ناشناخته را ( البته در برخی کشورها ) افزایش یابد. حفظ و تربیت نیروی انسانی علاوه بر این که از جهت جسمانی مورد توجه است از نظر روانی بسیار مهم است. چرا که هر گونه دگرگونی روحی، جسم را تحت تأثیر قرار داده و فرد را ناکارآمد می‌کند. اگر چه ضرب المثل « عقل سالم در بدن سالم است » در بین مردم باب شده اما باید این ضرب المثل بدین گونه اصلاح گردد که : عقل سالم در بدن سالم و بدن سالم در سایه ی روح سالم است. بدیهی است روح و روان ناسالم جسم را پژمرده و تنبل ساخته و قدرت کار و فعالیت را از او می‌گیرد. کوتاه سخن این که تلاش‌های جوامع در جهت سلامت جامعه به خصوص در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که سلامت روحی و روانی افراد از اهمیت بیشتری نسبت به سلامت جسمانی برخوردار است. وجود این گونه تحلیل و نظریه‌ها درباره ی نیروی انسانی باعث شده که جوامع کوچک و بزرگ از خانواده تا مدرسه و از سطح ملی تا سطح جهانی همه و همه توجه بیشتری به سلامت افراد نمایند و فرد را ابتدا از نظر روانی به خوبی بشناسند آن گاه با تدابیر مؤثر موانع رشد روحی او را مرتفع سازند تا در سایه روح سالم،جسم سالم پرورش یابد و افراد سالم سلامت جامعه را تامین و تضمین کنند. گستره ی بیماری‌های روحی و روانی که مانع رشد طبیعی و شکوفایی استعدادهای افراد می‌گردد، بسیار وسیع است اما در این میان افسردگی یکی از شایع ترین بیماری‌های سده ی اخیر است. درباره ی افسردگی که در تمام دوره‌های رشد ممکن است بروز دهد تحقیقات و مطالعات زیادی صورت گرفته و نتایج نشان می‌دهد که افسردگی در دوران نوجوانی که موم شخصیت فرد شکل مگیرد مهم و قابل تامل است و اگر بدان توجه نگردد باعث بروز ناهنجاری‌های شخصیتی و شکوفا نشدن استعدادها می‌گردد. بیان مسئله : سلامت به معنی : « بی گزند شدن، بی عیب شدن، رهایی یافتن، نجات یافتن، امنیت، عافیت، تندرستی، خلاص از بیماری، آرامش صلح، سالم، تندرست بودن می‌باشد » (معین، 1375 ، ج5، ص 778 ). مفهوم سلامت روانی به معنای خود آگاهی حل تعارضات و کشمکش‌های درونی و شامل خود شکوفایی یعنی بالفعل ساختن توانایی‌های روان شناختی ذاتی و درونی فرد است. سلامت شامل سلامت جسمی و روانی می‌باشد در سلامت روانی بنا به عقید آلفرد آدلر فرد برخوردار از سلامت روان شناختی توان با جرات عمل کردن را برای رسیدن به اهدافش دارد چنین فردی روابط سازنده ای با دیگران دارد. به اعتقاد او فرد سالم مطمئن و خوش بین است. عملکرد او مبتنی بر نیرنگ نیست فرد سالم ضمن پذیرش مشکلاتش در حد توان به رفع آن‌ها اقدام می‌کند خلاصه اینکه سلامت روان یعنی داشتن اهداف شخصی در زندگی، روابط خانوادگی مطلوب، کنترل عواطف و احساسات و پذیرش اشتباه و کوشش برای حل آنها. به نظر کارل راجرز نیز شخص سالم انسانی است بسیار کارآمد که از تمام توانایی‌هایش بهر می‌گیرد و به طور خلاصه انسان بر خوردار از سلامت روان شناختی دارای این خصوصیات است. 1 ـ آمادگی کسب تجربه 2ـ زندگی هستی دار 3 ـ اعتماد به ارگانیزم خود 4 ـ احساس آزادی 5 ـ خلاقیت و آفرینشگری انسان غیر سالم فردیست که مبتلا به اختلال روانشناختی باشد و ویژگی‌های فوق را نداشته باشد ( ارجمند، 1382 ). برای بیشتر مردم مفاهیم اختلال روانی خیلی گنگ بوده و تصورات آنها در این خصوص تحریف شده و رنگی از ترس و پیشداوری به خود گرفته است. اختلال روانی یک بیماری با تظاهرات روانشناختی یا رفتاری همراه با ناراحتی قابل ملاحظه و اختلال کارکرد ناشی از یک آشفتگی زیست شناختی، اجتماعی، روانشناختی، ژنتیک، فیزیک یا شیمیائی است. ارزیابی آن بر حسب انحراف از یک مفهوم هنجاری صورت می‌گیرد (کاپلان، سادوک، 1380 ). طبقه بندی اختلالات روانی بر اساس DSM IV IR به شرح زیر می‌باشد : 1_ اختلالاتی که نخستین بار در دوره شیرخوارگی، کودکی، یا نوجوانی آشکار می‌شود 2 ـ دلیریوم، دمانس، اختلالات شیدائی و سایر اختلالات شناختی 3 ـ اختلالات روانی ناشی از اختلال طبی عمومی 4 ـ اختلالات وابسته به مواد 5 ـ اسکیزوفرنی و سایر اختلالات پسیکوتیک 6 ـ اختلالات اضطرابی 7 ـ اختلالات شبه جسمی 8 ـ اختلالات ساختگی 9 ـ اختلالات تجزیه ای 10 ـ اختلالات جنسی 11 ـ اختلالات خوردن 12 ـ اختلالات کنترل تکانه 13 ـ اختلالات انطباق 14 ـ اختلالات شخصیت 15 ـ اختلالات خلقی : این اختلال در تمام سنین کودکی و نوجوانی روی می‌دهد و دو نوع اختلال را شامل می‌شود. الف ) اختلالات دو قطبی : مشخص با نوسان شدید خلق بین افسردگی و نشئه و بهبودهای موقت و عود. ب ) اختلالات افسردگی : اختلال افسردگی اساسی، خلق شدیداً افسرده، کندی روانی ـ حرکتی، نگرانی، احساس ناراحتی، منگی وحیرت، بی تابی، احساس گناه، افکارخود کشی ومعمولا عود کننده. اختلال افسرده خوئی : شکل حقیقت تر افسردگی معمولا ناشی از فقدان یا رویدادی مشخص (نوروز افسردگی هم نامیده می‌شود ). افسردگی با الگوی فصلی ( اختلال عاطفی فصلی SAD هم نامیده می‌شود ) بیشتر در ماه‌های زمستان مشاهده می‌شود (سادوک،0 138 ). یکی از اختلالات مهمی که در طبقه بندی اختلالات روانی می‌گنجد اختلالات افسردگی می‌باشد. مفهوم افسردگی کودکان و نوجوانان موضوع قابل بحث و در خور توجهی است. در پانزده سال اخیر امکان بروز عارضه افسردگی در کودکان به همان شکل افسردگی در بزرگسالان وجود دارد، وعلائم ونشانه1یی شبیه به بزرگسالان در آنها دیده می‌شود (‌هارینگتون، 1380 ). علائم و نشانه‌های افسردگی در نوجوانی از دیدگاه بک عبارتند از : 1 ـ عوامل شناختی ای که باعث می‌شوند نوجوان، آینده را به صورت منفی ببیند 2 ـ عوامل عاطفی و هیجانی چون خشم و نبود تجربیات خوشایند و لذت بخش 3 ـ عوامل انگیزشی که شامل دوری گزیدن از جامعه و تمایل به خودکشی می‌گردد 4 _ عوامل رفتاری و فیزیولوژیکی که بی فعالیتی، نوسان در اشتها، آشفتگی در خواب و اظهار خستگی مفرط را شامل می‌شود(افروز، 1380 ). از عوامل مؤثر در افسردگی نوجوانان می‌توان از رفتارهای بزه کارانه در سطح خانواده و جامعه مانند پرخاشگری، فرار از منزل، مشکلات مدرسه ای مانند عدم پیشرفت تحصیلی، و همچنین مشکلات مربوط به برقراری رابطه با گروه همسن و سال ( مثل طرد شدن توسط آن‌ها ) را نام برد (افروز، 1380 ). داده‌هایی در مورد هنجارهای سن و جنس موجود است، تفاوت‌های سنی و جنسی اندک، اما مهمی آشکار شد : کودکان بسیار خردسال نسبت به کودکان بزرگ تر افسردگی کمتری نشان دادند، و دختران، به خصوص در گروههای سنی پایین تر، افسردگی کمتری ابراز کردند (‌هارینکتون، 1380 ). از آنجایی که افسردگی در میان کودکان و نوجوانان در دهه‌های اخیر بسیار شایع شده است. و مشکلاتی از قبیل، تحصیلی، شخصیتی و اجتماعی در بین آنها بسیار دیده می‌شود. در نتیجه نیاز به تشخیص و درمان سریعتر آنها لازم می‌باشد. به این منظور برای تشخیص افسردگی از ابزارها و روشهای متفاوتی از جمله، مصاحبه، مشاهده، پرسشنامه و آزمونها استفاده می‌کنند. که معروفترین وسیله اندازه گیری در بین این ابزارها همین آزمونها می‌باشد ( سیف، 1371 ). آزمون وسیله ای است که به طور علمی تهیه می‌شود و اندازه گیری عینی تواناییهای افراد را فراهم می‌آورد. آزمون وسیله ای است که به طور علمی تهیه می‌شود، منظور از علمی تهیه شدن یک آزمون این است که آزمون باید مثل هر وسیله اندازه گیری دیگر ویژگیهایی را برای خود داشته باشد. یک آزمون نیز در درجه اول باید دقت اندازگیری داشته باشد و در درجه دوم چیزی را اندازه بگیرد که برای اندازگیری آن تهیه شده است. دو ویژگی فوق را اصطلاحاً اعتبار و روایی می‌نامند. علاوه بر دو ویژگی بالا، یک آزمون خوب ویژگی دیگری نیز دارد که به آن حساسیت یا قدرت طبقه بندی می‌گویند. منظور این است که یک آزمون باید بتواند آزمودنیها را طبقه بندی کند بدین معنا که بتواند تفاوتهای فردی آنها را به خوبی نشان دهد ( گنجی، 1371 ). در آموزش و پرورش و روانشناسی، آزمونها به چند منظور عمده مورد استفاده قرار می‌گیرند : برای اندازه گیری تواناییهای شناختی و تواناییهای حرکتی و نیز برای اندازه گیری ویژگیهای شخصیت و ویژگیهای عاطفی. بنابراین، آزمونهای مختلف را می‌توان به دو دسته کلی آزمونهای توانایی و آزمونهای عاطفی تقسیم کرد. از آزمونها به عنوان یک روش نظامدار ( سیستماتیک ) برای اندازه گیری نمونه ای از رفتار فرد استفاده می‌شود، برای اینکه بتوان آن رفتار را با توجه به معیار یا هنجار ارزشیابی کرد (سیف، 1371). برای تشخیص افسردگی در کودکان از روشهای متنوعی از جمله مصاحبه، مشاهده، پرسشنامه و آزمون استفاده می‌شود. که از پرسشنامه‌ها و آزمونهای مهمی که در این زمینه ساخته شده و مورد استفاده قرار گرفته است، می‌توان از پرسشنامه افسردگی کودکان ‌«ماریا کواس » ( CDI )، پرسشنامه بک ( BDI )، مقیاس افسردگی اصلی برای مطالعات همه گیر شناسی ( CES _ D )، مقیاس درجه بندی افسردگی ) DSRS (، مقیاس افسردگی کودکان ) ( CDSنام برد (‌هارینگتون، 1380 ). بدون شک ما در جامعه ای زندگی می‌کنیم که فشارهای روانی بر تمام زندگی ما اثر گذاشته و اجتناب از آنها امکان ناپذیر است. و این فشارهای روانی در سنین پایین مشکلات عدیده ای از جمله تحصیلی، شخصیتی، و اجتماعی بوجود می‌آورد نیاز به تشخیص این بیماری درسنین کودکی و نوجوانی بیشتر احساس می‌شود. برای اینکه بتوانیم افرادی را که دچار افسردگی شده از افراد سالم جدا کنیم نیاز به یک معیار اندازگیری دقیق داریم و لذا به دلیل نداشتن یک معیار دقیق از خود برای اندازگیری ناگزیریم که از ابزارهای دیگران برای جدا کردن افراد سالم از غیر سالم استفاده کنیم. ابزار ساخته شده توسط دیگران چون تحت تأثیر فرهنگ جامعه خود آنها قرار دارد، نمی توان آن را در فرهنگ‌های مختلف بکار برد، مگر که با آن فرهنگ انطباق دهیم و آنها را بر اساس فرم فرهنگی، جنسی و سنی فرهنگ خود هماهنگ کرد. از این رودر این پژوهش به دنبال آن هستیم که مشخص سازیم که آیا پرسشنامه افسردگی کودکان (ماریا کواس ) از اعتبار و روایی لازم برخوردار است و آیا نتایجی که از آن بدست می آید دارای دقت و ثبات لازم برای جامعه مورد پژوهش می‌باشد. اهمیت پژوهش : امروزه نیاز به احساس امنیت و آرامش روان از اساس ترین نیازهای فطری انسان است. احساس امنیت و بهره مندی از آرامش روان، ضروری ترین بستر پدید آیی خلاقیت‌ها، شکوفایی استعدادها، تعالی وجود و توسعه و تحول پایدار در عرصه‌های مختلف حیات فردی و اجتماعی است. ما در جامعه زندگی می‌کنیم که از تنش و فشار روانی بدور نیستیم، در نتیجه روز به روز به تعداد افرادی که دچار بیماریهای روانی بخصوص افسردگی می‌شوند افزوده می‌شود همین افزایش نرخ افسردگی دربین کودکان و نوجوانان توجه مسولان را به خود جلب کرده است. اما اولین جایگاه رشد شخصیت و تربیت نوجوانان، محیط خانواده می‌باشد. در خانواده است که او راه و رسم زندگی را می‌آموزد. چگونگی برخورد والدین با رویدادها و حوادث مختلف زندگی، در تربیت و بهداشت روانی فرزندانشان نقش بسزایی دارد. اما به دلیل ناآگاهی والدین در مورد بیماری روانی فرزندشان نیاز به این است که به والدین اطلاعاتی در مورد بیماری افسردگی داده شود و آنها را از علائم و نشانه‌های این بیماری آگاه کرده، توجیه و راهنمایی خانواده‌های جوانان افسرده تنها درباره نشانه‌های افسردگی، اغلب راهگشا و مفید واقع می‌شود و همچنین والدین جوانانی که احتمال خود کشی در آنها هست نیازمند توصیه‌هایی درباره شیوه‌های کاهش خطر هستند. از آنجایی که این بیماری روانی روز به روز در حال افزایش می‌باشد و به دلیل عوارض نامطلوبی که بر رشد شخصیتی و اجتماعی و همچنین تحصیلی کودکان و نوجوانان دارد نیاز به بررسی بیشتری دارد جوانان افسرده معمولا افکار خودکشی دارند و برخی از آنها اقدام به خودکشی می‌کنند. برای مثال رییان و همکاران ( 1987 ) دریافتند که حدود0 6 درصد کودکان و نوجوانان مبتلا به افسردگی شدید فکر خودکشی در سر دارند. به نظر می‌رسد در کودکان که گرایش به خودکشی داشته اند خطر افسردگی بیشتر بوده است. پنفر و همکاران ( 1991 ) دریافتند که جوانانی که اقدام به خودکشی کرده اند در دوره پیگیری 6 _ 7 سال بعد احتمالا ده بار بیشتر از جوانانی که چنین اقدامی نکرده بودند دارای اختلال خلق و خو بودند (‌هارینگتون، 1380 ). افسردگی در کودکان و نوجوانان مورد توجه روز افزون مسؤولان بهداشت روانی در مدارس قرار گرفته است. به خصوص که ممکن است که کودکان « گوشه گیر و کم تحرک و ساکت » کمتر مورد توجه قرار گیرند، و احتمال ارجاع آنها برای آموزش ویژه نسبت به کودکانی که مشکلاتشان را برون فکنی می‌کنند کمتر باشد و معلمان، همانند والدین از افسردگی نوجوانان بی اطلاع اند و نیاز به آگاهی بیشتری در مورد این بیماری دارند (‌هارینگتون، 1380 ). یکی ازدلایل دیگری که انجام این پژوهش را ضروری می‌کند، عدم وجود یک معیار مناسب برای آزمونهای افسردگی کودکان ونوجوانان است، تا بتوان بوسیله این آزمونها کودکان افسرده را ازکودکان غیر افسرده و سالم جدا کرد. از آنجایی که تأثیرات مخربی، این بیماری بر روح و روان کودکان می‌گذارد نیاز به شناسایی زودرس آن احساس می‌شود. که این کار را تنها از طریق ابزارهای عینی و دقیق میشود، انجام داد و یا استفاده از آزمونها است که می‌شود کودکان افسرده را تشخیص داد و به درمان آنها پرداخت. از دیگر سوی با عنایت به عدم آگاهی مردم از شیوه‌های برخورد با بیماران روانی اجراء بکارگیری شیوه‌های نادرست برخورد با بیماران روانی، اجرای پژوهش حاضر ضرورت دارد، زیرا می‌توان میزان وقوع اختلالات را در هر تیپ مشخص، و زمینه ارتباطی آموزش و پیشگیری از اختلالات را فراهم سازد. از دیگر عوامل ضرورت این پژوهش این است که افراد به بهداشت جسمی خود نسبت به بهداشت روانی جدی تر هستند، زیرا مراجعه به پزشک را برای مسائل روانی خود مایه شرمندگی تلقی نموده و در صورتی که وضع خود را شناختن در پی چاره برآمدن راهی اساسی برای کسب سلامت است و در نهایت درک بهتری از ماهیت انسان راهی را برای حل مشکلات ذکر شده در پیش قرار دهد. از آنجایی که در دوران نوجوانی، نوجوان رشد شخصیتی و جسمی خود را حس می‌کند و همچنین بخاطر بحرانی بودن این دوران، نوجوان به محیطی سالم و عاری از هر گونه ناامنی دارد. و هرگونه اختلال در این دوران باعث از بین رفتن استعدادها و تأثیر نامطلوب بر جسم و روان نوجوان می‌گذارد و تأثیرات بسیار مخربی دیگری بر روحیه آنها می‌گذارد.از دیگر سو به دلیل نداشتن یک معیار دقیق از خود برای اندازه گیری ناگزیریم از ابزارهای ساخته شده توسط دیگران استفاده کنیم از آنجا که این آزمونها در فرهنگ خود آنها هنجاریابی شده وقابل استفاده در جوامع دیگر نیست لذا نیاز به انطباق باجوامع خودمان را دارد.و باید آنها را براساس نرم فرهنگی، جنسی و سنی فرهنگ خود هماهنگ کنیم. انجام این پژوهش را مهم می‌دانم.به طور کلی،هدف اصلی پژوهش حاضر،تعیین روایی و پایایی آزمون ماریا کواس توسط پژوهشگر ومشخص کردن میزان شیوع اختلالات افسردگی در نوجوانان شهرستان تربت حیدریه خواهد بود.از اهداف فرعی این پژوهش بررسی عوامل مؤثربر افسردگی نوجوانان وارتباط متغیرهایی همچون سن، جنس، تعداد اعضای خانواده، وضعیت تحصیلات پدران، وضعیت اشتغال متفاوت پدران ومادران، شهر و روستا،جایگاههای متفاوت فرزندان، با افسردگی می‌باشد. امید است نتایج پژوهش حاضر بتواند برای والدین و متولیان امور آموزش وپرورش که ضامن تعلیم و تربیت نوجوانان می‌باشند مفید و همچنین بتوانیم، ازاین پرسشنامه به عنوان یک معیار تشخیصی در تشخیص و درمان افسردگی نوجوانان در جامعة مورد پژوهش استفاده کنیم. طبقه بندی اختلالات روانی : اصولا در علم، طبقه بندی نوعی رویکرد قراردادی است در نگرش به پدیده‌های عالم در چهار چوب زمانی محدود. طبقه بندی‌ها به سبب عوامل مختلف و ضرورت‌های زمان و مکان تغییر می‌کنند. بنابراین به دو طبقه بندی جدید که مورد اقبال بیشتر کشورهای جهان است، توجه می‌کنیم که یکی از آنها طبقه بندی بین المللی است تحت عنوان اختصاری ICD که به چاپ و تجدید نظر دهم رسیده و به ICD 1. مشهور است. نوع دوم طبقه بندی بیماری‌های روانی که در سال 1952 میلادی توسط انجمن روانپزشکی آمریکا طرح ریزی شده، تحت عنوان اختصاری DSM است و هم اکنون در بسیاری از کشورهای جهان، از جمله ایران مورد اقبال و استفاده گسترده ای قرار گرفته و در سال 1994، آخرین چاپ آن، با تجدید نظر نهایی تحت عنوان DSMIV منتشر شد. طبقه بندی اختلالات روانی DSMIV ، به شرح زیر می‌باشد : الف ) بیماری‌هایی که برای نخستین با در طفولیت، کودکی و نوجوانی قابل تشخیص هستند. 1 ـ الف ) عقب ماندگی ذهنی : عبارت است از کارکرد غیر عادی فرایند شناختی. شروع آن در زمان رشد کودک است که همراه با نارسایی تفکر و یادگیری و سازگاری اجتماعی است. 2 ـ الف ) اختلالات یادگیری : نارسایی‌های رشد توأم با اشکال در کسب مهارت‌هایی در ریاضی، نوشتن، و خواندن . 3 ـ الف ) اختلالات حرکتی : نقص در رشد تعادل مهارت‌های حرکتی که تحت عنوان « اختلال تعادلی رشد » آورده شده است. 4 ـ الف ) اختلالات ارتباطی : دشواری در ایجاد جملاتی که با سن فرد تناسب داشته باشد « اختلال در بیان ». 5 ـ الف ) اختلالات نافذ رشد : شامل رفتار اوتیستیک، گوشه گیری غیر عادی، ناپختگی کلی، نارسایی رشد و عدم توانایی یافتن هویت جدا از مادر. 6 ـ الف ) اختلالات مربوط به نقص توجه و رفتارهای تخریبی : نشانه‌های این اختلالات عبارتند از : عدم توجه، پرخاشگری شدید، بزهکاری، تخریب، عناد، احساس طرد شدگی، منفی گرایی و تکانشی. 7 ـ الف ) اختلال در تغذیه در دوران طفولیت و اوایل کودکی : نشانه‌های این اختلال نابهنجاری در خوردن و عادات مربوط به تغذیه است که معمولا در کودکی یا نوجوانی آغاز می‌شود و بزرگ سالی ادامه دارد. 8 ـ الف ) اختلالات تیک : با نشانه‌هایی مانند فعالیت‌های حرکتی با صداهایی از گلو که ناگهانی، غیر ارادی، یکنواخت و تکراری هستند. 9 ـ الف ) اختلالات دفع : عدم توانایی در کنترل مدفوع یا ادرار به دلیل نارسایی فیزیولوژیک یا پسیکولوژیک. 10. ـ الف ) اختلالت دیگر طفولیت، کودکی و نوجوانی : لالی انتخابی ( خودداری ارادی در صحبت کردن)، اختلال وابستگی واکنشی در طفولیت و اوایل کودکی ( نارسایی شدید در توانایی برقراری ارتباط در آغاز 5 سالگی )، اختلال حرکات یکنواخت ( مکیدن شست، جویدن ناخن، کندن پوست ) و اختلال اضطراب جدایی ( به دلیل اضطراب نمی تواند از خانه جدا شود ). ب) دیلیریوم، دمانس، نسیان و سایر اختلالات شناختی : اختلالاتی که اساس آن نارسایی ساختار و کنش مغز بوده و بر آیند آن نابهنجاری در یادگیری، جهت یابی، قضاوت، حافظه و فعالیت‌های عقلی است. 1 ـ ب ) دیلیریوم ـ اغتشاش فکری و تغییرات دایمی در شناخت. 2 ـ ب ) دمانس ـ که نشانه‌های آن شامل نقص عمده در حافظه، قضاوت، جهت یابی و شناخت است. 3 ـ ب ) اختلال نسیان ـ که نشانه‌های آن عبارتند از : نارسایی حافظه و فراموشی. پ ) اختلالات روانی به علت وضع عمومی پزشکی : نشانه‌های اختلالات روانپزشکی که به علت مداخله مستقیم بیماری‌های جسمانی ایجاد می‌شود، شامل نابهنجاری‌هایی است که توسط سفلیس انسفالوپاتی، ورم چرکی، بیماری قلب و عروق یا ضربه، صرع، اختلالات غدد درون ریز، کمبود ویتامین ایجاد می‌شود. ت ) اختلالات مربوط به مصرف مواد : وابستگی یا سوء استفاده از هر نوع داروی روان گردان ( که قبلا اعتیاد به دارو خوانده می‌شد ) این دسته شامل آن عده که معتاد به الکل، نیکوتین و کافئین هستند نیز می‌باشد. 1 ـ ت ) اختلالات ناشی از مصرف مواد : داروهای روان پویا و سایر مواد ممکن است ایجاد مسمومیت و نشانگان قطع دارو به اضافه دیلیریوم، دمانس، اختلال فراموشی مستمر، اختلالات روان نژندی، اختلال خلقی، اختلال اضطرابی، اختلال جسمی و اختلال خوابیدن بکنند. 2 ـ ت ) اختلال مربوط به الکل ـ زیر مجموعه اختلالات مربوط به الکل که شامل مسمومیت الکلی ( مست کردن ) : دیلیریوم ناشی از مسمومیت ( به سبب مست بودن طی چند روز )، قطع الکل، اختلال روان نژندی ناشی از مصرف الکل ( شامل توهم الکل ـ که از DTS توسط حواس شفاف اختراق می‌شود )، اختلال خلق و اختلال اضطراب ناشی از الکل نیز ممکن است ظاهر شود. ث ) اسکیز و فرنیا و سایر اختلالات پسیکوتیک : شامل اختلالاتی می‌شود که در آن نابهنجاری‌های فکری و برداشت‌های غیر عادی از واقعیت که غالباً توأم با توهم و هذیان است به چشم می‌خورد. 1 ـ ث ) در طبقه بندی DSMIV پنچ نوع اسکیز و فرنیای اصلی آورده شده است که عبارتند از: الف ) نوع سازمان نیافته ب ) نوع کاتاتونیک ث ) نوع پارانوید ج ) نوع نامشخص ح ) نوع باقیمانده 2 ـ ث ) اختلال هذیانی ( پارانوید ): نوع اختلال پسیکوتیک که در آن هذیان مداوم است مانند هذیان جنسی، خود بزرگ بینی، حسادت، آزار و گزند، هذیان بدنی و نوع نامشخص. 3 ـ ث ) اختلال شبه اسکیزو فرنیا: این بیماری شبیه اسکیزوفریناست همواره باهذیان، توهم و نامفهومی کلام که کمتر از شش ماه به طول می‌انجام. 4 ـ ث ) اختلال اسکیزافکتید: صفت بارز این بیماری آمیزش علایم اسکیز و فرنیا و حالت شدید سرخوشی ، انواع دو قطبی، و یا افسردگی ( نوع افسرده ) است. 5 ـ ث ) اختلال پسیکوتیک کوتاه مدت :صفت بارز این اختلال آشفتگی روانی و شروع ناگهانی پسیکوز با حداقل یکی از علایم مثبت پسیکوتیک است. 6ُ ـ ث ) اختلال پسیکوتیک مشترک : برخی از هذیان‌ها در دو شخص که نزدیک به هم هستند رخ می‌دهد که معمولا یکی از آنها کم هوش تر از دیگر بوده و به فرد بیمار متکی است. 7 ـ ث ) اختلال پسیکوتیک به علت وضع عمومی پزشکی : هذیان و توهم که به سبب بیماری‌های جسمانی ایجاد می‌شود مانند صرع ناحیه گیجگاهی، فقدان ویتامین و مننژیت. 8 ـ ث ) اختلال پسیکوتیک به علت استفاده از مواد: علایم پسیکوز که بر اثر سؤ استفاده از داروهای روان گردان یا مواد دیگر مانند داروهای توهم زا و کوکائین ایجاد می‌شود. 9 ـ ث ) اختلالات پسیکوتیک غیر از آنچه که گفته شد : این اختلالات را گاهی پسیکوز غیر معمول می‌گویند. ج ) اختلالات خلق : دارای مشخصاتی است مانند اختلال افسردگی که زندگی روانی بیمار را تحت الشعاع خود قرار می‌دهد و سبب کاهش فعالیت‌های او می‌شود. ‹‹ فهرست مطالب ›› عنوان صفحه فصل اول : طرح تحقیق مقدمه : 2 بیان مسئله : 4 اهمیت پژوهش : 10 اهداف تحقیق : 13 اهداف کلی : 13 تعاریف نظری واژه‌ها و مفاهیم : 14 تعاریف عملیاتی واژه‌ها و مفاهیم : 18 سؤالات تحقیق : 19 فرضیه‌های تحقیق : 19 فصل دوم : پیشینه پژوهش مقدمه : 22 سلامتی و تعریف آن : 23 عوامل تأثیرگذار بر سلامت: 24 انواع سلامتی : 25 سلامت روانی و تعریف آن : 27 عوامل موثر بر سلامت روانی : 28 اختلالات روانی و تعریف آن : 30 تاریخچه بررسی اختلالات روانی : 32 طبقه بندی اختلالات روانی : 36 اختلالات خلقی و تعریف آن : 42 تاریخچه بررسی اختلالات خلقی : 43 طبقه بندی اختلالات خلقی : 44 اختلالات افسردگی : 44 اختلالات دو قطبی : 45 اختلال افسردگی و تعریف آن : 46 نظریه‌های روان شناختی در مورد افسردگی : 48 نظریه زیست شناختی : 48 نظریه روان پویایی : 50 نظریه یادگیری : 51 نظریه شناختی : 52 علایم و نشانه‌های اختلال افسردگی : 54 سبب شناسی اختلال افسردگی : 56 انواع افسردگی : 57 اختلال افسردگی و سن : 59 اختلال افسرگی و جنس : 60 روشهای تشخیص و ارزیابی افسردگی در کودکان : 61 انواع آزمونهای ارزیابی افسردگی : 63 پرسشنامه افسردگی کودکان CDI : 63 2 ـ پرسشنامه افسردگی بک : 64 مقیاس افسردگی اصلی برای مطالعات همه گیر شناسی ( CES _ D ) : 65 آزمون و تعریف آن : 66 سابقه تاریخی آزمونهای روانی : 67 ویژگیهای آزمونهای روانی : 69 الف ) ویژگیهای اصلی : 70 الف ) روش باز آزمایی : 71 ب ) روش فرمهای همتا یا موازی : 71 ج ) روش دو نیمه کردن آزمون : 72 د ـ روش کودر ـ ریچاردسون : 73 الف ) روایی محتوا : 74 ب ) روایی صوری یا ظاهری : 76 ج ) روایی ملاکی : 77 د ) روایی سازه : 79 3 ـ حساسیت یا ظرافت تشخیص : 81 ب ) ویژگیهای فرعی : 81 مفهوم نرم یا هنجار و تعریف آن : 82 انواع نرم یا هنجار : 83 1 ـ هنجارهای سنی: 83 2 ـ هنجارهای کلاسی: 84 3 ـ هنجارهای رتبه درصدی : 84 4 ـ هنجار مربوط به نمرات معیار : 85 پژوهشهای خارجی : 87 پژوهشهای داخلی : 88 فصل سوم : روش تحقیق مقدمه : 90 روش تحقیق : 90 جامعه آماری : 91 نمونه و روش نمونه گیری : 91 روش اجرای تحقیق : 92 ابزارهای گرد آوری اطلاعات : 93 روایی و پایایی آزمون ماریاکواس : 95 روایی و پایائی آزمون افسردگی بک : 95 روشهای آماری مورد استفاده در این پژوهش : 96 سؤالات پژوهش : 98 فرضیه‌ها پژوهش : 98 فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات مقدمه : 100 محاسبه پایایی آزمون : 100 تحلیل نتایج : 101 محاسبه روایی آزمون : 102 فرضیه اول : 103 فرضیه دوم : 103 فرضیه سوم : 105 اداری.. 105 فرضیه چهارم : 106 فرضیه پنجم : 107 فرضیه ششم : 108 فرضیه هفتم : 109 فرضیه هشتم : 112 فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری مقدمه : 115 بحث و نتیجه گیری : 115 پیشنهادات.. 124 پیشنهادات کاربردی : 124 پیشنهادات پژوهشی : 125 محدودیت‌ها : 126 ضمائم فهرست منابع و مأخذ : 156

پرداخت و دانلود

مشخصات فروشنده

نام و نام خانوادگی : مجتبی خادم پیر

شماره تماس : [phone]

ایمیل :[e-mail]

سایت :payfile.org

مشخصات فایل

فرمت : doc

تعداد صفحات : 170

قیمت : برای مشاهده قیمت کلیک کنید

حجم فایل : 199 کیلوبایت

برای خرید و دانلود فایل و گزارش خرابی از لینک های روبرو اقدام کنید...

پرداخت و دانلودگزارش خرابی و شکایت از فایل

پایان نامه بررسی مطالعه اثرات تداخلی روی در جذب و انتقال آهن در 143 صفحه ورد قابل ویرایش

بررسی مطالعه اثرات تداخلی روی در جذب و انتقال آهن - پایان نامه بررسی مطالعه اثرات تداخلی روی در جذب و انتقال آهن در 143 صفحه ورد قابل ویرایش

---

پایان نامه بررسی مطالعه اثرات تداخلی روی در جذب و انتقال آهن در 143 صفحه ورد قابل ویرایش
-1 متابولسیم روی
1-1-1 پیشگفتار
در طبیعت دهها عنصر وجود دارند که با مقادیری هر چند اندک، در بدن موجودات زنده اعمال و وظایف بسیار حیاتی را انجام می دهند و همچنین وجود این عناصر در رژیم غذایی موجدات زنده برای رشد و ابقاء حیات امری ضروری است همچنین میزان این عناصر در رژیم غذایی بایستی در یک حد مطلوب و متعادل باشد تا حیات موجودات زنده دچار اختلال نگردد. متابولیسم و نقش این عناصر و ماهیت بیماریهای ناشی از کمبود یا ازدیاد آنها بر موجودات زنده توسط متخصصین بیوشیمی پزشکی و تغذیه مورد مطالعه قرار گرفته است. از آنجایی که مقادیر آهن سوم (Capacity total Iron binding) TIBC در وضعیتهای گوناگون انسانی، جغرافیایی، جنسی و ... بر حسب عادات غذایی (Food habit) مردم متفاوت است. لذا هدف از این تحقیق مطالعه اثرات تداخلی فلز روی در جذب و انتقال آهن سرم می‌باشد.
روی به عنوان یک عنصر حیاتی و مهم در تغذیه روزانه انسان و حیوان به شمار می رود نقش بیولوژیکی بزرگی در طبیعت ایفا می کند. روی نقشهای کاتالیکی ، ساختاری و اثر گذاری در بیش از 200 متالوآنزیم روی که در سیستم‌های بیولوژیکی شناسایی شده اند را ایفا می کند. این آنزیمها در متابولیسم نوکلئیک اسید و پروتئین و تولید انرژی وبسیاری مواد دیگر دخیل هستند (83) روی به عنوان یکی از مواد معدنی موجود در بدن انسان که دارای اثرات و ویژگی‌هایی در بافتهای مختلف است، به عنوان بخشی مهم از 300 آنزیم مختلف عمل می کند. به همین دلیل این ماده معدنی نقش مهمی در پروسه‌های فیزیولوژیکی و مسیرهای متابولیسمی زیست شیمی ایفا می کند. بیش از90% این ماده معدنی به صورت ذخیره در بدن : (30% آن در استخوانها 60% آن در ماهیچه‌ها) موجود است (82) غنی ترین منابع غذایی روی مرکب از جانوران دریایی علی الخصوص صدفهای خوراکی، گوشت، ماهی، مرغ و تخم مرغ است. ترمیم و التیام زخمها، حمایت ایمنی بدن، کاهش توان و سختی بیماری سرماخوردگی، حمایت و مراقبت از غده پروستات، افزایش باروری و تولید اسپرم از مهمترین وظایف و کار کردها و اثرات ماده معدنی روی در بدن می باشد.به این دلیل روی دارای نقش مهمی در سی صد میسر متابولیسی و عملکرد‌های مختلف بیوشیمی دارا می باشد. این ادعا بر اساس نقش و وظیفه تغذیه، در ترکیب وسیعی از پروسه‌ها و فعالیتهای بدن که شامل هضم، ترمیم، زخم، تولید انرژی در بدن، رشد عضلات، ترمیم بافتهای سلولی، سنتز کولاژن، استقامت استخوانها، عملکردهای هوشی وذهنی، متابولسیم کربوهیدارتها و عملکردهای تناسلی می باشد. حتی کمبود متوسط و معمولی روی در بدن باعث تاثیر منفی بر روی سیستم ایمنی بدن کاهش میزان اسپرم و عملکرد نادرست حافظه همراه است. شاید مشهورترین ادعایی که اخیرا درباره کارایی روی در بدن ارائه گردیده، نقش مهم آن در رابطه با سیستم ایمنی بدن است.

1-1-1-2-خصوصیات فیزیکی و شیمایی روی:
روی فلزی با وزن ملکولی 4/65 گرم بر مول می باشد و در گروه IIB و ردیف چهارم از جدول تناوبی قرار گرفته است. روی را با علامت اختصاری Zn نمایش می دهند و دارای عدد اتمی 30، وزن اتمی 38/65، چگالی gr/cm3 14/7 در oc 20، انرژی نخستین یونش آن 394/9 و دارای 5 ایزوتوپ رادیواکتیوی طبیعی و یا حاصل شکافت هسته ای دیگر می باشد، فراوانترین ایزوتوپهای آن Zn 64 با فراوانی 6/48% و Zn 66 با فراوانی 9/27و Zn 68 با فراوانی 8/18% می باشد نیمه عمر روی d 244 65 می باشد. جزء عناصر احیاء کننده قوی و خود اکسید می شود 763/0 و بیشتر در حالت دو ظرفیتی موجود می باشد. یکی از عناصر کمیاب و ضروری بدن است. زیرا در اعمال اساسی مولکولی زیادی شرکت می کند. دسته ای از نمکهای کم محلول روی شامل هیدروکسید ، اکسالات و سولفید می باشد. روی با برخی از ترکیبات معدنی شامل سیترات لیدروکسید تولید کمپلکسهای محلول می کند.

1-1-1-3تاریخچه
ضرورت این عنصر برای میکروارگانیسم‌ها اولین بار در سالها 1869و 1926 مورد توجه قرار گرفت. کمبود این عنصر عملا در حیوانات آزمایشگاهی مشاهده شد. (115) ولی در انسان کمبود این عنصر نادرست است، زیرا روی در همه جا موجود است. روی بعد از آهن فراوانترین عنصر کمیاب با میزان حدود 5/1 تا 5/2 گرم در کل بدن است. غلظت این عنصر در کروئید چشم (لایه عروقی میان کره چشم که بین صلبیه و شبکیه واقع است) و غده پروستات بالا است ولی بیشترین میزان این عنصر در بدن در استخوانها و عضلات یافت می شود. غلظت زیاد آن مخصوصا در ناحیه مغز، پانکراس و غده آدرنالین می‌باشد همچنین در تمام سلولها واعصاب وجود دارد. روی ساختمان شیمیایی کاتالیستی (آنزیمی) و قوانین خاصی دارد و بیشتر از 60 آنزیم برای فعالیت خود به روی نیاز دارند که RNA پلیمراز هم شامل آن‌هاست. روی فعالانه به وسیله حفره‌های سیناپسی جذب می شود و فعالیت نورونها و حافظه را حمایت می کند. متابولیسم روی در مدت بیماری و استرسهای فیزیکی با هورمونها سازگار می شود. احتمالا سیتوکسین‌ها و توکسین‌ها قسمتی از سیستم دفاعی را به عهده دارند (3) این عنصر در لوزالمعده دارای فعالیت زیادی می باشد و مرتبا از طریق شیره لوزالمعده مقداری از آن به خارج ترشح می گردد. میزان روی در پلاسما دستخوش تغییرات روزانه است. منحنی تغییر غلظت این عنصر نسبت به ساعات روز به شکل u می باشد. ماکزیمم غلظت در صبح و کمترین آن در اواسط عصر است. بطور متوسط میزان روی در پلاسما 98 و یا 15 می باشد که آن با الفا -2- ماکروگلوبین و باقیمانده آن با آلبومین باند شده است. در خون تنها 10% تا 20% میزان روی در پلاسما و باقیمانده آن در گلبولهای قرمز موجود است. همچنین غشاء گلبولهای قرمز دارای مقداری روی می باشد. غلظت عنصر روی در نطفه 100 برابر میزان آن در پلاسما است. روی تشکیل دهنده تعداد زیادی از آنزیمها در پستانداران (بیش از 150 آنزیم) است که به عنوان جایگاه فعال یا به عنوان جزئی از ساختمان آنها یا هر دو عمل می کند. تعدادی از این آنزیمها عبارتند از : کربنیک انیدراز، کربوکسی پتیپداز، آلکالین فسفاتاز، ترانس فرازها، لیگازها، لیازها، ایزومرازها، DNA,RNA پلیمرازها و سوپر اکسیدویس موتاز (115)
روی در فرآیند‌های متابولیکی که شامل سنتز اسید نو کلئیک و پروتئین باشند دخالت دارد و همچنین برای سنتز و فعالیت انسولین ضروری است و به ثابت بودن هگزامرهای پروانسولین و انسولین به وسیله تشکیل کمپلکس‌هایی با آنها کمک می کند. روی همچنین در تشکیل پروتئین zinc finger نقش دارد. (115) این پروتیئن در نواحی خاصی با DNA باند می شود. روی یک عنصر ضروری برای باند شدن این پروتئین با DNA است. روی در تشریع ترمیم زخمها دخالت دارد و برای رشد طبیعی عنصری ضروری است. این عنصر در قوه چشایی تاثیر می گذارد و می تواند خطر تغییرات شبکیه را در افراد مسن تعلیل کند.

1-1-9-نتیجه
کمبود روی در بدن نشان داده است که می تواند در آسیب رساندن به سیستم ایمنی بدن موثر واقع گردد. می تواند عملکردهای لمفوسیت T,B را کاهش داده و پاسخها و واکنشهای سریع به میتوژنها را تحت تاثیر منفی خود قرار دهد. علاوه بر آن می تواند فعالیت بیولوژیکی بسیاری از لمفوسیتها را کاهش دهد. کمبود روی نشان داده که می تواند انتقال جفتی، آنتی بادیها از مادر به جنین را کاهش دهد. حتی مقدار کم کمبود روی در بدن نشان داده است که می تواند یک نوع عدم توازن در سلولهای میانی و ایمنی همورال ایجاد نماید. مکمل‌های ضروری در بدن بسیاری از نقصانهای ایمنی دیگر را در موارد گسترده در خارج از بدن (در لوله آزمایش و مطالعات انسانی و حیوانی) معکوس گرداند. استفاده از روی در دوران کودکی می تواند کودکان را از ابتلا به ذات الریه یا سینه پهلو تا 41% حفظ نماید. و همچنین موارد مربوط به اسهال را در کودکان تا 25% کاهش دهد. و این همه بر اساس تحقیقات و مطالعات تصادفی و کنترل شده در کشورهای در حال توسعه می باشد. بر اساس این تحقیقات فلز روی موجود در بدن موثرترین راه برای درمان و جلوگیری از ذات الریه در کودکان و همچنین درمان اسهال در جمعیتهای کشورهای در حال توسعه می باشد (10) مساله قابل توجه در این تحقیقات اینست که عفونتهای تنفسی و ذات الریه علی الخصوص، باعث تقریبا مرگ و میر بچه‌ها و کودکان در کشورهای در حال توسعه می باشد.بسیاری از افراد مسن سالم و بسیاز از افراد مسن که دارای یک نوع عدم سلامتی در بدن خود می باشند دارای نوعی کمبود قابل توجه روی می باشند. مکمل‌های روی در بدن این افراد می تواند درمان عملکردهای ناقص تی لمفوسیت و بیماریهای مربوط به آن موثر واقع گردد. همینطور این مکملها می توانند اثرات و نتایج مختلفی در بازگرداندند سیستم ایمنی بدن به حالتهای قبل از بیماری داشته باشند. آسیبهای متابولیسم و همینطور کمبود روی در بدن با تورم همراه است برخی تورمهای توپی شکل در بدن و آرتریت روماتوئید شامل می شود و استفاده از مکملهای روی ومیزان روی کافی در بدن در درمان نواحی مربوط به روده بسیار جالب است . برخی از شواهد اولیه کلینیکی نیز وجود دارد که ورود روی کافی به بدن می تواند در برخی موارد در میان ارتریت روماتوئید مفید واقع شود. روی موجود در پلاسما در این بیماری از بین می رود و کمبود روی مانع از عکس العمل لمفوسیت در برخی بیماریها می گردد. فلز روی تخریب شده در بدن با بیماری HIV نیز ارتباط دارد، علاوه بر آن می تواند بر عفوننتهای جدی تر نیز تاثیر گذار باشد (83) مکملهای روی می تواند در افزایش تعداد سلولهای لمفوسیست T CD4 و کاهش عفونتهای باکتریائی در میان بیماران مبتلا به ویروس HIV موثر باشد. افزایش روی در بدن، بسیاری از مشکلات ناباروری مردان و زنان را در افرادی که از کمبود روی رنج می برند را مرتفع ساخته است. میزان مناسب و کافی روی در بدن برای شکل دهی مناسب به بلوغ اسپرماتوز ضروری و حیاتی است. فلز روی در موارد مربوط به زنان باردار نقش مهی ایفا می کند. و نقصان و آسیب در متابولسیم روی می تواند تاثیرات معکوسی بر شخص باردار و بر رشد جنینی داشته باشد. فلز روی حتی بر روی کودک و نوزاد تازه متولد شده نیز موثر است از آنجایی که تنها راه ورود روی به بدن از طریق شیر مادر است. (در ماههای اولیه زندگی) کودکان نارس حتی بیشتر در خطر ابتلا به کمبود روی می باشند.
تحقیقات نشان می دهد که تزریق و خوراندن پانزده میلی گرم روی به مادران باردار یا مادرانی که دارای کودک شیر خوارند در افزایش وزن فرزند و کودکشان موثر واقع شود. گزارشی نیز اخیرا ارائه شده است که نشان می دهد مصرف 100 میلی گرم روی دوباره در هر روز به همراه غذا می تواند در از بین بردن بردن لکهای صورت و بدن تاثیر گذار باشد (115)
1- تناقضات: روی در افرادی که دارای حساسیت شدیدند نسبت به هر مکملی که اندکی روی در آن موجود باشد عکس العمل نشان می دهد و برای این گونه افراد توصیه نمی شود.
2- احتیاط و مراقبت: زنان باردار و مادران بچه دار باید از مصرف روی بیش از میزان RDA (15 میلی گرم در هر روز برای زنان باردار و 19 میلی گرم برای زنانی که کودک خود را شیر می دهند در شش ماهه اول و 16 میلی گرم برای زنان شیرده در شش ماهه دوم) خود دارای نمایند.
3- عکس العمل‌های معکوس: مصرف روی تا حد 30 میلی گرم روزانه معمولا به راحتی قابل تحمل است مصرف بیشتر از آن ممکن است اثرات معکوس داشته باشد اثرات آن می تواند در قسمتهای مربوط به روده، مشاهده گردد مواردی از قبیل حالت تهوع، استفراغ،و ناراحتیهای روده ای. اثرات و عکس العملهای معکوس دیگر را می تواند شامل احساس کردن طعم فلزی در دهان، سر درد و خواب آلودگی نیز باشد.
4- گزارشاتی نیز مبنی بر اینکه مصرف بالای روی در افراد می تواند کلسترول HDL را کاهش دهد وجود دارد. مصرف شدید و مضمن روی می تواند در کمبود مس و هیپوکرومیک و میکروستیک آنمی ثانویه را به واسطه مصرف بالای روی منجر گردد. مصرف بالای روی در بدن می تواند مختل کننده دستگاه ایمنی باشد.
1-2-6-ساختمان فریتین :
بلورهای فریتین که از کبد و طحال حیوانات مختلف بدست آمده از یک غشاء پروتئین تشکیل شده که یک هسته مرکزی آهن دارد که حاوی 4000 اتم آهن می‌باشد در بر گرفته است. وزن مولکولی آپو فریتین (Apoferritin) طحال اسب در حدود 450000 است. آپوفریتین از 24 جزء اصلی فرعی یا (subunits) با وزن مولکولی 18500 ساخته شده است.
فریتین گیاهان و حیوانات ترکیبات اسید آمینه مشابه دارند. تمام فریتین‌ها حاوی 45 درصد اسیدهای آمینه بدون بار و 13 تاا 15 اسید آمینه آلانین در هر واحد می‌باشد. ساختمان یاد شده گویای اختلافات انواع مختلف فریتین و حتی فریتین‌های نسوج مختلف از همان نوع می‌باشد. هر واحد فرعی استوانه ای شکل و تقریبا حاوی چهار هلیکس موازی است.

1-2-6-2برداشت و آزاد سازی آهن توسط فریتین
مطالعات ثابت کرده است که فریتین بر اثر ورود آهن به مولکولهای آپوفریتین تشکیل می‌شود. بدین طریق که در حضور آهن فرد (Fe++) و عامل اکسید کننده، آپوفریتین آهن را گرفته و پس از اکسید نمودن بصورت Fe3+ در قسمت مرکزی خود آنرا حفظ وذخیره می‌نماید ثانیا عوامل احیا کننده آهن را از مولکول یاد شده آزاد خواهد ساخت نکته مهمتر آنکه سنتز خود آپوفریتین توسط آهن تحریک خواهد شد.
Harrison و همکاران مدلی را برای برداشت آهن توسط فریتین پیشنهاد می‌نماید. این مدل چنین بیان می‌کند که میزان برداشت و آزاد سازی آهن با سطح منطقه مرکزی که جهت انبار یا آزاد سازی آهن بکار می‌روند تغییر خواهد نمود. برداشت آهن سه ظرفیتی توسط آپوفریتین بسهولت انجام نمی‌گیرد و احتمالا علت آن غیر محلول بودن آهن سه ظرفیتی در PH خنثی است.
مطالعات بیشتر بر روی مکانیسم برداشت آهن بطوری که اخیرا گزارش نموده اند، فریتین حاوی یک یون فسفات در هر 9 اتم آهن می‌باشد. Treffy و همکاران بیان می‌دارند که بیشتر فسفات در فریتین طبیعی در سطح هسته مرکزی آهن جذب می‌شود. آهن را می‌توان از فریتین توسط عمل احیاء جدا نمود. عوامل احیا کننده موثر که اندازه آن از دی تیونیت آهن (در حدود 5/0 نانومتر قطر دارد) تاFADH2 , FMNH2 - که 3/1 نانومتر هستند از کانال غشاء مدل آپوفریتین عبور می‌نمایند.
Harrison وهمکاران ملاحظه نمودند که چنین مولکولهایی قادرند که از کانال جدار آپوفریتین عبور کرده و به هسته مرکزی آهن دسترسی پیدا نمایند. Jones وهمکاران یافته اند که اگر دی هیدرو فلاوین‌ها با سفارز پیوند شوند قادر به آزاد ساختن آهن فریتین نخواهد بود.

1-2-6-3-عمل فریتین در بدن
سالها توجه داشتند که فریتین دو نقش مهم در متابولسیم آهن بازی می‌کند. اولا از تجمع مقدار زیاد آهن "آزاد" در درون سلول جلوگیری و بشکل بی ضرر در یک غشاء پروتیئنی جمع آوری می‌نماید. ثانیا یک ذخیره آهن تهیه نموده که برای سنتز هم (Heme) در موقع ضروری بکار می‌رود. بخوبی معلوم است که بیماران مبتلا به انباشتگی آهن، نسوج آنها حاوی مقدار زیادی فریتین بوده که این مولکولهای فریتین حاوی مقدار زیادی آهن خواهد بود.

1-2-6-4-فریتین سرم و مقدار آن در افراد طبیعی
مطالعات درباره مقدار فریتین سرم نزد بسیاری از افراد نرمال انجام شده که با توجه به تجدید نظر اخیر Worwood مقدار آن به سن و جنس نیز بستگی دارد.
مقدار فریتین در مردان وزنان متفاوت است معمولا فریتین سرم در مردان بیشتر از زنان جوان بوده ولی مقدار آن نزد زنان مسن بیشتر از جوانها است و آنرا در نتیجه افزایش ذخیره آهن متعاقب قطع قاعدگی و. زایمان می‌دانند.
مقادیر نرمال آهن سرم
دامنه نرمال آهن سرم معمولا 70 تا 150 میکرو گرم در دسی لیتر یا 5/12 تا 0/27 میکرومول در لیتر در مردان و در حدود 10 تا 15 درصد پایئن تر در خانمها است. اما مطالعات اخیر نشان داده که مقادیر نرمال عملا دامنه اش می‌تواند وسیعتر از این دامنه باشد.
همچنین دامنه نرمال آهن سرم را 60 تا 160 میکرو گرم در دسی لیتر (11 تا 27 میکرومول در لیتر) و میانگین 125 میکروگرم در دسی لیتر برای بزرگسالان مرد و 100 میکرو گرم در دسی لیتر برای زنان بزرگسال ذکر کرده اند. (116)
علاوه بر این دامنه نرمال آهن سرم در مردان 80 تا 150 میکرو گرم در دسی لیتر پلاسما و در زنان 70 تا 130 میکرو گرم در دسی لیتر پلاسما نیز گزارش شده است.

2-4-2-4 اثر سیترات بر روی باندینگ آهن با ترانسفرین
برای جلوگیری از رسوب آهن موجود در محیط آزمایشات، از سیترات استفاده می شود لذا ابتدا بایستی مخلوط مناسبی از آهن و سیترات را به دست آورد. برای این منظور نسبت‌های مختلفی از آهن و سیترات را تهیه کرده و اثر آنرا بر روی ترانسفرین مطالعه نمودیم.

2-4-2-5 اثر غلظت مختلف اکسالات بر روی باندینگ آهن با ترانسفرین:
برای بررسی نقش اکسالات، غلظت‌های مختلفی ا زمحلول Fe-Oxa با نسبت 1:20 را تهیه کرده و با محلول ترانسفرین انکوبه نموده و پس از یکساعت جذب آن را در 465 نانومتر اندازه گیری کردیم. آزمایش را با افزودن آنیون بیکربنات M 02/0تکرار نمودیم تا اثر این یون را همراه با معرف جلوگیری کننده از رسوب آهن نیز بررسی نموده باشیم.

2-4-2-6 اثر PH بر روی باندینگ آهن با ترانسفرین
در این مرحله، اثر PH را مورد بررسی قرار داده و نشان دادیم که مناسبترین pH برای انجام عمل اتصال، همان pH فیزیولوژیک یعنی 4/7 می باشد. با افزودن اسید در غلظت‌های مختلف، ماکزیمم باندینگ آهن با ترانسفرین را مطالعه نمودیم.

2-4-3 بررسی اثر روی
بررسی نقش روی بر روی اتصال آهن به مولکول ترانسفرین، بخش دیگری از آزمایشات مروبط به این قسمت می باشد و هدف آن است که بدانیم آیا عنصر روی می تواند جای آهن در مولکول ترانسفرین را اشغال کند؟ این مسئله به صور مختلف قابل بررسی می باشد که از جمله اثر روی بر روی باندینگ آهن و ترانسفرین، اثر غلظت‌های مختلف روی بر روی باندینگ و اثر رقابتی روی با آهن مورد مطالعه قرار گرفته‌اند.

2-4-3-1 اثر غلظتهای مختلف آهن وروی بر ترانسفرین
به تعدادی لوله آزمایش که حاوی 5/0 میلی لیتر از محلول ترانسفرین بودند. به ترتیب 0 و 112/0 و 224/0، 336/0، 448/0، 560/0 میلی لیتر از محلول (mgr/ml) 1 آهن و به همین میزان محلول روی اضافه می کنیم حجم را توسط بافر به 2 میلی رساندیم. به این ترتیب غلظتهای آهن ورودی برابر 0، 2، 4، 6، 8، 10 میلی مولار بدست آمد پس از اینکه به مدت یکساعت در حرارت آزمایشگاه انکوبه شدند، جذب آنها را در طول موج 465 نانومتر قرائت کردیم.
2-4-3-2 تعیین اثر غلظت مشخصی از بی کربنات بر باندینگ غلظتهای مختلف آهن با ترانسفرین
در این بخش به تعدادی لوله آزمایش که حاوی 5/0 میلی لیتر محلول ترانسفرین و 08/0 میلی لیتر محلول بی کربنات بود مقادیر مشخصی از آهن را افزوده و سپس حجم کلی لوله‌ها را توسط بافر به cc 2 رساندیم، در این حالت لوله‌ها به ترتیب نسبت به آهن 0 و 005/0 و 01/0 و 02/0 و 04/0 و 08/0 مولار بودند. پس از انکوبه شدن به مدت یکساعت در حرارت آزمایشگاه جذب آنها در طول موج 465 نانومتر توسط دستگاه اسپکتروفتومتر قرائت گردید.

2-4-3-3 اثر غلظت مشخص بی کربنات بر روی باندینگ روی با ترانسفرین
همانند قبل به تعدادی لوله آزمایش که حاوی 5/0 میلی لیتر محلول ترانسفرین و 08/0 میلی لیتر محلول بی کربنات بود مقادیر مشخصی از روی zn افزوده شد و سپس حجم کلی لوله‌ها توسط بافر به cc 2 رساندیم. در این حال لوله‌ها به ترتیب نسبت به روی 0، 005/0،01/0، 02/0، 04/0، 08/0 مولار بودند. پس از انکوبه شدن به مدت یکساعت در حرارت آزمایشگاه جذب آنها در طول موج 465 نانومتر توسط دستگاه اسپکتروفتومتر قرائت گردید.

2-4-3-4 اثر غلظت مشخص بی کربنات بر باندینگ آهن با ترانسفرین در حضور روی:
به تعدادی لوله آزمایش که حاوی 5/0 میلی لیتر محلول ترانسفرین و 08/0 میلی لیتر محلول بی کربنات بود مقادیر مشخص از روی و آهن به یک نسبت افزوده شد و سپس حجم کلی لوله‌ها توسط بافر به حجم cc 2 رساندیم که دراین حالت نسبت به غلظت روی و آهن) به ترتیب 0، 005/0، 01/0، 02/0، 04/0، 08/0 مولار بودند. و پس از انکوبه شدن به مدت یکساعت در شرایط محیط جذب آن در طول موج 465 نانومتر توسط دستگاه uv-vis قرائت شد.

2-4-3-5 اثر غلظتهای مختلف روی در باندینگ باترانسفرین در حضور یون بی کربنات
به تعدادی لوله آزمایش که حاوی 2/0 میلی لیتر محلول ترانسفرین و 08/0 میلی لیتر محلول بی کربنات باشد مقادیر 0، 044/0، 089/0، 134/0، 179/0، 224/0 میلی لیتر از محلول روی (mgr/milt 1) اضافه کرده و با کمک بافر حجم کلی لوله‌ها را به یک میلی لیتر می‌رسانیم. پس از انکوبه شدن نمونه‌ها به مدت یکساعت در شرایط محیط جذب آن را در 465 نانومتر توسط دستگاه uv-vis قرائت کردیم.
فهرست مطالب
فصل اول- مقدمه
(1) مقدمه. 1
1-1 متابولسیم روی.. 2
1-1-1 پیشگفتار. 2
1-1-1-2-خصوصیات فیزیکی و شیمایی روی: 2
1-1-1-3تاریخچه. 3
1-1-2متابولسیم روی.. 3
1-1-3-کمبود روی در بدن. 4
1-1-3-1چطور کمبود روی را معالجه کنیم؟ 6
1-1-4-مسموم کنندگی ZinC.. 6
1-1-6-استفاده‌های پزشکی. 8
1-1-7-دیدگاه فیزیولوژیکی. 8
1-1-7-1-عملکردها و فار موکولوژی: 8
1-1-7-2-مکانیسم فعالیت.. 8
1-1-8-محرکهای دارویی: 9
1-1-9-نتیجه. 9
1-1-9-1فعل و انفعالات.. 11
1-1-9-2مکملهای مغذی (83) Nutritinal supplement 11
1-1-9-3-نحوه مصرف روی: 12
1-1-2-متابولیسم آهن در بدن (Iron Metabolism) 12
1-2-1-توزیع آهن در بدن: 13
1-2-2-هموگلوبین. 13
1-2-3-ذخیره آهن. 13
1-2-4-جایگاه انتقالی ‌آهن. 14
1-2-5-جذب آهن (Iron absorption) 14
1-2-5-1مکانیسم جذب آهن. 15
1-2-6-فریتین سرم (serum ferritin) 15
1-2-6-ساختمان فریتین : 15
1-2-6-2برداشت و آزاد سازی آهن توسط فریتین. 16
1-2-6-3-عمل فریتین در بدن. 16
1-2-6-4-فریتین سرم و مقدار آن در افراد طبیعی. 16
مقادیر نرمال آهن سرم. 17
1-2-7-1تغییرات روزانه در آهن سرم. 17
1-2-8-اندازه گیری مقدار آهن سرم. 17
1-2-8-1- ملاحضات کلی: 17
1-2-8-2 اندازه گیری آهن سرم با رسوب پروتئینی: 18
1-2-8-3 اندازه گیری آهن سرم بدون رسوب پروتئینی: 18
1-2-9 اندازه گیری ظرفیت پذیرش آهن سرم: 18
1-2-9- روش اول: 18
1-2-9-2-روش دوم (روش رزین): 18
1-2-9-3- روش سوم: 19
فصل دوم- - مواد و روشها
2- مواد، وسایل، روشها 21
2-1 مواد. 21
2-2- وسایل و دستگاههای آزمایشگاهی مورد استفاده: 21
3-3- روشهای دستگاهی. 21
2-4 آزمایشات تیتراسیون اسپکتروفتومتری : 22
2-4-1 تعیین طول موج ماکزیمم: 22
2-4-2- بررسی چگونگی جذب آهن توسط آپوترانسفرین: 22
2-4-2-1 اثر غلظت مختلف آهن بر روی باندینگ با ترانسفرین. 22
2-4-2-2 اثر زمان بر روی باندینگ آهن با ترانسفرین. 22
2-4-2-3 اثر یون بیکربنات بر روی باندینگ آهن با ترانسفرین. 22
2-4-2-4 اثر سیترات بر روی باندینگ آهن با ترانسفرین. 23
2-4-2-5 اثر غلظت مختلف اکسالات بر روی باندینگ آهن با ترانسفرین: 23
2-4-2-6 اثر PH بر روی باندینگ آهن با ترانسفرین. 23
2-4-3 بررسی اثر روی.. 23
2-4-3-1 اثر غلظتهای مختلف آهن وروی بر ترانسفرین. 23
2-4-3-2 تعیین اثر غلظت مشخصی از بی کربنات بر باندینگ غلظتهای مختلف آهن با ترانسفرین 24
2-4-3-3 اثر غلظت مشخص بی کربنات بر روی باندینگ روی با ترانسفرین 24
2-4-3-4 اثر غلظت مشخص بی کربنات بر باندینگ آهن با ترانسفرین در حضور روی: 24
2-4-3-5 اثر غلظتهای مختلف روی در باندینگ باترانسفرین در حضور یون بی کربنات 24
2-5- آزمایشات دیالیز تعادلی: 24
2-5-1 محلول‌های لازم: 25
2-5-2- طرز کار با دستگاه: 25
2-5-3- اثر روی بر برداشت آهن توسط ترانسفرین: 26
2-5-4- روش کنترل PH: 26
2-5-5- طرز اندازه گیری آهن: 26
2-5-5-1- روش کار: 26
2-5-6- تعیین ثابت باندینگ آهن با ترانسفرین. 27
فصل سوم-نتایج
3- نتایج : 30
3-1 تیتراسیون اسپکتروفتومتری: 30
3-1-1 تعیین طول موج ماکزیمم: 30
3-1-1-2- اثر روی بر روی متالوتایونین. 31
3-1-1-3 اثر روی بر روی جذب ماکزیمم اسیدهای آمینه: 31
3-1-2 بررسی چگونگی جذب آهن توسط آپوترانسفرین: 47
3-1-2-1 اثر غلظت‌های مختلف آهن بر روی باندینگ با ترانسفرین. 47
3-1-2-2 اثر زمان: 47
3-1-2-3 اثر یون بیکربنات: 47
3-1-2-4 اثر اسید سیتریک.. 47
3-1-2-6 اثر PH.. 48
3-1-3 بررسی اثر روی.. 48
3-1-3-1 اثر تغییرات غلظت روی.. 48
3-1-3-2 اثر رقابتی روی با آهن. 48
3-2 نتایج حاصل از آزمایشات دیالیز تعادلی: 49
3-2-1 تعیین ثابت باندینگ آهن به ترانسفرین: 49
فصل چهارم- بحث
بحث.. 69
آزمایشات Invitro: 69
Refrences. 71

پرداخت و دانلود

مشخصات فروشنده

نام و نام خانوادگی : مجتبی خادم پیر

شماره تماس : [phone]

ایمیل :[e-mail]

سایت :payfile.org

مشخصات فایل

فرمت : doc

تعداد صفحات : 143

قیمت : برای مشاهده قیمت کلیک کنید

حجم فایل : 2084 کیلوبایت

برای خرید و دانلود فایل و گزارش خرابی از لینک های روبرو اقدام کنید...

پرداخت و دانلودگزارش خرابی و شکایت از فایل

پایان نامه بررسی میزان رضایت شغلی و عوامل موثر بر آن در کارخانه راد فرمان در 50 صفحه ورد قابل ویرایش

بررسی میزان رضایت شغلی و عوامل موثر بر آن در کارخانه راد فرمان - پایان نامه بررسی میزان رضایت شغلی و عوامل موثر بر آن در کارخانه راد فرمان در 50 صفحه ورد قابل ویرایش

---

پایان نامه بررسی میزان رضایت شغلی و عوامل موثر بر آن در کارخانه راد فرمان در 50 صفحه ورد قابل ویرایش
به نام خدا
چکیده تحقیق
دراین تحقیق به بررسی میزان رضایت شغلی و عوامل موثر بر آن در کارخانه راد فرمان می پردازیم رضایت شغلی را نگرش آگاهانه مثبت و کلی فرد نسبت به شغل خویش تعریف نموده و سپس به تعاریف مفاهیم مرتبط با موضوع پرداخته می شود.
عوامل متعددی را به عنوان متغیرهای مستقل تحقیق که در ارتباط با متغیر تابع رضایت شغلی دارند را شناسایی و پیرامون هر کدام بحث نظری و نتایج تحقیقات گذشته بیان می شود. به طور کلی متغیرها و عوامل تاثیر گذار بر رضایت شغلی در سه حوزه فردی و انگیزشی , سازمانی و اجتماعی دسته بندی شده و سپس تمامی متغیرهای مورد نظر در قالب یک مدل منسجم , در ارتباط با متغیر تابع قرار گرفته که هر رابطه نشاندهنده یک فرضیه تحقیق می باشد.
جامعه آماری تحقیق شامل کارکنان کارخانه راد فرمان که با شیوه نمونه گیری تصادفی و بر اساس محاسبات انجام شده از آن 110 نفر به عنوان نمونه گرفته شده است.
پس ازجمع آوری اطلاعات مورد نیاز , ابزار آماری متناسب با فرضیه های تحقیق که مهم ترین آنها تحلیل رگرسیون , آزمون Oneway وF می باشند به کار گرفته شده و نهایتا دیاگرام مسیر , جهت تاثیر گذاری متغیرها بر روی متغیر تابع می باشد.
نتایج نشان می دهد که میانگین میزان رضایت شغلی بین کارکنان 06/2 میباشد که حاکی از آن است که کارکنان در حد متوسط رضایت دارند.

مقدمه
ما در جهانی زندگی می کنیم که در آن مرزها بیش از بیش در حال فرو ریختن ودر عصری به سر می بریم که محصولات تکنولوژی ارتباطات لازمه حیات بشری هستند . (آوینی- 1371) و رادیو وتلویزیون از اجزای عالم کنونی گشته و جایگاه خاصی درآن دارد که اگر این ابزار نبود , عالم علیل و ناقص الخلقه بود . به عبارت دیگر پیدایش , گسترش و کارکردهای روز افزون رادیو و تلویزیون , بشر امروزی را به نسبتی با تلویزیون کشانیده است که اکنون اگر از او اوصاف بشر بپرسند می شود گفت که بشر عصر ما , جاندار تماشاگر تلویزیون است.(داوری-1374) و بالاخره آنکه رادیو از تمام رسانه هایی که هست حساستر است , رادیو و تلویزیون می تواند یک مملکت را اصلاح کند ومی تواند به فساد بکشد.(امام خمینی«ره» 1363)
پر واضح است اهمیت هر سازمانی رابطه مثبت و مستقیمی با اهداف آن سازمان دارد یعنی هر قدر اهداف یک سازمان والاتر ومهم تر باشد آن سازمان از درجه اهمیت بیشتری برخوردار است. و نیز هر چقدر یک سازمان از درجه اهمیت بالایی برخودار باشد نیروی انسانی شاغل در آن سازمان جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص می دهد یعنی رضایت یا عدم رضایت آنان در سازمان نقش بسزایی در رسیدن به اهداف سازمانی ایفا می کند.
در بررسی های اولیه «مساله بودن» رضایت کارکنان به چشم می خورد و نشانه هایی از نارضایتی مشهود بود, تحقیق علمی مارا کمک تا بطور دقیق با ابعاد این امر آشنا و بتوانیم با تکیه بر نتایج علمی در جهت تقویت سطح رضایت کارکنان ارائه راهکار نماییم.



طرح مساله
عوامل موثر بر رضایت شغلی کدامند ؟
که برای درک بهتر آنرا به دو سوال تقسیم می کنیم :
1- کارکنان کارخانه رادفرمان تاچه میزان از شغل خود راضی هستند؟
2- عوامل تاثیر گذار برمیزان رضایت شغلی آنان کدامند؟
درهمه جوامع کار به معنای فعالیتی که بوسیله آن انسانها از محیط پیرامون خود بهره می گیرند و بدین سان بقای خود را تامین می کنند.(گیدنز 1374ص788) بیش ازهر نوع فعالیت دیگری بخش عمده زندگی اکثر مردم را اشغال می کند.
امروزه بدون داشتن یک شغل , زندگی میسر نیست و هر فردی نیازمند داشتن یک شغل است تا بتواند به سازمانی وابسته شده و در جامعه جایگاهی داشته باشد . صرفنظر از اینکه شغل افراد چه باشد : آنان نسبت به آن احساسات ارزیابی دارند. آنان از برخی وجوه کار خود یا خوششان می آید و یا بدشان ونسبت به مطلوبیت آنچه که انجام می دهند نظری کلی دارند.
بیان و طرح مسئله برای هر محقق همراه با پاسخهای فرضی است که تا حدودی قانع کننده اند اما از آنجا که در کارهای علمی , رسیدن به یک پاسخ عینی که به طور بین افرادی مطرح می شود مشکل است.
در میان برجستگان جوامع کاری صنعتی پیشرفته, این باور همگانی وجود دارد که در نیم سده اخیر, محیطهای کار به رغم بهبود شرایط فیزیکی کار در اکثر سطوح از تحمل پذیری کمتری برخوردار بوده است. دوران استعمار کارگران در محیطی غیر انسانی؛تا حدی به سر آمده است, اما خطرهای کاری آن دوران و در نتیجه آن, تحقیرمقام انسان, جای خود را به خطراتی نامملوس تر و پنهان داده است.
چکیده این باور بر تصدیق این واقعیت استوار است که گرچه تقاضا برای نیروی کاری به لحاظ صنعتی شدن وپیشرفت تکنولوژی , تغییر یافته ونیز مشخصه نیروی کاری به دلیل آموزش بیشتر , از مهارت وبهره وری بالاتری برخوردار شده است, تغییر در تقاضا برای مهارتهای کاری به موازات تغییردر مشخصه نیروی کار توسعه نیافته است. بنابراین, از بخش عمده کارگران , درهمه سطوح , خواسته می شود وظایف خود را به شیوه ای فاقد هویت انسانی , یا شاید ماهیتا تنش آفرین , در محیطی بیگانه, محدود واز نظر اجتماعی تحت فشار, انجام دهند. در نتیجه کار در چنین شرایطی منجر به نارضایتمندی شخصی, یا حتی بیماری , ناآرامیهای اجتماعی واختلال اقتصادی می شود.
نظام سلسله مراتبی که برای مدیریت صنعت پدید آمده است, گونه جدیدی را از سرپرستان ایجاب می کند که ظرفیت دانایی و اجرایی آنها بسی فراتر ازحد بخش عمده ای از کارگران است.(کار و رضایت –ت م فریزرص6)

اهمیت موضوع
یکی از بدیهی ترین مسئولیتهای هر نهاد اجتماعی , نیل به اهدافی است که علت وجودی هر نهاد را شکل می دهد تحقق اهداف سازمان در گرو همکاری و هماهنگی تمامی عواملی است که تعامل نظام مند آنها با یکدیگر به وجود سازمان معنا می بخشد, در این میان نقش عامل نیروی انسانی به عنوان برجسته ترین عوامل که باید به آن به عنوان یک عامل ذی شعور و دارای نیازهای مادی و معنوی , اهداف فردی توقعات گروهی و سازمانی بیش از سایر عوامل توجه شود.
از آنجا که کارایی نیروی انسانی همیشه براساس محاسبات اقتصادی قابل پیش بینی نیست و عوامل متعدد دیگری که برخاسته از نیازهای برتر انسان در ابعاد اجتماعی است در این زمینه موثرند. لذا ازمیان پدیده ها و عوامل مختلفی که بر بازده شغلی و سطح کارایی فرد در سازمان تاثیرگذار است رضایت شغلی را انتخاب نموده ایم که اهمیت و حساسیت خاصی دارد چرا که اگر در سازمان فرد خشنودی شغلی او مقدم بر هدفهای دیگر نباشد آن سازمان محکوم به پسرفت و نهایتا فروپاشی است .
رضایت شغلی تاثیر متقابل روی فرد و سازمان دارد . ازیک طرف فرد همراه با خواستها و آرزوها یی به سازمان می پیوندد و هماهنگی و همسویی این آمال است که در فرد ایجاد رضایت می نماید که این رضایت شغلی خود باعث نو آوری و خلاقیت در کار و افزایش تعهد و بازده فرد می شود و از طرف دیگر طی فرآیند کسب رضایت کارایی افراد سازمان دارای پویای گشته و به اهداف خود نزدیک می گردد با توجه به مطالب فوق اهمیت موضوع به دو بخش تقسیم می گردد.(ازکمپ1370ص257)
پرداختن به موضوع رضایت کاری و جستجوی عوامل موثر بر آن از آن جهت برای نگارنده مهم جلوه کرد که رضایت نقش چشمگیری در تحقق توسعه همه جانبه و ارتقاء بهره وری به عهده دارد این نقش برای کار و رضایت از کار بحصوص به موازات دور شدن جامعه از شکل بدوی و نخستین آن و نزدیک شدن به شکل پیچیده و صنعتی افزایش می یابد .
رسیدن به نگرش رضایت از کار در بین کارکنان یک سازمان علاوه بر فراهم کردن زمینه های ارضاء روحی و معنوی افراد( نه فقط ابزاری برای ارضاء سایر نیازها) و میدان ندادن به احساسات نا مطلوب در حین کار , ( همچوی احساس بدبختی , محرومیت , مورد احجاف واقع شدن و ...) موجبات افزایش کارایی و بهده وری را فراهم سازد و این امر , از جمله اهداف عمده نظام جمهوری اسلامی ایران در جهت دستیابی به توسعه ای انسانی و اسلامی است.
تجربه کشورهای موفق جهان نیز موفق جهان نیز موید این مطلوب است که در مقایسه بین عوامل بین عوامل موثر در رشد و توسعه اقتصادی و صنعتی , آنچه یک سرو گردن از سایر عوامل برتر است,توجه به ارزشهای انسانی و ابعاد معنوی کار و رضایت کارکنان در محیط کار و خارج از آن است میل و رغبت درونی افراد برای انجام کار توام با کیفیت مطلوب , که همانا ناشی از خشنودی شغلی است چنان از اهمیت برخوردار است که موضوع اسلی در نوشته های سازمانی است که تا سال 1980 م بیش از چهار هزار مقاله در مورد خشنودی شغلی انتشار یافته بود (از کمپ 1370 ص257)
در کشورما بخصوص در سالهای اخیر تحقیقات خوبی در این خصوص صورت گرفته ولی این کندوکاوها کافی نیست و هنوز عوامل ناشناخته ای در زمینه رضایت شغلی وجود دارد.

اهداف تحقیق
دراین تحقیق ما به دنبال دستیابی به اهداف زیر هستیم :
1- چه عواملی بر رضایت شغلی در کارخانه راد فرمان موثر می باشد ؟
2-دستیابی به پاسخی روشن برای سئوالات اساسی تحقیق یعنی تعیین و اندازه گیری میزان رضایت شغلی کارکنان در هر یک از حیطه های مختلف با استفاده از مقیاسهای اندازه گیری که در قالب پرسشنامه برای رضایت طراحی شده است و همچنین شناسایی عوامل تاثیر گذار بر رضایت و مشخص کردن سهم هر یک از عوامل و تعییین اهمیت هر یک ازآنها.
3-ارائه راهکارهای علمی براساس نتایج تحقیق برای بهبود رضایت شغلی کارکنان سازمان مورد بررسی به بیانی دیگر اگر چه کسب نتایج علمی در جای خوددارای ارزش است. اما زمانی این نتایج مفهوم واقعی خواهد داشت که از آنها در تصمیم گیریها استفاده شود .
4- ازنگاه دیگر به عنوان کسانی که با « علوم اجتماعی» سرو کار داریم هدف اصلی این است که تاثیرات محیط اجتماعی را بر رفتار انسانها ( اعم از احساس , تفکر و عمل ) بشناسیم یعنی علاقمندیم که محیط اجتماعی یک فرد چه تاثیراتی بر او باقی می گذارد و او چگونه به این تاثیرات پاسخ می دهد.
ضرایب همبستگی کلیه متغیرهای تحقیق
در خصوص ضرایب همبستگی متغیرها مطالبی به خلاصه و بشرح زیر قابل ارائه است:
1- بیشترین ارتباط را با متغیر ماهیت و شرایط شغل متغیر عوامل انگیرشی در کار نشان داده است که از لحاظ آماری نیز کاملا معنا دار است.
2- متغیر رضایت شغلی همبستگی قوی و معنا داری با بیشتر متغیرها نشان داده است.
3- متغیر ارتقاء و پیشرفت با تعدادی از متغیرها همبستگی معنا داری دارد که بیشترین ارتباط را با متغیر رضایت شغلیو کمترین رابطه را با متغیر بیگانگی نسبت به کار با نشان داده است که به لحاظ آماری کاملا معنادار است.
4- بیشترین ارتباط را با متغیر همکاران شغلی متغیر تعهد سازمانی نشان داده است.
5- متغیر عوامل انگیزشی در کار با کلیه متغیرهای تحقیق ارتباط و همبستگی معنا دا ر دارد . که در این میان بالاترین ارتباط را با متغیر تعهد سازمانی دارا می باشد که به لحاظ آماری کاملا معنادار است.
6- بالاترین همبستگی رابا متغیرپای بندی مذهبی متغیر عدالت در جامه با(21/0) نشان می دهد که به لحاظ آماری نیز معنادار است. یعنی بالا رفتن عدالت در جامعه باعث بالا رفتن پای بندی مذهبی افراد می شود.
7- بالا ترین رابطه را با متغیر بیگانگی نسبت به کار متغیر ماهیت و شرایطکار (54/0-) نشان می دهد که از لحاظ آماری نیز کاملا معنادار است. جهت منفی رابطه حاکی از آنست که افزایش ماهیت و شرایط به سمت مطلوب باعث کاهش بیگانگی نسبت به کار می شود.

تحلیل دو متغیری و رگرسیون چند متغیری
هر محقق با توجه به موضوع تحقیق, سئوالات و فرضیات , در پی آن است که با استفاده از داده ها به استنباطی درباره روابط موجود میان متغیرها برسد و شواهد بدست آمده تجربی را تفسیر کند.
در ادامه فصل قصد داریم فرضیاتی که در فصل مبانی نظری تحقیق مطرح شدند. با آزمونهای آماری معتبر تحلیل کنیم قبل از تشریح نتایج ذکر چند نکته ضروری است:
1- معمولا در سنجش موضوعات و متغیرهای اجتماعی و تحلیل روابط میان آنها سعی بر بالا بردن سطح سنجش است. تا با دقت بیشتری بتوان به تحلیل روابط پرداخت. بالاترین سطح سنجش نسبی و بعد از آن سطح سنجش فاصله ای سنجیده شوند. برخی متغیرهای طبقه ای (کیفی) از قبیل جنسیت , یا وضعیت تاهل و... نیز از طریق بردار سازی تصنعی هم سطح با متغیرهای فاصله ای وارد معادله رگرسیون می شوند .
2- ملاک قضاوت در تبیین تغییرات متغیر تابع ضریب تعیین R می باشد. که نشان دهنده میزان تعیین , تغییرات متغیر تابع توسط متغیر مستقل می باشد و هر چه به "یک" نزدیکتر باشد درصد بیشتری از تغییرات متغیر تابع را توضیح می دهد. شرط قضاوت این ضریب آن است که باید سطوح معنی داری آن کمتر از 05/0 باشد.
3- برای مشخص نمودن تاثیر هر کدام از متغیرهای مستقل بر متغیر تابع از ضرایب رگرسیونی استاندارد شده بهره می گیریم. هر چه ضریب بیشتر باشد نشان دهنده تاثیر بیشتر متغیر مستقل در تبیین متغیر تابع می باشد.
4- ضریب رگرسیون استاندارد شده ضرایب مسیر نیز هستند.
ابتدا به آزمون فرض ها از طریق تحلیل دو متغیری می پردازیم. آنگاه با استفاده از تحلیل رگرسیون چند متغیری به تبیین سهم هر یک از متغیرهای مستقل در تبیین واریانس کل متغیر تابع خواهیم رسید.
به لحاظ اختصار در گزارش تحقیق و عدم ضرورت, فقط فرضیاتی که از آزمون ردعبور نموده اند را گزارش می کنیم.
آزمون فرضیه 1:
میان عوامل انگیزش و رضایت شغلی رابطه مستقیم وجود دارد.
برای آزمون فرضیه 1 از تحلیل رگرسیون استفاده شد, مقدار آمارهF ودرجه معنا داری مربوط به آن نشان می دهد رابطه معنا داری بین دو متغیر وجود دارد, علامت ضریب رگرسیون b حاکی از وجود رابطه مستقیم عوامل انگیزشی و رضایت شغلی است.

پرداخت و دانلود

مشخصات فروشنده

نام و نام خانوادگی : مجتبی خادم پیر

شماره تماس : [phone]

ایمیل :[e-mail]

سایت :payfile.org

مشخصات فایل

فرمت : doc

تعداد صفحات : 50

قیمت : برای مشاهده قیمت کلیک کنید

حجم فایل : 34 کیلوبایت

برای خرید و دانلود فایل و گزارش خرابی از لینک های روبرو اقدام کنید...

پرداخت و دانلودگزارش خرابی و شکایت از فایل